(Marihina fa tamin'ny volana Jolay 2009 no nivoahan'ny lahatsoratra teny Anglisy)
Iharan'ny fanafihan'ny fanjakana indray ny hetsika prô-demaokraty miha-mitombo any Vietnam. Nosamborina ny voalohandohan'ny volana Jolay 2009 ilay bilaogera prô-demaokraty Nguyen Tien Trung. Araka ny tatitry ny Reporters Sans Frontières [1] hoe:
“Nguyen Tien Trung’s arrest brings the number of journalists and bloggers held in Vietnam to at least 11.
Nguyen Tien Trung, an active member of the Vietnam Democratic Party, was arrested on 7 July, just a few hours after being discharged from the army for refusing to take an oath. The Vietnam Democratic Party was revived in 2006, after being disbanded for 20 years. The policemen who took him away from his home in Ho Chi Minh City were led by the same officer who arrested dissident lawyer Le Cong Dinh last month.Aged 25, Nguyen Tien Trung could be charged under article 88 of the criminal code although relatives and friends insisted to Reporters Without Borders that he has never been involved in any anti-Vietnamese activity.”
“Nahatonga ny isan'ireo mpanao gazety sy bilaogera notanana tany Vietnam farafahakeliny ho 11 ny fisamborana an'i Nguyen Tien Trung.
Nosamborina tamin'ny 7 Jolay 2009, ora vitsy monja taorian'ny namotsoran'ny tafika azy rehefa tsy nanaiky nanao fianianana i Nguyen Tien Trung, mpikambana mavitrika ao amin'ny Antoko Demaokraty ao Vietnam. Niverina indray ny Antoko Demaokraty ao Vietnam tamin'ny taona 2006, rehefa rava nandritra ny 20 taona. Ilay manamboninahitra nisambotra ilay mpisolovava mpanohitra Le Cong Dinh tamin'ny volana Jona 2009 ihany no nitarika ireo polisy izay naka azy tao an-tranony tao an-tanandehiben'i Ho Chi Minh .25 taona i Nguyen Tien Trung ary mety ho voampanga araka ny andininy faha-88 amin'ny fehezan-dalàna famaizana ady heloka bevava na dia nanamafy tamin'ny Reporters Sans Frontières aza ny havany sy ny namany fa tsy mbola nandray anjara tamin'ny hetsika anti-Vietnamiana mihitsy izy. “
Tsy i Trung ihany no mpikambana ao amin'ny Antoko Demaokraty nosamborina fa i Tran Anh Kim [2]izay 60 taona ihany koa izay nampangaina ho
“….setting up the Movement of Democratic Youth that aimed to collude with anti-government forces at home and overseas to bring about a ‘change of political regime’ in Vietnam. He was discharged from the army for subordination a day before he was arrested, the newspaper reported.
Police said Trung wrote blogs, distributed several documents, ran the ‘Democracy Youth Forum’ on the internet and made speeches at meetings to incite people to oppose the government.”
“… nanangana ny Hetsiky ny Tanora Demaokraty mikendry ny hiara-hiasa amin'ireo hery anti-governemanta ao an-toerana sy any ampitan-dranomasina mba hitondrana ny ” fanovàna ny fitondrana politika “any Vietnam. Noroahana tao amin'ny tafika izy noho ny baiko midina andro iray talohan'ny nisamborana azy, hoy tatitry ny gazety.
Nilaza ny polisy fa nanoratra bilaogy i Trung, nizara taratasy maromaro, nitarika ny ‘Sehatra Fifanakalozan-kevitra ho an'ny Tanoran'ny Demaokrasia’ tao amin'ny aterineto ary nanao lahateny tany am-pivoriana mba handrisihana ny olona hanohitra ny governemanta.”
Tsy vao voalohany ny nanaovana lasibatra an'i Nguyen noho ny fikatrohany tamin'ny fisamborana azy. Nitarika ny IBM hanafoana ny tolotr'asa nataony ny famoretana nataon'ny governemanta Vietnamiana tamin'ny fikatrohan'i Trung. Nilaza ny lahatsoratra tamin'ny taona 2007 nosoratan'ny Komity Mpiaro ny Bilaogera [3] fa nisoroka ny hetsika efa voaomana ny teknolojia goavam-be taorian'ny nandrenesany ny fikatrohan'i Trun ara-pahalalaham-pitenenana tao an-tanindrazany.
Miroborobo ny hetsika prô-demaokrasia sy ny fahalalaham-pitenenana an-tserasera na dia teo aza ny hetsika henjana avy amin'ny governemanta. Hoy i Matt Steinglass tao amin'ny Boston Globe [4] hoe,
“But the recent activism of the dissident movement is fueled by a younger generation, exposed to new political ideas through study abroad and, especially, the Internet.
Blogs have proliferated in Vietnam over the past year, though most are carefully apolitical. Bloc 8406 would be paralyzed without Internet chat and voice-over-Internet programs, which members use to communicate beyond the reach of police telephone taps.
……..Vietnamese law prohibits the use of the Internet to attack the government or undermine public security. A national firewall attempts to block political websites, but many get through anyway.”
“Narehitry ny taranaka tanora izay tarafin'ny hevitra politika vaovao amin'ny alalan'ny fianarana any ivelany ary indrindra indrindra amin'ny alalan'ny aterineto ny hetsika fikatrohana fisintahan-kevitra vao haingana.
Mihamaro ny bilaogy any Vietnam nandritra ny taona, na dia tsy miraika amin'ny politika aza ny ankamaroany. Tsy afa-mikofoka ny Bloc 8406 raha tsy misy ny fifanakalozan-kevitra an-tserasera sy ny rindrambaiko fampitana feo amin'ny aterineto, izay ampiasain'ny mpikambana hifandraisana mba hisorohana ny mety ho fitsikilovan'ny mpitandro filaminana.
…… .. Mandràra ny fampiasana ny aterineto hitsikerana ny governemanta na hanohintohinana ny filaminam-bahoaka ny lalàna Vietnamiana. Mikasa ny hanakana ny tranonkala politika ny rindrina aro afo nasionaly, saingy mbola maro no mahavita miala amin'izany. “
Tao amin'ny YouTube, namoaka lahatsary maromaro ireo bilaogera nampiseho ny hetsika prô-demaokraty ao Vietnam ary amin'ny teny Vietnamiana ny ankamaroany. Ity misy lahatsary [5] iray mampiseho ireo mpanohitra nosamborin'ny governemanta noho fiarovana ny fahalalahana miteny.
Manana vondrona maro natokana hampiroboroboana ny hetsiky ny fahafahana any Vietnam ny Facebook. Iray amin'ireo lehibe indrindra amin'izany ny Democracy for Vietnam [6]ahitana mpikambana miisa 3.400 eo ho eo.