Sary asongadina nandalo Canva Pro.

Andro vitsy taorian'ny nampandrenesana ny mpiambina ny morontsirak'i Trinidad sy Tobago (TTCG) amin'ny fisian'ny lakana [mg] ahitana vatana efa lò mitsingevana eo akaikin'ny sehatra fitrohana etona voajanahary any amin'ny morontsiraka atsinanan'i Trinidad, dia nisy sambokely nahitana faty 13 indray hita tao St Kitts sy Nevis.

Hita tamin'ny 25 Janoary tany Trinidad ny sambo ; tsikaritra tao amin'ny ranon'i St. Kitts ny sambo iray hafa  tamin'ny 30 Janoary. Hatreto, tsy nanambara na inona na inona ny tompon'andraikitra raha mety misy ifandraisany ireo tranga roa ireo na tsia, na dia nilaza aza ny lefitry ny kaomisarian'ny polisy ao St. Kitts, Cromwell Henry, fa noho ny halalin'ny fahasimban'ny razana, dia sarotra ny manombana ny taona na ny mahalahy/vavy azy ireo tsirairay avy.

Nanomboka namoaka vaovao vitsivitsy ihany anefa ny fanadihadiana taoriana :

A boat with decomposing bodies was discovered off Trinidad’s southeast coast. Local police concluded the vessel to be from Mauritania , a tragedy consequence of the securitisation of migration. #Trinidad #migration pic.twitter.com/gjofsKQxto

— Ali Zoubeidi (@DrAZoubeidi) January 26, 2025

Sambo misy faty efa lò hita tany amin'ny morontsiraka atsimoatsinanan'i Trinidad. Nanatsoaka hevitra ny polisy eto an-toerana fa avy any Maoritania ilay sambo, voina avy amin'ny fiarovana ara-pifindra-monina.

Raha ny amin'i Trinidad, hitan'ny mpiambina ny morontsiraka ilay sambo ary – na dia eo aza ny fisamboaravoaran'ny ranomasina sy ny havitsin'ny fitaovana – dia vita ny nanisy tariby hitarihana tamin'ny marainan'ny 26 Janoary. Teny an-dalana niverina ho aty an-tanibe anefa, tokony ho tamin'ny 4:00 maraina tamin'ny ora teo an-toerana (UTC-4), dia tapaka ny tariby, ary tsy hita ilay sambo na dia teo aza ny fikarohana.

Nanamarika ny TTCG fa “mahavariana ny fitovitoviany” amin'ny sambo iray hita tany amin'ny morontsirak'i Tobago tamin'ny May 2021, ka nahatonga azy ireo hihevitra fa “mety hitovy ny toe-javatra manodidina ity raharaha ity.” Hita tamin'io sambo io ny fatin'ireo mpifindra monina avy any Afrika Andrefana izay niezaka ny ho any amin'ny Nosy Canary, izay matetika ampiasaina ho dingana mankany Eoropa.

Na dia nampisalasala aza ny fahakingan'ny TTCG, sy ny tsy fanànana fotodrafitrasa manoloana ny hamehana an-dranomasina ao Trinidad sy Tobago, dia faingana ny tatitra mampahatsiahy ny olona fa tsy vaovao amin'ny faritra Karaiba ny toe-javatra tahaka izao.

Tamin'ny volana aogositra 2024, efa niezaka ny hamantatra ny sisa tavela tamin'ny vatana mangatsiaka 14 farafahakeliny hita teo amin'ny sambo nilaozana tao amin'ny morontsiraka avaratra ireo manam-pahaizana momba ny fandidiampaty ao amin'ny Repoblika Dominikana. Tamin'ny Marsa 2021, nahita fatin'olona enina, noheverina ho mpifindramonina, tao anaty sambo kely iray miala ny morontsirak'i Karaiba ny manam-pahefana Nikaragoana, ary tamin'ny taona 2006, nifanena tamina sambo mitovitovy amin'izany i Barbados, ary nahita fatin'olona 11 avy any Afrika Andrefana nitady fiainana tsara kokoa ho an'ny tenany sy ny fianakaviany tamin'ity indray mitoraka ity. Efa nitranga koa ny mitovy amin'izany tamin'ireo mpifindra monina nandositra ny toe-draharaha ara-tsosialy sy toekarena ao Venezoela.

Tamin'ny 29 Janoary, nisy vatana iray — heverina ho avy amin'ireo lakana matoatoa — niantsona tany Manzanilla, morontsiraka atsinanan'i Trinidad.

Any Libya ka hatrany Italia, Tonizia ka hatrany Frantsa, ary ny Nosy Canary ka hatrany Eoropa tanibe, tsy tambo isaina ireo mpifindramonina  mbola hamoy ny ainy miezaka hiampita ho any Eoropa amin'ny lalan'ny lalana feno fitaka sy mahafaty matetika [mg].

Araka ny nomarihin'ny The Conversation, miankina amin'ny politika nantsangan'ny fanjakana Eoropeana, izay mikiry hampihena ny fifindra-monina, na dia hanitsakitsahana ny zon'olombelon'ireo mpifindramonina aza, ny andraikitra amin'ny fahafatesan'ireo mpifindramonina ireo. Tamin'ny herintaona, raha nanao soniam-pifanarahana [fr] ara-pifindramonina mampiady hevitra tamin'i Tonizia ny Vondrona Eoropeana, dia nanao soniam-pifanarahana [mg] mampiady hevitra hamindrana ireo mpitady fialokalofana sasany avy any Grande-Bretagne ho any Rwanda ny Fanjakana Mitambatra UK; nofoanana moa ity tetika ity taty aoriana rehefa noheverin'ny Fitsarana Tampon'i Angletera ho tsy ara-dalàna izany noho ny filazana fa firenena tsy azo antoka ho an'ireo mpitady fialokalofana i Rwanda.

Tranga hatry ny ela ny fifindramonina afrikana noho ireo anton-javatra isan-karazany, anisan'izany ny fitadiavana hirika ara-toekarena tsara kokoa, ny tsy fandriam-pahalemana ara-politika, ny fifandirana ary ny fanamby ara-tontolo iainana. Naminavina ny tatitra vao haingana nataon'ny The Conversation fa hitohy soa amantsara io fironana io, satria mety hanery olona hatramin'ny 113 tapitrisa ao Afrika hifindra monina ny toe-javatra ateraky ny krizy amin'ny toetr'andro mialoha ny taona 2050.

Fa efa nivoatra ny lalam-pifindramonina any amin'ny sisintanin'ny Vondrona Eoropeana. Araka ny tatitra vao haingana nataon'ny Frontex, dia nihena 40 isanjato ny fiampitana sisintany tsy ara-dalàna mankany amin'ny V.E. tamin'ny taona 2024 raha oharina tamin'ny taona teo aloha. Na izany aza, niakatra ho any amin'ny ambaratonga avo indrindra ny zotra fiampitana afrikana tandrefana  hatramin'ny nanombohan'ny fandraketana tamin'ny taona 2009.

Na maneritery aza ny lalàna (politika), mifandray akaiky amin'ny firoboroboana ara-toekarena sy ny fampandrosoana ny fivezivezena. Miha-antitra ny mponina any Eorôpa, hirika manandanja ho fanoitran'ny fitomboan-karena ny mpifindramonina sy ny mpitsoa-ponenana. Na izany aza, mamatotra ny politikan'ny fifindra-monina i Eoropa, ka mahatonga ny mpifindramonina handray ny lalana tsy ara-dalàna sy mahafaty, dia ho hita eo raha manakana fa tsy mampandroso ny fivoarany ara-toekarena manokana i Eoropa.