Nibata ny fandresena tamin'ny fifidianana filoham-pirenena tao Zimbabwe ny Filoha Robert Mugabe tamin'ny Asabotsy 31 Jolay 2013, nandresy izy nanoloana ilay mpifanandrina aminy akaiky, Morgan Tsvangirai, praiminisitra teo aloha nandritra ny governemanta niaraha-nitantana.

Ity no fifidianana milamina voalohany hatramin'ny nitsanganan'ny governemanta niaraha-nitantana teo amin'ny antokon'i Mugabe, Zanu PF sy ny antokon'i Tsvangirai, Antoko ho amin'ny Fanovana Demokratika (MDC). Natsangana ny fitondrana niaraha-mitantana taorian'ilay fifidianana nihoso-drà sy nampifamaly tamin'ny taona 2008.

Hanohy hitondra ny firenena mandritra ny dimy taona manaraka indray i Mugabe, 89 taona sy efa teo amin'ny fitondrana nandritra ny 33 taona. Nanaiky ny fandresen'i Mugabe ireo mpanara-maso ny fifidianana avy ao amin'ny Vondrona Afrikanina (UA) sy ny Vondrona ho amin'ny Fampandrosoana ny Atsimon'i Afrika (SADC) na dia teo aza ny fanambarana avy amin'ny mpanohitra fa feno hosoka goavana ny fifidianana.

Na dia izany aza, Botswana no hany firenena Afrikanina tokana nitaky ny hanaovana fanamarinana mahaleotena ny vali-pifidianana. Nisy tamin'ireo mpikambana ao amin'ny SADC no nanasokajy ny fankatòavany tamin'ny alalan'ny fanambarana fa malalaka “fa tsy voatery ho marina” ny fifidianana.

Tontosa ihany fifidianana na dia teo aza ny hetsi-panoherana nataon'ireo mpiara-mitantana amin'i Mugabe sy ny olom-pirenena Zimbabweana taorian'ny fanambarany samy irery fa hanatanteraka fifidianana ny firenena ny datin'ny 31 Jolay 2013. Namela an'i Robert Mugabe hanatontosa fifidianana tamin'ny 31 Jolay ny Fitsarana momba ny Lalampanorenana  rehefa neken'i Jealousy Mawarire, talen'ny Foibem-pifidianana sy ny Demokrasia ao Atsimon'i Afrika (CEDSA) ny fangatahana.

Nampiasaina ny teny ifankafantarana #ZimElections, #ZimbabweDecides, #ZimDecides ary ny #ZimbabweElections, nanehoan'ireo mpisera Twitter avy amin'ny faritra samihafa manerantany hevitra momba ny fandresen'i Mugabe .

Zambiana monina ao Angletera sy mpanorina ny Radio CrossFire, Mueti Moomba (@Muwmeight) nanontany ireo izay nifidy an'ity filoha 89 taona, antitra indrindra ity:

Before I sleep I call out to all #zimbabweans , who in their right mind among you voted for a man on deaths door? #zimbabwedecides my foot

— mueti moomba (@Muweight) August 3, 2013

Alohan'ny hatoriako, miantso ireo #zimbabwean rehetra aho, iza amin'ireo salama saina aminareo no nifidy lehilahy eo am-baravaran'ny fahafatesana? ka ny zimbabweana no manapa-kevitra ry tongotro ô!

Mpandraharaha ara-tsosialy Zimbabweana, Sir Nigel (@SirNige) tsy very fanantenana:

I was once again reminded that there are things I/we can do after #ZimElections ie participate in the process starting NOW #263Chat #Twimbos

— Sir Nigel (@SirNige) August 6, 2013

Nampahatsiahivina ahy indray fa misy ny zavatra azoko/azontsika atao aorian'ny #ZimElections (fifidianana ao Zimbabwe), dia ny mandray anjara ao amin'ny fizotran'izany manomboka izao # 263Chat #Twimbos

Andiva (@AndyAndiva) avy ao Kenya nanome tsiny ny mpanohitra MDC ho nandray anjara amin'ny fifidianana feno hosoka:

so why did MDC participate in the elections with knowledge it was flawed from the onset? #Zimbabwedecides

— Andiva (@AndyAndiva) August 3, 2013

Naninona ny MDC no nandray anjara tamin'ny fifidianana nefa mahafantatra tsara hatramin'ny voalohany fa feno hosoka izany? # Zimbabwedecides

Mpanoratra Afrikanina tatsimo sady mpanolo-kevitra momba ny marika [vokatra na orinasa] Thebe Ikafaleng (@ThebeIkafaleng) nilaza momba an'i Tendai Biti, Sekretera Jeneralin'ny MDC, fa mivazivazy tamin'ireo izay nilaza fa tsy mampiraika ny mpanohitra ny fisian'ireo olona roa tapitrisa ao amin'ny lisi-pifidianana:

“They admit there's 2m people who are dead on the voters’ roll, but ‘because they're dead, they can't vote’.” Tendai Biti. #ZimbabweDecides.

— Thebe Ikalafeng (@ThebeIkalafeng) July 31, 2013

     “Manaiky izy ireo fa misy olona roa tapitrisa efa maty voasoratra ao amin'ny lisi-pifidianana, saingy satria efa maty izy ireo, ka tsy afaka mifidy intsony.” Tendai Biti. # ZimbabweDecides.

Zim Elections (@ZimElections) nampiseho ny maha-olana goavana ireo mpifidy efa maty:

75% of the 59 ID discovered at Polling stations in Chegutu town since last week Wednesday belong to dead people. #ZimElections

— ZimElections2013 (@Zimelections13) August 6, 2013

Olona efa maty ny 75% tamin'ireo karatra 59 hita teny amin'ny biraom-pifidianana ao an-tanàndehiben'i Chegutu nanomboka tamin'ny Alarobia herinandro lasa teo. #ZimElections

rakim allah (@LDaviano) naneho hevitra mikasika ity olana “mpifidy efa maty” ity:

Might be traumatising to hv more dead people voting than the living#zim elections

— rakim allah (@LDaviano) August 6, 2013

Mandratra fo ny mahita fa maro kokoa ny olona maty nifidy noho ny olona velona #zimelections

Al Jazeera's Azad Essa (@azadessa) nitsikera ny fijerin'ny Vondrona Afrikanina ny fifidianana:

There were 9700 polling stations. The AU [African Union] visited 350. Is that an acceptable sample size to pass judgement? #zimelections

— Azad Essa (@azadessa) August 3, 2013

9700 no isan'ireo birao fandatsaham-bato. 350 no notsidihan'ny Vondrona Afrikanina. Isa ampy azo ekena hitondrana fitsarana ve izany? #zimelections

Mpanao gazety mpanao fanadihadiana sady mpaka sary, Stanley Kwenda (@stanleykwanda) nanamarika fa mety nampatahotra ireo mpifidy tsy mahay mamaky sy manoratra ny fahitàna ireo polisy:

#Zimbabwedecides involvement of police & electoral officers in assisting illiterate voters could have intimidated voters

— stanley kwenda (@stanleykwenda) August 2, 2013

Mety mampatahotra ireo mpifidy tsy mahay mamaky sy manoratra ny fanatrehan'ireo polisy sy manampahefana nanampy azy ireo nandritra ny fifidianana #Zimbabwedecides

Mpandraharaha Afrikanina Tatsimo Another_craig (@Another_craig) nisioka ilay vaovao momba ilay miaramila 135 taona “nandatsa-bato” tamin'ny fifidianana:

So apparently, a 135 year old soldier actually voted in #Zimelections last week. Ah, the benefit of regular exercise.

— Craig (@Another_craig) August 6, 2013

Toa hoe, miaramila efa antitra 135 taona tena nifidy nandritra ny #Zimelections tamin'ny herinandro lasa. Izany no tombotsoa amin'ny fahazarana miasa.

Namaly an'i @Another_craig, mpandraharaha Afrikanina Tatsimo i Sello Rabele (@sellorabs) ary nanoratra fa te-ho miaramila izy rehefa lehibe:

@Another_craig @chrishartZA #Zimelections I want to be a soldier when I grow up, over 130 yrs, that is

— Sello Rabele (@sellorabs) August 6, 2013

@Another_craig @chrishartZA #Zimelections te ho lasa miaramila aho rehefa lehibe, maherin'ny 130 taona, izany no izy

Tsy nahagaga an'i Arnold chamunogwa (@chamunogwa) intsony fa hala-bato ataon'ny antokon'ny fitondrana. Gaga tamin'ny zavatra hafa izy:

Its not surprising that ZPF rigged but its surprising tht MDC is actually surprised by the extent of rigging #Zimelections #Zimbabwedecides

— arnold chamunogwa (@chamunogwa) August 2, 2013

Tsy mahagaga intsony raha nangala-bato ny ZPF saingy mahavariana kosa raha gaga amin'ny hagoavan'ny hoso-pifidianana ny MDC #Zimelections #Zimbabwedecides

Akuzike Polela (@Mulengi) avy ao Zambia nanamarika fa manana namana Afrikanina iray i Morgan Tsvangirai:

Botswana speaks different word on Zim elections. Morgan has ONE African friend so far.

— Akuzike Polela (@Mulengi) August 6, 2013

Naniva-pitenenana i Botswana nandritra ny fifidianana Zimbabweana. Mana-namana Afrikanina IRAY i Morgan hatreto.

Zimbabwean Kudzai (@shuestrait) te hahita ireo Zimbabweana monina ao amin'ny firenena misafidy izay tsara ho an'ny fireneny:

Only Zimbos [Zimbabweans] know whts gud for Zimbabweans..Resident Zimbabweans nt ppl in the diaspora & some state secretary from the US or UK..#ZimDecides

— kudzai (@shuestrait) August 5, 2013

Ny Zimbos [Zimbabweana] ihany no mahafantatra izay tsara ho an'ny Zimbabweana .. Mponina Zimbabweana fa tsy ny olona am-pielezana na sekreteram-panjakana sasany avy any Etazonia na Angletera .. # ZimDecides

Kenyan David Ogara (@david_ogara) nanao fehi-teny somary masiaka momba ny fifidianana ao Afrika:

So MUGABE 89 is President elect Zimbabwe…..Presidential elections are meaningless in Africa……

— David Ogara (@david_ogara) August 2, 2013

 MUGABE 89 taona no filoha voafidy tao Zimbabwe ….. tsy misy dikany ny fifidianana filoham-pirenena ao Afrika ……