Ny Bilaogy ‘Untranslatable / Tsy Mety Adika’, Mikosoka ireo Voambolana Tokan'ireo Fiteny Madinika

Sary an'i Andy Simmons ary nampiasàna ny lisansa CC BY-ND 2.0.

Napetraka ny bilaogy iray antsoina hoe Untranslatable mba hanomezana ho an'ireo mpandàla ny teny ireo fehezan-teny sarotra na tsy mety adika avy amin'ny lafivalon'izao tontolo izao.

Misy amin'ny fiteny rehetra ireny teny ireny: teny milaza fahatsapàna na fihetsehampo, mazàna sarobahana sy tena manokana. Ny sasany amin'ireny teny tsy mety adika ireny no efa malaza sahady ankehitriny (toy ilay teny Portiogey malaza hoe saudade), sy ireo hafa izay mamàka lalina aminà kolontsaina iray manokana (ohatra, ny teny espaniola  sobremesa). Saingy toetra ifampizaràn'izy rehetra ny di-doha izay mahatonga azy ireny mahatohitra izay ezaka rehetra ho fandikàna tsotra. Teny iray na fomba fiteny iray tsy hahavita azy, araka izany dia fanazavana feno na indraindray ilaina mihitsy ny filazalazana antsipirihany ny vanimpotoana sasantsasany mba hahatakarana hatrany ifotony ny tian'ilay fomba fiteny holazaina amin'ny teny iray.

Hatry ny ela ireny teny ireny no efa nangonina ho ao anaty lisitra ety anaty aterneto. Saingy rehefa mitohana eo amin'ny Japoney, Alemàna,Frantsay, Portiogey na Fainlandey ireny lisitra ireny, i Steven Bird mpahay momba ny teny no sady mpamorona ny Untranslatable kosa nanapaka hevitra ny hifantoka amin'ireo fiteny kely.

Ohatra, zarain'ilay blaogy ireo teny avy amin'ny fiteny Mwotlap any Vanuatu toy ny :

“vakasteglok” –  Karakarao ny ray sy reninao, ho valimbabena tamin'ìizay rehetra nomeny anao nandritry ny hatanoranao.

Ary ireo teny avy amin'ny fiteny Hunsrik tenenina any amin'ny faritra maro ao Brezila, toy ny  :

“kwadi” – ny hakamoana tsapan'ny olona iray rehefa avy nitanina andro nandritra ireo andro mangatsiaka.

Raha ny filazan'i Bird azy manokana ao amin'ny pejy Mombamomba ny bilaogy:

Mikosoka hampangirana ireo kolontsaina hafa, ary mampiseho masoandro ireo lasitra fisainana isankarazany, sady mamelona ny fahalinantsika.  Indraindray, izy ireny mamolavola ny fomba handalinantsika na hanasokajiantsika ny tontolo manodidina antsika […] tian'ireo mpahay momba ny teny mandray anjara ao amin'ity tranonkala ity ny hizara misimisy kokoa an'ireny teny “tsy mety adika” ireny, ary ao anatin'ilay zotra, ary hampiseho ny antony mampiavaka, maha-sarodiby sy mampatanjaka ireny fiteny kely ireny.

Ireo mpiteny ireny “fiteny sarobidy” lalàin'ny Untranslatable ireny dia asaina an-tànan-droa mba hametraka ireo teny ankafiziny ho ato.

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.