Ya sé el Quechua….!!! pic.twitter.com/1r8tbsfHF1

— MARGOT CAMONES MAGUI (@MargotCamones) February 8, 2017

(Azo adika tsotsotra hoe: “Mahay Quechua aho!”)

Mandray anjara amin'ny Fanamby Sary-sy-Soratra amin'ny TenindRazana i Margot Camones Maguiña amin'ny famoronana sary-sy-soratra amin'ny teny Quechua (Ancashino na Fironana Afovoany).

Monina ao Huaraz, Però, ary manana andraikitra marobe i Margot ankehitriny, izay mifandray mivantana amin'ny fampianarana sy ny fampiroboroboana ny tenindrazany avokoa izany. Tsy mpampianatra ao amin'ny sekolim-panjakana ao an-toerana ihany izy, fa mpandika teny, tale akademika ao amin'ny akademiam-paritra Quechua ary mpitsara momba ny fifandraisana ara-kolontsaina ao amin'ny Fitsaran'i Ancash Ambony.

Tamin'ny antsafa niarahana tamin'ny Rising Voices, namaritra ny anjara andraikitry ny Quechua eo amin'ny fiainany izy, “Quechua no maneho ny maha-Peroviana ahy, ny famantarana ahy, ny fitiavako lalina, ny firehetam-poko mandrakizay, ny hazondamosiko, ny antom-pisiako, ary indrindra indrindra ny teny fanevako ‘Fo Andeana , Quechua amin'ny fomba fanao sy firehetam-po’”

Amin'ny fandraisany anjara amin'ny Fanamby Sary-sy-Soratra ho an'ny Tenindrazana, nizara ny sary-sy-soratra noforoniny tao amin'ny kaontiny Twitter@MargotCamones  izy sy tao amin'ny bilaoginy “Anqash Qichwa Shunquyuq”

Rising Voices (RV): Manao ahoana ny toetoetry ny teninareo amin'ny aterineto sy ivelan'ny aterineto?

Margot Camones: I am working with several interesting projects to promote and preserve the Quechua language, such as a television program, Facebook page, a Quechua learning group called “Shumaq Willanakuy,” as well as a blog where we share topics related to the language. We have also signed an agreement with the Higher School of Artistic Training of Ancash to teach the language for free. I also work with the Institute of Intercultural Bilingual Education Speciality, where we produce texts, songbooks, and compile all types of information related to the language and culture, such as signs, wisdoms, ways of life, and other information so that we can share it through a number of different media, such as Facebook.

There are also a channel on YouTube, where we share our videos that are produced in cooperation with a number of different people, especially those that are a part of our wider network.

There is an ongoing challenge to position Quechua on the internet, since to date there is not much acerbic documentary, but we are moving in that direction. For example, I am thinking of ways to share the publications that I have, such as in case of our blog. In our Facebook group there are many people who interact with one another to learn the language. To certify their participation, we have the support of the Regional Academy of Quechua of Ancash. And this is one way that we continue to promote Quechua in all public spaces.

Margot Camones: Miasa amin'ireo tetikasa maromaro mahaliana aho mba hampiroborobo sy hitahiry ny teny Quechua, tahaka ny fandaharana amin'ny fahitalavitra, amin'ny pejy Facebook, ny vondrona fianarana Quechua antsoina hoe “Shumaq Willanakuy” aho, ary koa ao amin'ny bilaogy hizarako lohahevitra mikasika ny teny. Nanasonia fifanekena miaraka amin'ny Sekoly Ambony momba ny Fiofanana Ara-java-kanto ao Ancash ihany koa izahay mba hampianatra maimaim-poana ny teny. Miara-miasa amin'ny Ivontoerana Fampianarana Kolontsaina Iombonana amin'ny Teny roa ihany koa aho, izay hamokaranay lahatsoratra, hira amin'ny boky, ary manangona ireo karazam-baovao rehetra mikasika ny teny sy ny kolontsaina, tahaka ny marika, ny fahendrena, ny fomba fiaina, ny vaovao hafa, amin'izay afaka mizara izany amin'ny alalan'ny haino aman-jery maromaro isan-karazany izahay, tahaka ny Facebook ohatra.

Misy ihany koa ny fantsona YouTube, izay hizaranay lahatsary vokarina miaraka amin'ny olona maro samihafa, indrindra ireo ao anatin'ny tambanjotranay midadasika.

Misy ihany koa ny fanamby ankehitriny hametraka ny Quechua amin'ny aterineto, hatramin'izao, tsy dia betsaka loatra ny lahatsary fanadihadiana manindrona, saingy eo am-pihetsiketsehana momba izany izahay. Ohatra, mihevitra ny fomba hizarana ny boky ananako aho, tahaka ny zava-misy amin'ny bilaogy. Ao amin'ny vondrona Facebook-nay, marobe ireo olona mifanerasera amin'ny hafa mba hianatra ny teny. Mba hanamarinana ny fandraisan'izy ireo anjara, nahazo fanohanana avy amin'ny Akademiam-paritra Quechua ao Ancash izahay. Ary izany no fomba hanohizanay ny fampiroboroboana ny teny Quechua amin'ny seha-bahoaka rehetra.

RV: Nahoana ianao no nanapa-kevitra handray anjara amin'ny Fanamby Sary-sy-Soratra ho an'ny Tenindrazana?

MC: I decided to participate in the meme challenge because it was another opportunity to share and promote Quechua in these space. It was here that not only did I find my own language, but many more languages that one can learn from.

Presently, all the virtual spaces we have created on the internet are used to teach and to continue to create awareness, above all to give value and importance to Quechua just as other languages do. In addition, I am pleased to welcome Vanesa Ropón Palacios who has taken on the challenge of creating memes in Quechua with great enthusiasm. As an Intercultural Bilingual Education student with Quechua Ancashino as her mother language, she identifies with the language.

MC: Nanapa-kevitra handray anjara amin'ny fanamby sary-sy-soratra aho satria fahafahana hafa hizarana sy hampiroboroboana ny teny Quechua amin'ireo sehatra ireo izany. Tsy vitany hoe nahita ny fiteniko manokana tao aho, fa fiteny maro hafa ihany koa no azo hianarana ao.

Ankehitriny, natao ampiasaina hampianarana sy hanohizana ny fanentanana ny sehatra virtoaly rehetra natsanganay amin'ny aterineto, indrindra indrindra mba hanomezana lanja sy ny maha zava-dehibe ny teny Quechua ho tahaka ny fiteny hafa. Ankoatra izany, faly mandray an'i Vanesa Ropón Palacios aho izay sahy nandray anjara tamin'ny fanamby famoronana sary-sy-soratra amin'ny teny Quechua tamin-kafanam-po lehibe. Amin'ny maha-mpianatra amin'ny Fampianarana Kolontsaina Iombonana amin'ny Teny Roa miaraka amin'ny Quechua Ancashino izay tenin-drazany, manondro tena amin'ny teny izy.

RV: Iza no tianao hanaovana fanamby mba hamorona sary-sy-soratra amin'ity teny ity? Nahoana? (iza no tianao asaina hamorona sary-sy-soratra amin'ny teninao na angamba amin'ny teny hafa)

MC: I would like to challenge Liseth Atamain, a hard-working woman, who is in charge of a page called Cultura Awajun. I would like to see memes in her language to see what she would come up with. I imagine that would be very beautiful, as in my sweet Quechua.

MC: Te hifanamby amin'i Liseth Atamain aho, vehivavy tia miasa, izay misahana ny pejy antsoina hoe Cultura Awajun. Te hahita sary-sy-soratra amin'ny fiteniny aho mba hijery izay vitany amin'izany. Hitako sahady fa mahafinaritra izany, tahaka ny Quechua mamiko.

Jereo ireo sary-sy-soratra marobe avy amin'ny Fanamby Sary sy Soratra ho an'ny Tenindrazana amin'ny fiteny isan-karazany maneran-tany amin'ny alalan'ny fijerena ny tenirohy #MemeML ao amin'ny Instagram, Twitter, na Facebook.. Misy ihany koa ny vondrona Facebook hanaovana Fanamby miaraka amin'ny fandraisana anjaran'ny rehetra manerana izao tontolo izao.