Mpanakanto sy mpikatroka mafàna fo nanohitra ny fampilaharana ho X ny fanadihadiana iray momba ny fakàna an-kery ny mpikatroka iray tamin'ny 2007. Saripika avy amin'ny  pejy Facebook-n'i Chantal Eco. Nahazoana alàlana

Notoherin'ireo mpanakanto, akademisiàna, ary mpiaro zon'olombelona sy nosokajian-dry zareo ho fanohintohinana ny fahalalahana maneho hevitra ilay fanapahankevitr'ireo mpanivana avy amin'ny governemanta ao Filipina handahatra ireo sarimihetsika roa ho toy ny X.

Nalahatry ny Movie and Television Review and Classification Board (MTRCB) ho toy ny X ireo sarimihetsika “Dear Satan” sy ilay fanadihadiana  “Alipato at Muog” (Vainafo Manidina sy Mànda iray). Ny fanondroana ny sarimihetsika iray ho X dia midika fa tsy mety ny handefasana azy any amin'ireo efitrano natao ho an'ny daholobe.

“Dear Satan” dia miresaka momba ny zazalahy iray nandiso tsipelina ny Dadabe Noely ka lasa any amin'i Satàna ny taratasiny, izay lasa ho tsara toetra any amin'ny faran'ilay sarimihetsika. “Alipato at Muog” indray dia miresaka ny fikarohan'ny fianakaviana an'ilay mpikatroka mafàna fo Jonas Burgos izay nisy nàka an-keriny tamin'ny 2007.

Niteraka hatezerana teny amin'ireo mpiara-miombona antoka isankarazany ny fandraràna ny “Alipato at Muog,” izay nahazo loka manokana avy amin'ny mpitsara an'ireo sarimihetsika lava nandritra ny Cinemalaya, fetiben'ireo sarimihetsika tsy miankina natao tamin'ity taona ity, fetibe malaza ho an'ny sarimihetsika ao Filipina. Taorian'ny fampakàrana natao, nesorin'ny MTRCB, rehefa avy nodinihany fanindroany, ilay fampilaharana ho X, ka nahafahana nandefa ilay sarimihetsika tany anatin'ireo efitrano.

Narovan'ny lehiben'ny MTRCB kosa ny fametrahana ho X ny sarimihetsika “Dear Satan,” tamin'ny filazàna azy io ho mifanohitra amin'ny soatoavin'ny Krismasy:

Efa hitako ilay sarimihetsika, Amin'ny maha-kristiàna dia tohina aho. Tsy demôniaka ilay izy, saingy manana fandokoana hafa an'i Satàna ho lasa tsara fanahy. Nefa Satàna tsy ho tsara fanahy velively.

Raha ny momba ny “Alipato at Muog,” ny filohan'ny MTRCB  dia nanizingizina fa tsy tanteraka sy hoe tsy misy fetra akory ny  “fahalalahana maneho hevitra.” Nanamarika ireo mpandinika fa  “ilay sarimihetsika dia mirona mankany amin'ny fanimbàna ny finoana sy ny fahatokisan'ny olona ny governemanta sy/na ireo manampahefàna voajoro ara-dalàna.”

Saingy i JL Burgos, mpanoratra sady telan'ny “Alipato at Muog”, izay rahalahin'ilay mpikatroka tsy hita nanjavonana, Jonas Burgos, dia nanamafy fa “tsy misy zavatra manakorontana ny momba ny fikatsahana ny rariny ataon’ny fianakaviany.” Nampiany fa ilay fanadihadiana dia “fijoroana hanohitra ireo fanjavonana an-tery sy ny fanitsakitsahana ny zon'olombelona.”

Vitan'i Burgos ny nanao fampakàrana ilay fanapahankevitry ny MTRCB ary nahazo ny fanohanan'ireo mpanakanto, akademisiàna, mpanao gazety, ary mpikatroka mafàna fo. Teo ampiandrasana ny fandinihana fanindroany nataon'ny MTRCB, nikarakara fandefasana manokana tany amin'ireo anjerimanontolo ny ekipany; ary nampahafantatra ny hafatra hoe “mendrika ho hita ny marina.”

Asongadin'ny fanambaràna an-tambajotra iray natombok'ireo Mpanakanto Voatohintohina ao Filipina ny maha-zava-dehibe ilay fanadihadiana:

Ireo asa toy ny  “Alipato at Muog”  dia tena ilaina ho fikolokoloana ny adihevitry ny daholobe ary tsy maintsy atao azon'ny rehetra idirana. Ilay fampilaharana ho X nataon'ny MTRCB dia natao fotsiny ihany hanakonana ny tena adihevitra momba ireo olana goavan'ny zon'olombelona sy ny fiarahamonina.

Nomarihan'ilay manampahaizana, Lisa Ito, fa tena zava-debibe ny mijoro manohitra ny sivana ary mandà ny lova navelan'ny   fanamparam-pahefàna.

Ny tolona anoherana ny sivana dia azo antoka fa tolona ihany koa tsy hisian'ny fanadinoana sy ny fahaverezan-tadidy faobe. Izay hitantsika ankehitriny dia ny tantarantsika vao haingana momba ny famoretana miverimberina: ilay karazana fihemorana tsy hitan'ny olona ho mampanembona na ahitàny fahafinaretana.

Ny (1972–1981) vanimpotoanan'ny Fitondràna Miaramila no resahany, izay nitondra ho amin'ny faneriterena ny fahalalahan'ny olontsotra sy ny fankatoavana ireo lalàna nentina nanangana ny MTRCB.

Ny Sendika Nasiônalin'ireo Mpisolovava dia mitaky ny fanafoànana ilay lalàna, izay nanitatra ny fahefan'ny sivana azon'ny governemanta atao. Naneho ny ahiahiny izy hoe ny fampilaharana ho X  ny “Alipato at Muog” dia “tsy tranga maningana fa soritr'aretina iray amina andrana midadasika sy henjana kokoa hifehezana sy hanaraha-maso ireo fitantaràna, ary handiovana ireo tantara izay tsarain'ireo eo amin'ny fitondràna ho manelingelina azy.” Nampiany hoe:

Tsy ahitana mibaribary ny holatry ny herisetra ara-bàtana izy, fa na izany aza, mandratra. Mety ho tsy mampanjavona ireo mpamokatra sarimihetsika, fa mikatsaka ny hamàfa ny feon'izy ireny sy handevina ny asany ho anatin'ny haizina tsy hahafahany mikofoka, mihantsy ary tsy ho lasa aingam-panahy.

Ny  Guild an'ireo tale ao Filipina dia nilaza fa ilay fampilaharana ho X  dia mampiseho “fihoarana mampiahiahy amin'ny iraka tokony tontosain'ny MTRCB, ahitàna taratra ny fametrahana manahiran-tsaina ireo fitsaratsaram-poana ara-pôlitika sy ara-pinoana an'ireo asa famoronana.”  Entaniny ny MTRCB mba tsy hitanila sy tsy hijery tavan'olona.

Ny anjara asan'ny MTRCB dia tokony ho ny fanombànana sarimihetsika miainga avy amin'ny votoatin'izy ireny sy ny fahamendrehany fa tsy ny fametrahaa fitsaràna ara-maoraly mitanila izay mety hanempotra ny famoronana sy ny fahalalahana maneho hevitra.

Mandritra izany fotoana izany, ireo mpamokatra ny “Dear Satan” dia nanazava fa tsy tena fideràna an'i Satàna no tanjon'ilay sarimihetsika.

Mitantara ny herin'ny finoana ilay sarimihetsika, ary ny fandresean'ny tsara manoloana ny ratsy. Tianay naseho, na eo aza ny fisian'ny ratsy eto an-tany, fa azon'ny finoana sy ny soatoavina atao ny mandresy.

Farany, ireo mpamokatra ny “Dear Satan” dia nahatsapa ny ahiahin'ireo mpandinika ao amin'ny MTRCB ary nanaiky ny  hanova ny lohatenin'ilay sarimihetsika.