Fanamelohana ho faty ireo tantsaha malagasy noho ny ady tany

Samihafa ny heloka nomen’ny Fitsarana ambaratonga voalohany tao Miarinarivo ireo tantsaha 21 avy ao Ankorondrano Analavory (90 km andrefan’Antananarivo) noho ny fihokoana nataon’izy ireo noho ny ady tany nifanaovan’izy ireo tamina tompon-tany iray. Ho fanoheran’izy ireo ny fanalana azy tamin’ny tany izay heveriny fa efa azy ampolony taona izao dia nifandona tamin’ny mpitandro ny filaminana tonga hanaisotra azy ireo avy amin’ny tany niadiana ireo tantsaha ireo. Niafara tamina fahafatesana mpitandro filaminana 2 sy vehivavy 1 anisan’ny fokonolona moa izany gidragidra izany.

Efa nivoaka 8 volana lasa izay ny didim-pitsarana saingy ny fanentanana samihafa hamotsorana ny helok’izy ireo no nampiverina indray ity raharaha ity hanaitra ny fifantohan’ny olona. Hita an-tserasera amin’ny alalan’ny dinika sy ny bolongana moa ny adihevitra momba izany.

Fa mialoha ny hitaterana ireo fijery samihafa ireo, dia ilaina aloha ny mampahafantatra ny voalazan’ny lalàna (na ny ara-dalàna) nahatonga ny fifandirana.

Araka ny voalazan’ny L’Express de Madagascar dia mpandraharaha iray no tompon’ilay tany mirefy 172 ha izay novidiany hananganana tetikasam-pampandrosoana iray (loharanom-baovao tsy voamarina no nilaza fa hananganana toeram-pialamboly ilay izy). Na izany aza, dia efa nanamainty molaly ny tany ireo tantsaha ireo hatramin’ny taona 70 rehefa tsy fantatra mazava intsony ny mombamomba ny tena tompontany ara-dalàna.

Toy izao manaraka izao ny fanamelohana azon’ireo tantsaha 21 ireo: 12 nomelohina ho faty, 6 voasazy hiasa an-terivozona 12 taona, 1 migadra herintaona ary ny 1 hafa kosa herintaona sazy mihantona.

Mpiserasera iray, Raharimbahoaka Andriahobijaona, no manazava ao amin’ny takelaka facebook mangataka ny hamotsorana ny helok'ireo tantsaha ireo fa efa nanasonia ny fehin-kevitra hanafoanana ny fanamelohana ho faty (natsangana tamin’ny 1958 teto Madagasikara) ao aminy i Madagasikara na dia mbola tsy voaisotra ao amin’ny Lalampanorenana aza izany, ny fanamelohana ho faty 53 nodidiana hatramin’io fotoana io tokoa manko dia « niofo » ho figadrana mandra-pahafaty. Hoy izy nandresy lahatra (fr):

“ devant la justice, vu les faits et les preuves, les riches ont presque toujours gain de cause. La justice n'est pas mal faite, mais certaines lois sont dépassées et ne correspondent plus au monde actuel.[..]Le vrai problème est que le foncier dans la tradition malgache reste un héritage culturel.”

Eo anatrehan’ny fitsarana, raha jerena ny zava-misy sy ny porofo, dia ny mpanambola hatrany no mahazo rariny. Tsy fahadisoan’ny fitsarana izany, fa misy kosa ny lalàna efa nilaozan’ny toetr’andro ankehitriny […] ny tena olana dia lovan-kolontsaina [mifandaka amin’ny fanontoloana] ny raharahan-tany eo amin’ny fomban-drazana malagasy.

Nampiany koa hoe:

“Utiliser la presse étrangère, la diaspora malgache et tous les médias dont on disposent est, je pense, très utile. Car à notre ère, la présidence suit de très près ce qui se passe au pays et ailleurs. Ce qui compte c'est la manière et la façon dont on s'y prend pour agir. Nous devons respecter la loi en vigueur tout en négociant pour pouvoir trouver ce qu'il convient de faire sur le moment.”

Ilaina tokoa araka ny eritreritro ny mampiasa ny gazety vahiny, manetsika ny malagasy ampielezana ary ny fampahalalam-baovao rehetra. Satria manaraka akaiky izay mitranga eto an-toerana sy any an-kafa ny ao amin’ny fiadidiana ny repobilika. Ny fomba sy ny soritra ihetsehana no tena zava-dehibe. Tsy maintsy manaja ny lalàna isika eo ampiraharahana izay tokony atao amin’izao fotoana izao.

Efa natao ny fanangonan-tsonia hanafahana ireo tantsaha ireo ary efa natolotry ny French Association for friendship and solidarity with the African People na Association Française d’Amitié et de Solidarité avec le Peuple Africain (AFASPA na Fikambanana Frantsay Minamana sy Miray Hina amin’ny Vahoaka Afrikana) ny filoha Marc Ravalomanana sy ny Minisitry ny Fitsarana Bakolalao Ramanandraibe Ranaivoharivony.

Ny tena nampakaran’ireto mpanohana ny hanafahana ny tantsaha malagasy ireto ny feony dia ilay didy eo anatrehan’ny fahasarotan’ny tantaran’ny ady tany miraikitra amin’iny faritra iny. Nazavain’Atoa Jean Razafindambo fa ny vanim-potoanan’ny fanjanahantany no tena nampiteraka ny savorovoro raha heverina izay tena tompon’ny tany ankehitriny. Nanolotra izao vahaolana izao ny lehilahy (fr):

“Le dialogue ne devrait-il pas toujours primer sur la répression dans un litige foncier? [..]L'Etat de Madagascar devrait racheter ces hypothèques à leurs justes valeurs actuelles et effectuer une réforme agraire en bonne et due forme qui tient compte des facteurs historiques et non juste des archives héritées de la colonization”

Moa tsy ny fifanakalozan-kevitra no mahamaika kokoa noho ny famaizana raha ady tany no resahana ? […] Tokony hividy ireo tany antoka ireo amin’ny vidiny ara-drariny ny Fitondrana eto Madagasikara ary hanavao ny fizakantany tokoa sady handray ho zava-dehibe ny lafiny tantara fa tsy izay tahirin-kevitra nolovaina tamin’ny fanjanahantany ihany.
Exit mobile version