Asain'ny Rising Voices ianao hiaraka aminay fizaràna faharoa amin'ilay andiany “Fiarahabàna avy amin‘…”, “karatra paositaly misy feo” misy fizarana dimy anasongadinana ny feon'ireo Afrikàna mpikatroka dizitaly ho an'ny fiteny avy ao Afrika Atsimo, Nizerià ary Ghana.

Ao anatin'ity fizaràna faharoa ity, hojerentsika ny fitantaràna manokana, araka ny filàzany azy, avy amin'i Lucy Iwuala.

Isaorana manokana ny mpamokatra, Malcolm Bamba, izay ny fandraisany anjara niaraka tamin'ireo mpikatroka tsirairay no nahateraka itony tantara mampitolagaga itony. Amin'ny alàlan'ny asany, handeha amina anjoria iray ireo mpihaino, hamantatra momba ny fiavian'ny firotsahana an-tsehatra dizitalin'ireo mpikatroka tsirairay miaraka amin'ny fitenin-dry zareo. Fanampin'izay, ity andiany ity dia hanazava ireo fanamby atrehan-dry zareo sy ny mandrisika azy ireo hanohy ny asany.

Hotsindriana manokana amin'ity fizaràna faharoa ity ny amin'i Lucy, izay ny asa ataony dia mihodidina ny fiteny Igbo ao Nizerià. Nitafan'ny Rising Voices momba ny asany Lucy ao anatin'ity lahatsoratra teo aloha tao amin'ny bilaogy ity, ary azonao atao ny manaraka ny feo miaraka amin'ny dika mitovy aminy eto ambany.

Sintony eto ilay feo.

Malcolm Bamba (MB): Arahabaina ny tsirairay. Malcolm Bomba no anarako ary arahaba tongasoa ato amin'ny Rising Voices manolotra ny “Greetings from…” (Fiarahabàna avy amin'…) andiany iray manjohy ireo mpikatroka ho an'ny fiteny manerana izao tontolo izao, tonga mizara ny tantaram-pitahirizana ataon-dry zareo ao anatin'ny vanimpotoanan'ny nomerika. Ao anatin'ity fizaràna ity, i Lucy Iwuala mpamoaka lahatsoratra sady mpikatroka, no mizara amintsika ny asany ho an'ny fiteny Igbo ao Nizerià. Aza miàla àry hihaino ny tantarany.

Lucy Iwuala (LI): Arahaba, Iwuala Lucy Chinyeaka no anarako. Avy ao amin'ny Fanjakan'i Imo ary amin'izao fotoana izao dia monina any Owerri, Fanjakan'i Imo, Nizerià. Mpanao adisisika ho an'ny fiteny Igbo aho. ‘Igbo Ndewonụ oooo,’ midika hoe, ‘Igbos Miarahaba anareo rehetra aho ‘  Ho an'ny hetsika tsirairay dia misy foana ny fotoana voalohany, ary ny mijery no anjoria ataoko ao anatin'ny fikatrohana ho an'ny fiteny.

Nandritra ny taona farany nianarako teny amin'ny anjerimanontolo no nanomboka ny fikatrohako ho an'ny fiteny, rehefa nitontona tamina ranty iray tao anaty tambajotra maneho ny vinavinan'ny UNESCO momba ny ho fanjavonan'ny fiteny Igbo hatramin'ny taona 2050. Tonga tao anaty ny fahatsapàna fahaverezana sy fitokana-monina, raha raisina amin'ny dikany hoe ny fanjavonan'ny fiteniko dia araham-pahaverezana zavatra marobe: ny maripamantarana ahy, ny kolontsaiko, ny finoako, ny feoko, ary ny vahoakako mba hilazako izay tsapako.

Niteraka onjam-panontaniana tsy nisy farany io vina io, momba izay ho ambarako amin'ireo zaza hoaterako, ahoana no hahavitako mampahafantatra ny tenako miohatra amin'ireo ray aman-dreny ivelan'ny sisintanin'ny vondrom-piarahamonina misy ahy? Hatraiza no hahafahako mitantara ireo tantaran'ny vahoakako? Momba ny mainty hoditra sy ny vondrom-pairahamonina iray nisy tany aloha tany, saingy tsy misy intsony. Ireny no fanontaniana izay nanosika ahy hitodika tany amin'ny fanomezana aina vao ny fitenim-bazimbako, ny Igbo.

LI: Nisoratra hanaraka ireo webinars marobe momba ny fitiliana toerana misy ireo fiteny isankarazany aho. Nanomboka tamin'ny firotsahana an-tsitrapo aho, niaraka tamin'ireo fikambanana anatina tetikasa iray miasa manodidina ny fitiliana fiteny. Ireo fikambanana toy ny Audiopedia, Igbo Wikipedia user group, Translation Automation society, Ọmọ Yoòbaá, Rising Voices, Sound Your Gong Mentorship Network. Izy rehetra ireny dia samy nanome ahy ny vovonan-dry zareo mba hampanarahako toetrandro ilay tolona ataoko sy hanomezana feo ilay fiteny indizeniko, Igbo, tamin'ny alàlan'ireny fitaovana ireny.

Misy fanentanana tsy tapaka alefa ho ana mpihaino midadasika kokoa, izay azo jerena amin'ny fitsanganana vondrona isankarazany ahitàna olona marobe vonona ny hitondra anjara biriky miaraka amin'ny fahaizamanaon-dry zareo tsirairay avy, miainga amin'ny asa fandikàna lahatsoratra, fandraisana an-tsoratra, fanamarihana, fikarohana, fitsongàna, hira, sy ny maro amin'izy ireny. Nanatevina laharana ireo hafa mpikatroka mafàna fo ho an'ny fiteny indizeny aho, na virtoaly , na nivantana, tamin'ny fanelezana vaovao tsara momba ny fanomezana aina vao ny fiteny indizeny.

Rehefa manao jeritodika mankany amin'izay niantombohako aho, azoko antoka, eny fa na tsy tonga tamin'izay fitodiana nokinendriko aza. Manam-pinoana tsara.  Tsy amin'ilay toerana nisy ahy tamin'ny dingana voalohany tao anatin'ny anjoria nataoko intsony no misy ahy, ary mahazo toerana ao anatin'ny tontolo nomerika ny fiteniko. Ary tsy misy hafa tenin'i Amarachi Attama, apetrako ity fanontaniana ity, ‘E ji Igbo eme gịnị?’ dia manamafy aho, ‘E ji m Igbo eme’ (zavatra betsaka dia betsaka). Iwuala Lucy Chinyeaka no anarako. Misaotra anao.

MB: Misaotra anareo mihaino ireo andiana rakipeo “Karatra paositaly misy feo” an'ny Rising Voices. Mba hahazoana torohay misimisy kokoa momba ireo mpikatroka ho an'ny fiteny asongadina ao anatin'ity fizaràna ity, tsidiho ny rising.globalvoices.org na araho izahay ao amin'ny @DigiAfricanLang ao amin'ny X, Twitter teo aloha. Malcolm Bamba ity, ary amin'ny fizaràna manaraka indray isika mihaona