Ny fiongotana amin'ny fanjanahantany, ny krizin'ny toetrandro, ary ny fanatsarana ny fanofanan'ny media ao Pacifika

David Robie

Dr. David Robie. Sary: Asia Pacific Media Network, nahazoana alalana

Nanaovan'ny Global Voices antsafa ny mpanoratra menavazana sady mpanabe, David Robie, mpiresaka toetry ny fampitam-baovaon'i Pasifika, ny fanofanana fanaovan-gazety, ary ny andraikitry ny gazety amin'ny fivoahana amin'ny fanjanahantany sy ny krizin'ny toetrandro.

Anisan'ireo nahazo mari-pankasitrahana Ordre de Merite an'i Nouvelle-Zélande tamin'ity taona ity ny Profesora Robie ary ao amin'ny lisitry ny (hahazo) mari-pankasitrahana Aniverseran'ny Mpanjaka noho ny “servisy nataony ho amin'ny asa fanaovan-gazety sy ny fanabeazana ny media eto Azia-Pasifika.”

Nahasahana dimampolo taona ny asany fanaovan-gazety. Izy no tonian-dahatsoratra nanorina ny gazety Pacific Journalism Review tamin'ny taona 1994 ary tamin'ny taona 1996 izy nanangana ny Pacific Media Watch, vondrona mpiaro ny zon'ny media. Lehiben'ny departemantan'ny fanaovan-gazety tao amin'ny Oniversiten'i Papouasie-Nouvelle-Guinée izy tamin'ny 1993–1997 ary tao amin'ny Oniversiten'i Pasifika Atsimo tamin'ny 1998–2002. Nanangana ny Pacific Media Centre izy tamin'ny taona 2007 raha nampianatra tao amin'ny Oniversite Teknolojikan'i Auckland.

Nanoratra boky 10 momba ny media sy politika Azia-Pasifika izy. Nahazo ny Loka Fandriampahaleman'ny Media taona 1985 izy noho ny fitantarany ny fandarohana baomba ny Rainbow Warrior sy ny andrana nokleary frantsay sy amerikana. Tamin'ny taona 2015, nomena azy ny Lokan'ny Serasera Aziatika an'ny Foiben-tserasera sy ny torohain-gazety aziatika (AMIC) ao Dubai. Niantsafa taminy momba ireo fanamby atrehin'ny mpanao gazety any Pasifika sy ny lalana nodiaviny tamin'ny asany voaravaka ny Global Voices. Nahitsy tamin'ny halavany sy ny fahazavàny ity antsafa ity.

Mong Palatino (MP): Inona ireo fanamby lehibe atrehin'ny fampitam-baovao ao amin'ny faritra?

David Robie (DR): Corruption, viability, and credibility — the corruption among politicians and influence on journalists, the viability of weak business models and small media enterprises, and weakening credibility. After many years of developing a reasonably independent Pacific media in many countries in the region with courageous and independent journalists in leadership roles, many media groups are becoming susceptible to growing geopolitical rivalry between powerful players in the region, particularly China, which is steadily increasing its influence on the region’s media — especially in Solomon Islands — not just in development aid.

However, the United States, Australia and France are also stepping up their Pacific media and journalism training influences in the region as part of “Indo-Pacific” strategies that are really all about countering Chinese influence.

Indonesia is also becoming an influence in the media in the region, for other reasons. Jakarta is in the middle of a massive “hearts and minds” strategy in the Pacific, mainly through the media and diplomacy, in an attempt to blunt the widespread “people’s” sentiment in support of West Papuan aspirations for self-determination and eventual independence.

Kolikoly, fahafaha-mivelona, ary fitokisana — ny kolikoly eo amin'ny mpanao politika sy ny fambombàna (fitaomana-influence) amin'ny mpanao gazety, ny fahafaha-mivelona amin'ny maodelim-pihariana marefo sy ny orinasa media madinika, ary ny fahavakisan'ny fitokisana. Rehefa nampivoatra an-taonany maro tany amin'ny firenena maro ao amin'ny faritra hahaleovan'ny median'i Pasifika tena tanaty andraikitra fitarihana tamin-kerim-po sy tsy-miankina ny mpanao gazety, dia lasa mora iharan'ny fitomboana fifandrafiana ara-jeopolitika eo amin'ireo mpiantsehatra matanjaka ao amin'ny faritra, indrindra fa avy amin'i Shina, izay mampitombo hatrany ny fitaomany [mg] — indrindra ao amin'ny Nosy Solomona — ireo vondrona media maro,  fa tsy amin'ny fanampiana fampandrosoana ihany.

Mampitombo ihany koa ny fitaoman'izy ireo amin'ny alalan'ny fanofanana ny haino-vaky-jery Pasifika sy ny asa fanaovan-gazety ao amin'ny faritra ihany koa i Etazonia, Aostralia ary Frantsa ho ampahany amin'ny tetipanorona “Indo-Pasifika” izay tena natao hanoherana ny fitaomana Shinoa.

Lasa manana fitaomana ihany koa i Indonezia, noho ireo antony maro samihafa, eo amin'ny fampahalalam-baovao ao amin'ny faritra. Ao afovoan'ny tetipanoron'ny “fo sy saina” goavana ao Pasifika i Jakarta, indrindra amin'ny fampitam-baovao sy ny diplaomasia, mba tsy hielezan'ny fihetseham-pon'ny “vahoaka” hanohana ny hetahetan'ny Papoàna Tandrefana maniry hizaka tena sy izay mety ho fahaleovantena.

MP: Inona no tokony hatao laharam-pahamehana amin’ny fanatsarana ny fampianarana ny asa fanaovan-gazety ao amin’ny faritra ?

DR: The university-based journalism schools, such as at the University of the South Pacific in Fiji, are best placed to improve foundation journalism skills and education, and also to encourage life-long learning for journalists. More funding would be more beneficial channelled through the universities for more advanced courses, and not just through short-course industry training. I can say that because I have been through the mill both ways — 50 years as a journalist starting off in the “school of hard knocks” in many countries, including almost 30 years running journalism courses and pioneering several award-winning student journalist publications. However, it is important to retain media independence and not allow funding NGOs to dictate policies.

DR: Tsara toerana indrindra ny oniversite mifototra amin'ny asa fanaovan-gazety, toy ny ao amin'ny Oniversiten'i Pasifika Atsimo any Fiji, hanatsarana ny fototry ny fahaiza-manaon'ny asa fanaovan-gazety, sy handrisihana ny fianarana fanaovan-gazety lavitr'ezaka. Hahazoan-tombony kokoa ny famatsiam-bola bebe kokoa hitarika ny oniversite ho amin'ny fianarana ambony kokoa, mihoatra noho ny sehatrasa fanofanana fohy ezaka. Afa-milaza izany aho satria samy nandalovako daholo ireo — 50 taona naha-mpanao gazety nanomboka “sekolin'ny dona mafy” tany amin'ny firenena maro, ary efa ho 30 taona namelona taranja fampianarana fanaovan-gazety sady nisavalalana tamin'ireo famoahana (boky aman-gazety)n'ny mpianatra nahazo loka. Na izany aza, zava-dehibe ny mitazona ny fahaleovantenan'ny media sy tsy mamela ny FTMF-ONG mpamatsy vola hibaiko ny politika.

MP: Ahoana no ahafahan'ny mpanao gazetin'i Pasifika manatontosa tsara ny andraikiny amin'ny fanasongadinana ny tantaran'i Pasifika, indrindra amin'ny fiantraikan'ny krizin'ny toetrandro?

DR: The best strategy is collaboration with international partners that have resources and expertise in climate crisis, such as the Earth Journalism Network to give a global stage for their issues and concerns. When I was still running the Pacific Media Centre, we had a high profile Pacific climate journalism Bearing Witness project where students made many successful multimedia reports and award-winning commentaries. An example is this one on YouTube: Banabans of Rabi: A Story of Survival

DR: Ny paikady tsara indrindra dia ny fiaraha-miasa amin'ireo mpiara-miombon'antoka iraisampirenena manana fitaovana sy manam-pahaizana amin'ny krizin'ny toetrandro, toy ny Earth Journalism Network hanome sehatra manerantany ny olany sy ny ahiahiny. Nanana ny tetikasa Bearing Witness izahay fony aho mbola nitantana ny Pacific Media Center ary  fanaovan-gazety ara-toetrandro avo lentan'i Pasifika izany izay nahombiazan'ny mpianatra tatitra amin'ny multimedia sy fanehoan-kevitra nahazoana loka. Ohatra iray ity ao amin'ny YouTube ity: Banabans of Rabi: A Story of Survival

MP: Inona no tokony hifantohan’ny fianakaviambe iraisampirenena rehefa mitatitra momba an'i Pasifika?

DR: It is important for media to monitor the Indo-Pacific rivalries, but to also keep them in perspective — so-called ”security” is nowhere as important to Pacific countries as it is to its Western neighbours and China. It is important for the international community to keep an eye on the ball about what is important to the Pacific, which is ‘development’ and ‘climate crisis’ and why China has an edge in some countries at the moment. Australia and, to a lesser extent, New Zealand have dropped the ball in recent years, and are tying to regain lost ground, but concentrating too much on ‘security’. Listen to the Pacific voices.

There should be more international reporting about the ‘hidden stories’ of the Pacific such as the unresolved decolonisation issues — Kanaky New Caledonia, ‘French’ Polynesia (Mā'ohi Nui), both from France; and West Papua from Indonesia. West Papua, in particular, is virtually ignored by Western media in spite of the ongoing serious human rights violations. This is unconscionable.

Zava-dehibe ho an'ny fampahalalam-baovao ny manara-maso ireo fifandrafiana Indo-Pasifika, saingy mihazona azy ireo ho tsy hanavesatra fijery ihany koa — tsy zava-dehibe tahaka ny an'ireo Tandrefana sy i Shina mpifanolo-bodirindrina ilay antsoina hoe “fiarovana”  ho an'ireo firenena Pasifika. Zava-dehibe ho an'ny vondrom-piarahamonina iraisampirenena ny manaraka ny alehan'ny baolina mamantatra izay zava-dehibe amin'i Pasifika, dia ny ‘fampandrosoana’ sy ny ‘krizin'ny toetrandro’ sy ny antony mahatonga an'i Shina manana tombony mihoatra noho ny firenena sasany amin'izao fotoana izao. Efa namotsotra ny baolina i Aostralia sy i Nouvelle Zélande, raha itarina kely,  tao anatin'ny taona vitsivitsy, ary te-haka izany indray, saingy mifantoka be loatra amin'ny ‘fiarovana’. Henoy ny feon'i Pasifika.

Tokony ho betsaka kokoa ny tatitra iraisampirenena miresaka ireo ‘tantara miafina’ ao Pasifika toy ny olan'ny fialàna amin'ny fanjanahantany tsy mety voavaha — Kanaky Nouvelle-Calédonie [mg], Polynezia ‘Frantsay’ (Mā'ohi Nui), samy avy amin'i Frantsa; sy Papua Andrefana amin'i Indonezia. Ho an'i Papouasie Andrefana manokana, saika tsy miraharaha azy ny fampahalalam-baovao tandrefana na dia mbola misy aza ny fanitsakitsahana ny zon'olombelona henjana. Tsy azon'ny amparahatoka sainina izany.

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.