- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Mialona Ny Fiverenan'ny Media Tsy Miankina Ao Myanmar Ny Shinoa

Sokajy: Azia Atsinanana, Myanmar (Birmania), Shina, Fahalalahàna miteny, Media sy Fanoratan-gazety, Mediam-bahoaka

Niteraka fialonana sy fangidiam-panahy teo amin'ireo olom-pirenena Shinoa ny fiverenan'ny gazety tsy miankina tao Myanmar [1] taorian'ny tsy fisian'izany gazety izany nandritra ny dimampolo taona mahery. Manontany ireo Shinoa raha mba hanao tahaka izany ihany koa ny fireneny izay hentitra amin'ny fanaraha-maso ny media ao amin'ny firenena.

Taorian'ny vaovao notaterin’ [2]ny [zh] gazety Shinoa Beijing Times fa lafo daholo ny gazety tsy miankina efatra tao Myanmar raha vao tonga teny amin'ny toeram-pivarotana vaovao ny 1 Aprily 2013, niteraka adihevitra mafana teo amin'ireo media Shinoa hafa izany, torak'izany ihany koa ny tao amin'ny sehatry ny media sosialy malaza ao Shina.

Craig McIntosh, tonian-dahatsoratra ao amin'ny gazety mpivoaka isan'andro China Daily, naneho hevitra [3] tao amin'ilay bilaogy madinika malaza Sina Weibo:

Andro lehibe ho an'i Myanmar. Mandray anjara mavitirika amin'ny fiarovana ny zon'olombelona sy ireo fahalalahana hafa ny gazety malalaka, tsy mitanila ary marina.

A screenshot of the report about the Myammar's private newspaper China's Guangxi TV (from youku)

Pikan-tsary tamin'ny gazety tsy miankina ao Myanmar. Sary tao amin'ny fahitalavitra Shinoa Guangxi  (avy amin'i youku [4])

Tonian-dahatsoratra hafa “Guilin Ribao Laona” nanoratra [5] [zh] hoe:

私人报纸一小步,国家民主一大步……

Dingana kely ho an'ireo gazety tsy miankina, dingana lehibe ho an'ny demokrasian'ny firenena.

Na dia izany aza, somary masiaka ny ankamaroan'ireo fanehoan-kevitra, izay hita fa diso fanantenana noho ny sivana atao amin'ny media ao Shina. Hoy i “Xianshi Wangtian” nanoratra [6] [zh]:

向缅甸人民祝贺,我国宪法规定中国公民也有自办报刊的权利,不知什么时候中国公民能依法自办报刊,这也是中国梦,何时成真?

Arahabaina ny vahoakan'i Myanmar. Milaza ihany koa ny lalàmpanorenana eto amin'ny firenenay fa manan-jo  hanana gazety tsy miankina ho azy manokana ny olom-pirenena Shinoa, saingy rahoviana vao afaka hizaka izany zo izany ny olom-pirenena Shinoa araka ny voalazan'ny lalàna? Nofinofin'ny Shinoa izany, rahoviana vao ho tanteraka?

Mpisera iray miantso azy hoe “ShanghaiJuice” namaly hoe: [7]

Tsy hoavy eto Shina mihitsy izany.

Ny iray hafa kosa naneho hevitra [8] [zh] am-piesoesoana hoe:

缅甸也快成民主国家了,我国的朋友越来越少了。

Toa mankany amin'ny dingan'ny demokrasia i Myanmar, ka miha-vitsy hatrany ny naman'i Shina.

Mpaneho hevitra iray hafa antsoina hoe “Liushi Buhuo” nilaza [9] [zh] momba izany fihetseham-po izany:

搞了几十年还不如缅甸越南,再过两年可能连古巴都不如,只能跟朝鲜比高下。

Taorian'ny folo taona mahery nisian'ny fanovana sy ny fisokafana, afaka nandresy antsika i Myanmar sy Vietnam, angamba ao anatin'ny roa taona, hihemotra lavitra noho i Kiobà isika, ka Korea Avaratra sisa no mba azo ampitahaina amintsika.

“Hujin Wenyu”, kosa nanoro hevitra [10] [zh] hoe:

既如此,可到缅甸去,办一份中文报纸,如何?

Koa raha izany, maninona raha manangana gazety Shinoa ao Myanmar?

Na dia izany aza, mpisera iray naneho fanantenana, ary nanoratra [11] [zh] hoe:

Angamba toy izany ihany koa ny hoavin'i Shina? Saingy tsy fantatra hoe firy taona na firy am-polo taona no hahatongavan'izany.