Nahazo sazy roa taona an-tranomaizina ilay Ejipsiana mpanoratra tantara sady mpanao gazety Ahmed Naji noho ny fanevatevana ny fahamendreham-bahoaka tamin'ny alalan'ny asa sorany ara-nofo mivandravandra. Sary: @anaje [1]
Nanome sazy roa taona an-tranomaizina ho an'ilay Ejipsiana mpanoratra tantara sady mpanao gazety Ahmed Naji ny fitsarana ambony ao Cairo noho ny famoahana toko misy sehatra “vetaveta mivandravandra” amin'ny tantarany (Toro-lalana Amin'ny Fampiasana ny fiainana – The Guide of Using Life) ao anaty gazetiboky.
Afaka madiodio tamin'ny fitsarana voalohany tamin'ny volana Desambra i Naji, voampanga ho manitsakitsaka ny fahamendreham-bahoaka, ary nampiakatra ny raharaha indray tany amin'ny fitsarana ambony ny mpampanoa lalàna. Niakatra fitsarana ny raharaha momba azy raha nitaraina ny lehilahy iray fa tratran'ny fitempon'ny fo haingana, fihenan'ny tosidra sy aretina rehefa avy namaky ny asa soratr'i Naji. Nosamborina avy tao amin'ny fitsarana ambony i Naji tamin'ny Asabotsy raha nanome sazy azy roa taona an-tranomaizina noho ny “fanimbana ny soatoavina ara-tsosialy” ny mpitsara.
Nanjary lasibatry ny tsikera marobe ny rafi-pitsarana Ejipsiana. Avy nanome am-pahadisoana sazy ho faty [2] ankizy efa-taona izay “voaheloka tamin'ny raharaham-bono olona efatra, sy raharaham-pikasana hamono olona sy hanimba fananan'ny governemanta” ny fitsarana — heloka izay tsy nataony akory satria vao roa taona monja izy tamin'izany. Mahazatra eo anivon'ny rafi-pitsarana ao Ejipta ny hadisoana ara-pitsarana tahaka izany: Hoy ny tatitry [3]ny Amnesty International:
Trials before the criminal courts were riddled with due process violations. Some trials proceeded in the absence of the defendants and their lawyers . In others, judges prevented defendants or their lawyers from presenting evidence in their own defence or cross-examining prosecution witnesses. In many cases, courts convicted defendants despite an absence of substantive evidence against them.
Feno fanitsakitsahana paika ara-pitsarana ny fotoam-pitsarana ao amin'ny fitsarana ady heloka bevava. Notontosaina tao anatin'ny tsy fanatrehan'ireo voampanga sy ny mpisolovava azy ireo ny fotoam-pitsarana sasany. Any an-kafa indray, tsy avelan'ny mpitsara hampiseho porofo fiarovana azy ireo manokana na koa mitondra vavolombelona ireo voampanga sy ny mpisolovava azy ireo. Amin'ny trangan-javatra maro, helohin'ny fitsarana ny voampanga na dia eo aza ny tsy fisian'ny porofo mivaingana mamely azy ireo.
Hita fa tsy meloka tamin'ny fotoam-pitsarana voalohany i Naji, nilaza [4]ny didim-pitsarana fa:
” كما أن ما احتواه العمل الأدبي ( القصة ) علي ألفاظ وعبارات جنسية هو أمر درج في العديد من المؤلفات و الأعمال الأدبية و الأشعار قديما وحديثا وهذا ما انتهت إليه شهادة كل من الأستاذ / محمد سلماوي و الروائي / صنع الله ابرهيم والتي تطمئن اليهم المحكمة من أن العمل الأدبي ﻻ يمكن الانقطاع من سياقه أو أخذ جزء منه و ترك الآخر .
كما أن العمل الأدبي هو كيان واحد إذا انقطع منه جزء انهار ذلك العمل .”
Nanamarika ihany koa ny fitsarana fa fanao mahazatra eo amin'ny literatiora sy tononkalo maro, na taloha na vao haingana ny sombin'ilay literatiora (ilay tantara), izay ahitana teny sy andian-teny vetaveta. Nofaranan'ny fitsarana taorian'ny fijoroana vavolombelona nataon'ny profesora Mohamed Salmawy sy ilay mpanoratra tantara Sona'allah Ebrahim, izay neken'ny fitsarana, fa tsy azo sarahana, sivanina amin'ny votoatiny na tombanana amin'ny ampahany ny asa literatiora satria zavatra tokana izy ary manimba azy ny fanesorana ny ampahany aminy
Na izany aza, tsy niraharaha izany ny fitsarana ambony. Voasazy handoa onitra 10,000EGP (eo amin'ny 1.220 dolara Amerikana) ihany koa ny tonian-dahatsoratry famoahana miankina amin'ny fanjakana namoaka lahatsoratra nanasongadina ny tantaran'i Najis.
Mampiseho olona maro mamaky ny ampahany tamin'ny boky sy mijery ny fitaovana ara-javakanto nasongadina ny lahatsary Youtube [5] iray tamin'ny fampahafantarana ny bokin'i Najis ary tsy nisy ny niharan'ny aretim-po tahaka ireo fisehon'aretina voalaza tao amin'ny fitarainana:
Ny sazy roa taona namelezana an'i Naji no sazy ambony indrindra amin'ny lalàna amin'ny raharaha tahaka izany. Na izany aza, tsy mazava eo amin'ny sehatry ny famoahana ny lalànan'ny fitondran-tena ao Egypta. Ohatra, ahitana toko momba ny fanasaziana fihinanana nofon'ny gadra noho ny ady ny fandaharam-pianarana notohanan'ny fanjakana vao haingana notontosain’ ny Oniversite Al Azhar, [6]ivom-pampianarana ara-pivavahana ambony indrindra ao Ejipta. Nanamarika ilay bilaogera Alyaa Gad:
الأزهر يلغي أكل لحم الأسير من المناهج.
ياختييي- وال٢٠ كيلو لحم أسرى اللي عندي في الفريزر أوديهم فين دلوقت؟!#عقلانيون [7] pic.twitter.com/RTGhha39ti [8]— AlyaaGad AfhamTVأفهم (@AlyaaGad) March 4, 2015 [9]
Manaisotra ny fihinanan'olona migadra an'ady amin'ny fandaharam-pianarana i Alazhar. Andriamanitra ô, inona no hatao amin'ireo henan'ny gadra 20 kilao ao anaty vata fampangatsiahana ankehitriny [maneso] ireo!
Tsy izany no raharaha voalohany mifandray amin'ny fahalalahana maneho hevitra tamin'ity volana ity. Tamin'ny fiandohan'ity volana ity, notanana natao famotorana ilay mpanesoeso malaza Islam Gawish [10] [mg] raha niatrika fitsarana noho ny fiampangana namboamborina kosa ireo mpanao gazety hafa tahaka an'i Ismail Aleskandarani [11].
Vao haingana i Ejipta, firenena nanana gazety ofisialy voalohany tamin'ny taona 1828 [12] ao amin'ny faritra Afovoany-Atsinanana sy Afrika Avaratra no nahazo laharana faha-158 amin'ireo firenena 180 [13]tamin'ny Tondro Fahalalahan'ny Gazety Manerantany navoaka tamin'ny tatitra 2015 avy amin'ny mpanaramaso iraisampirenena, Reporters Without Borders.