Vokatra Sakay mena (Chili)  ao Bhutan. Sarin'i Thomas Wanhoff avy ao amin'ny Flickr. CC BY-SA

Tsy karazan-java-manitra tsotra fotsiny ihany ny sakay mena ao Bhutan fa sokajiana fatratra ho toy ny legioma mihitsy. Sakafo mampiavaka ny firenena ny Ema Datshi, curry vita amin'ny dipoavatra sakay mena masiaka sy fromazy. Tsy misy zava-miafina ny antony nanaovan'ny Bhutan ny sakay mena ho ampahany manan-danja amin'ny nahandrony: mangatsiaka ny toerana, ary ny sakafo masiaka no fomba iray hafanan-tena amin'ny fomba matsiro. Vao haingana, na izany aza, nampisavoana ny vidin'ity foto-tsakafo ity ny fandraràna fanafarana izay niteraka resabe .

Heverina ho fomba fiainana iray ny sakay mena ao Bhutan, firenena iray voahidin'ny tangorombohitra Himalayas. Namariparitra ny fanintonana mahery vaika ananany i Kinley Tshering ity raha nanoratra an-tserasera :

It is hard to imagine Bhutanese dish without chillies. Bhutanese eat chillies whether raw or cooked, minced or roasted, fresh or dried, but no Bhutanese dish is complete without it. It isn't just another vegetable – or fruit if you want to get real scientific – we eat everyday; it is an integral part of our culture and life.

Sarotra eritreretina ny sakafo Bhotaney tsy misy sakay mena. Mihinana sakay mena ny Bhotaney na izany manta na masaka, nototoina na natono, lena na maina, kanefa tsy misy feno ny sakafo Bhotaney raha tsy misy azy io. Tsy legioma hafa fotsiny izy ity na voankazo raha toa ianao te-hahazo ny tena siansa fa mihinana azy isan'andro izahay ary anisan'ny kolontsaina sy fiainanay izany.

Ema Datshi – the national dish of #Bhutan made with potatoes, chili & cheese, eaten with rice. It's #ComfortFood pic.twitter.com/zW6llG260c

— sucheta rawal (@SuchetaRawal) February 15, 2016

Ema Datshi — sakafom-pirenena #Bhutan vita tamin'ny ovy, sakay mena sy fromazy, hohanina miaraka amin'ny vary. Tena #Sakafo matsiro pic.twitter.com/zW6llG260c

Noho izany antony izany, tena zava-dehibe ny fakana eny ifotony ny sakay mena. Tsy maniry eny rehetra eny akory ny sakay mena ao Bhutan, indrindra noho ny toetr'andro ao amin'ny firenena . Amin'ny maha-firenena voahidy [saro-dalana] azy, dia miankina amin'ny fanafarana tsy tapaka avy amin'ny firenena eo akaikiny ao India i Bhutan, izay mamatsy ny tena karazan-tsakay  kely sy masiaka izay sarotra hambolena ao Bhutan.

Tamin'ny volana Jolay 2016, nandatsaka ny fandraràna ny fanafarana ny sakay mena vonjimaika avy any India ny Manampahefana Misahana ny Fambolena sy ny Fandrindrana Ara-tsakafo  ao Bhutan , ary nilaza fa nahitana fanafody famonoana bibikely ny entana nohafarana sasany avy any India. efa nampiditra ao anaty lalàna ny resaka fanafody famonoana bibikely i Bhutan ary mikasa hanao ny firenena hamokatra ny 100 isanjaton'ny vokatra ao aminy ho voajanahary tanteraka mialoha ny taona 2020.

Nankasitraka ny fandraràna i Dorji Wangchuk raha nanoratra tao amin'ny Facebook:

Erijika tsara ho an'ny tantsaha Bhotaney hamokarana sakay mena bebe kokoa sy hanaovana ny haivarotra izany.

Ny indro kely iray tamin'ny vokatry ny fitsipika vaovao anefa dia ny fiakaran'ny vidin'ny sakay kely lena maitso sy masiaka kokoa manerana ny firenena . Vao mainka nanaratsy ny tsena ny fitotongan'ny famokarana tao an-toerana noho ny vanim-potoanan'ny orana be loatra  . Amin'izao ririnina izao, niakatra avo roa heny noho ny teo alohan'ny fandrarana ny vidin'ny sakay mena. Tsy nety ihany koa ny fotoana namoahana ny fandrarana: lafo mandritra ny ririnina ny roa ampahatelon'ny sakay mena nohafaran'i Bhutan—efa ho 2,3 taonina.

Naneho hevitra ny MeBhutan , vondrom-piarahamonina iray ao amin'ny Facebook hoe:

Ema Datsi, the national dish will just be a distant dream, if the price goes even higher.

Ema Datsi, ilay sakafom-pirenena ho lasa nofy lavitra fotsiny ihany raha mbola hiakatra ambony kokoa ny vidiny.

Nizara lahatsary mamaritra ireo olana sasany miaraka amin'ny legioma nohafarana avy any India mandritra izany ilay mpisera Facebook Desup Nim Dorji raha nanoratra hoe:

There has been wide spread of anger and frustration on the price of Chilli. I just wonder why people are not educated enough to look at other side of imported Chilli we have consumed.

Nisy ny fihanaky ny hatezerana sy ny fahadisoam-panantenana tamin'ny vidin'ny sakay mena. Manontany tena aho hoe nahoana ny olona no tsy voataiza tsara mba hijery ny lafiny hafa tamin'ny fanafarana  sakay mena izay nojifaintsika.

Tao anatin'ny ezaka mba hampitoniana ny zava-misy, nanomboka nanafatra sakay mena tsy misy fanafody famonoana bibikely  avy any India ny governemanta Bhotaney.

Nanoratra tao amin'ny Facebook i Inside Bhutan, tari-dalana ao Bhutan :

Importing CHILI via Chartered Flight is NOTHING but the failure of Ministry of Agriculture (and Forestry)!

The well trained agriculturist and extension officers (in Gewogs) should have collaborated with farmers and cultivated ‘winter chili’ rather than watching Bhutan import emergency chili via air. This was a good chance to encourage winter farming and promote organic farming in Bhutan.

Ny fanafarana sakay mena amin'ny alalan'ny Fanofana Fiaramanidina dia TSINONTSINONA fa tsy fahombiazan'ny Minisiteran'ny fambolena (sy ny Ala)!

Tokony hiara-hiasa amin'ny mpamboly sy hamboly ‘sakay mena amin'ny ririnina ‘ ny tantsaha  sy ny mpampianatra mpiandraikitra tsara ofana (ao Gewogs) fa tsy hijery fotsiny an'i Bhutan hanafatra sakay mena maika amin'ny alalan'ny fiaramanidina. Erijika tsara io mba handrisihana ny fambolena amin'ny ririnina sy hampiroboroboana ny fambolena ara-boajanahary ao Bhutan.

Nanoratra ilay bilaogera Yeshey Dorji, mandritra izany fotoana izany :

The question is: given this humongous captive market, why isn't the Bhutanese people growing more chilies?

Ny fanontaniana dia hoe: araka ny hita fa  tsy azo ihodivirana ity tsena goavana ity, nahoana no tsy mamboly sakay mena bebe kokoa ny mponina Bhotaney?