Mitrandraka ny fifindràmonina, ny maha-mpikambana sy ny dikan'ny hoe an-trano ao Sri Lanka

Photo of an art installation of Firi Rahman. Courtesy of Saskia Fernando Gallery via Groundviews. Used with permission.

Saripika avy amin'ny fampisehoana ara-javakanto nataon'i Firi Rahman. Tolotra am-pitiavana avy amin'ny Saskia Fernando Gallery tao amin'ny Groundviews. Fampiasàna nahazoana alàlana.

Ity lahatsoratra ity dia navoaka voalohany tao amin'ny Groundviews, tranonkalam-baovaon'olontsotra efa nahazo loka tao Sri Lanka. Dika nokiraina sy nohafohezina no averina avoaka etoana ho ampahany amin'ny fifanarahana mifampizara votoaty amin'ny Global Voices.

Firi Rahman, mpanakanto marolafy ary teraka avy ao Kôlômbô, dia niara-lehibe tamin'ireo boloky, araka izany dia mahazatra azy ny lokon'izy ireny ary fantany ny fahazàran-dry zareo. Tamin'ny fitsidihana iray tao Parisy, toa hoe nanaraka azy tany ireo boloky avy any Kôlômbô — nifindra monina nankany amina firenena vahiny iray, namoaka feo iray tsy nahazatra no sady nihazakazaka namakivaky ny tontolo hikaroka trano iray hafa. Nifanaraka tamin'ny tontolo iainana vaovao nisy azy ireo boloky pariziàna, saingy arakaraky ny itomboan-dry zareo, lasa noheverina ho mihanaka loatra ry zareo ary loza mitatao ho an'ny biby eo an-toerana. Mba hitady toerana azo antoka kokoa hanànany fiainana iray tsaratsara kokoa dia mitovy be amin'ny olombelona voatery mandao ny toeram-ponenana tsy foiny kanefa lasa mafaitra ireo boloky.

Tao amin'ilay Swept Away Like Leaves, fampirantiana farany nataony tany amin'ny Saskia Fernando Gallery ao amin'ny renivohitr'i Sri Lanka, nasehon'i Firi ireo sarim-boloky maro natao tamin'ny loko mivolon-davenona, niniana tsy nasiana loko nifangaro; ny sasany mihidy anaty karakara raha manidintsidina malalaka manao faribolana tsy mitapaka kosa ny hafa. Voahidy anaty karakara hazo ireo vorona, tsy hita ny sasany amin-dry zareo, ary ny sasany naseho tsy misy elatra na rantsana.

Photo of an installation of Firi Rahman. Courtesy of Saskia Fernando Gallery via Groundviews. Used with permission.

Saripika avy amin'ny fampirantiana nataon'i Firi Rahman. Tolotra am-pitiavana avy amin'i Saskia Fernando Gallery tao amin'ny Groundviews. fampiasàna nahazoana alàlana

Firi dia mipetraka any amin'ny faritra ambanivohitra iray ao Kôlômbô fantatra amin'ny anarana hoe Slave Island (Nosin'ny Andevo), anarana iray noforonina nandritra ny fitondràn'ireo Britanika mpanjanaka, entina hanondroana ny anjara toerany tao anatin'ny tantara amin'ny naha-toerana fitazonana ireo Afrikàna andevo teo ambany fifehezan'ny Pôrtiogey azy io. Tandindonin'ny fanitàrana tanana manankarena sy orinasa goavana ny tranony, ary matetika ireo fangiazana trano sy fandravàna azy ireny mba hanorenana zavatra manimba maso eny amin'ireo tany sarobidy. Ho fitandroana sy hiraketana ireo manodidina ary ny fiainan'ireo mponina vitsy sisa tavela, natsangan'i Firi sy vondrona mpanakanto iray ny tetikasa We Are From Here (Avy Eto Izahay). Ny anarany dia nalaina avy amina andàlana iray ao anatin'ny  “A Country Without A Post Office” nosoratan'i Agha Shahid Ali (Firenena iray tsy manana biraon'ny paositra), tononkalo iray mampiàko ny fihetsehampo milaza fahaverezana sy faniriana toerana iray tsy misy akory afa-tsy ao anaty tsiaro ao, trandrahan'ny Swept Away Like Leaves (Voakipily toy ny ravina) ireo hevitra momba ny fisiana sy ny maha-mpikambana anaty fiarahamonina. Fanehoankevitra iray mahakasika ny zavatra niainan'ireo mpifindramonina io, izay miaina anaty faritra manjavozavo no sady voahongo-paka amin'ny maha-mpikambana azy na tsia, nefa ry zareo miezaka ny hahatsapa ny dikan'izany hoe eo amin'ny taniny.

Indro ny fitetezana virtoaly an'ilay fampirantiana:

Groundviews (GV): Inona no tianao ho ampitaina amin'ny alàlan'ity fampirantiana ity?

Firi Rahman (FR): Amptaiko amin'ny alàlan'ny asako ireo tantarako manokana. Mpifindramonina vonjimaika aho. Sarotra ny nahazo vizà ary nandrera-tsaina ny fialàna tao an-tseranana. Amin'izao fotoana izao, voatery mifindra monina daholo ny olona noho ny toedraharaha misy ao amin'ny firenena. An-tsesitany avy any amin'ny firenen-dry zareo ireo vorona ao Parisy. Mahafinaritra no nahitàna azy ireny saingy ankehitriny heverina ho mihanaka be loatra mameno tanàna lasa tahàka ireo zavamaniry nampidirina teto avy any amin'ny toerana hafa ka heverina ho mihanaka be loatra.

Maley avy any Indonezia sy Indiàna no razambe niaviako, araka izany, tsy afaka milaza aho hoe mpikambana avy amina fiarahamonina toy inona sy hoe aiza no tanindrazako. Any ivelany daholo ny fianakaviako ary tsy mitsahatra milaza amiko mba handeha any hiaraka amin-dry zareo, saingy eto no misy ny tanindrazako sy ny asako ankehitriny ka tsy te-hiala aho. Eto daholo ireo tiako. Tsy mpanoratra aho, noho izany, tsy afaka maneho ny fahatsapàko amin'ny alàlan'ny soratra aho fa asehoko amin'ny alàlan'ny taokantoko.

Photo of an installation of Firi Rahman. Courtesy of Saskia Fernando Gallery via Groundviews. Used with permission.

Sary ao amin'ny Groundviews. Fampiasàna nahazoana alàlana

Groundviews (GV): Maneho inona ny boloky?

Firi Rahman (FR): Nitombo niaraka tamin'ireo boloky aho. Nahita boloky aho rehefa nankao Parisy. Ny karakara dia maneho ny trano (firenena / tanindrazana). Tsy eo ny sasany amin'ireo vorona satria nandao izy ireny. Ny dikan'ny tsy fahitàna ireo vorona sasany dia milaza ny fodiamandrin'ireo havan-tiana.  Misy vondrona namana mandao ny firenena sy mamela ny fianakavian-dry zareo.

Mandao tsikelikely ny vorona tsirairay, mivarotra fananana, mamela ny fototra niaviany sy ireo havan-tiany ary manapaka ny fifamatorany amin'ny tanindrazany. Nampiriminy anaty vata ny fiainany. Lavitr'ezaka ny dia; miaraka manidina ireo boloky saingy tsy tody amin'izay tokony nalehany ny sasany. Toy ny olona manana nofinofy ry zareo saingy potika ireny nofy ireny.

Groundviews (GV): Ahoana ny fivoaran'ny tetikasa ao amin'ny Nosin'ny Andevo?

Firi Rahman (FR): Mbola ao amin'ny Nosin'ny Andevo aho no mipetraka [Fanamarihan'ny mpamoaka lahatsoratra: fantatra ankehitriny amin'ny hoe Kompagngna Veediya]. Niato fotoana fohy ilay tetikasa saingy am-periny ireo fandaharanasa sy fampirantiana ary hiverina indray izy ato ho ato. Vao haingana, natomboky ry zareo indray ilay tetikasa fanaovana lalambe migodana, ka nitarika ny fahalevonan'ilay vondrom-piarahamonina. Marobe ireo olona nampanofa ny tranony tamin'ireo mpiasa mpanangana trano dia lasa nandao.

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.