Pikantsarin'ny fantsona YouTube – Imagiers français
Tsy voatery hitovy daholo ny dikanteny frantsay ifampiresahana manerana ny lafivalon'izao tontolo izao. Ato anatin'ny fizaràna “An'ny voambolana ny fitenenana”, asongadinay ireo voambolana na fomba fiteny miavaka ho an'ny faritra iray, firenena iray, na vondrom-piarahamonina iray, sy ireo tsy mety adika ka tazonina ho amin'ny fiteny frantsay ihany na adika amin'ny ampahany, ary farany dia ireo voambolana frantsay mitsofoka any anatin'ireo fiteny hafa, tsy nasiana fandikàna sy matetika maka dika vaovao mihitsy. Hita eto avokoa ireo fizarana rehetra nataonay teo aloha
Hita eto avokoa ireo fizarana rehetra nataonay teo aloha: Les mots ont la parole.
Androany, ireto fomba fiteny telo ireto no nosafidianay:
Cadeauter: Fiteny frantsay avy ao Afrika no niavian'izy io ary midika hoe “Manolotra fanomezana”. Raha ao anatin'ny tontolo Françafrique, somary miloko pôlitika ihany io rafitra misy fitaomana ara-pôlitika taorian'ny fanjanahantany io sy ny fampivezivezena manjavozavo ny vola eo amin'i Parisy sy Afrika, mandeha amin'ny zotra roa mifamaly, araka izay lazain’ity lahatsoratry ny BBC ity:
The system was so widespread that it gave rise to a verb cadeauter – from the French cadeau, meaning a present.
Niparitaka be ilay rafitra ka nahatonga ny fahaterahan'ny matoanteny hoe « cadeauter » – avy amin'ny voambolana frantsay hoe « cadeau ».
Spoiler: Ity fomba fiteny ity, nalaina avy amin'ny fiteny anglisy ‘spoil’ dia midika hoe “manimba ny fitaintainana” noho ny fitantaràna mialoha an'ireo ampahany tena manandanja anatina sarimihetsika na tantara iray. Matetika io voambolana io no adika amin'ny fiteny frantsay hoe “divulgâcher”. Ilay voambolana, raha anarana, dia tononina amin'ny fomba fanonona azy amin'ny anglisy (“spoiluh”). Fa raha ampiasaina ho matoanteny, dia tononina toy ny fomba fanonona ireo matoanteny frantsay hafa rehetra ihany, izay mifarana amin'ny “-er” (“spoiler”) ary tanisaina toy ny matoanteny tsy manara-drafitra (verbe régulier). Ety an-tambajotra, azonao atao ny mahita lahatsoratra maro natokana ho an'ny voambolana “spoilers”, ary, toy ny amin'ny fiteny anglisy, itarainana ireo “relous” izay mpanao ny “heloka” fanaon'ny divulgâcheur.
Ny mahatsikaiky amin'ilay fiteny dia izy fiteny anglisy nalaina avy amin'ny fiteny frantsay tranainy hoe “espoillier” (niavian'ilay fiteny frantsay maoderina hoe “spolier”), izay mampiseho ny fifanakalozana feno harena eo amin'ny fiteny roa tonta rehefa mandeha ny fotoana.
Avoir le savon: na ity fiteny ity aza dia fandikàna ny hoe “sabune ya roho “, fitenin-jatovo swahili midika hoe “ny savonin'ny fanahy. Ny hoe “Avoir le savon” dia entina manondro olona iray manam-bola ary manao fiainan'ny mpanankarena. Fakàna sary an-tsaina ny savony izay sady manasa no mampadio, mitàna anjara toerana mitovitovy amin'izany ny vola satria mamafa ireo olana andavanandro ho an'ireo olona miaina anaty fiadanana. Mahazatra ny fampiasàna ilay fomba fiteny eny anivon'ny tontolo andrenivohitra ao Roandà (any amin'ny ilany atsinanan'i Afrika).
Noraisin'ireo artista mpiangaly mozika io fomba fiteny io. Toy ilay hira mitondra lohateny hoe “Coup d'état” an'i Bulldogg feat Sacha, vondrona mpanakanto roandey:
Hoy ny tsonga avy amin'ilay hira :
Samy maka vola daholo, misasa amin'ny vola ry zareo. Ny vola no lasa savony isasàn-dry zareo. Araka izany dia ananan-dry zareo ny savony hanadinoana ny olany rehetra ary ampitomboiny ny an'ny vahoaka.
Raha toa ianao manana voambolana na fomba fiteny hozaraina, mba ho entina haseho ao anatin'ny fizarana ataonay “An'ny voambolana ny fitenenana- Les mots ont la parole”, mifandraisa aminay: filip.noubel@globalvoices.org
