Songadin-tsary nampiasana singa Canva Pro.

Avy amin'i Salma Pantin-Redhead

Alohan'ny handehananao lavitra kokoa, fantaro fa voasarona ao amin'ny lohateny ny fahafahako ara-pahaizana manoratra azy ity. Tsy matihanina ara-pitsaboana aho, tsy doula-m-pahafatesana aho, tsy mpitari-dalana ara-panahy, tsy mpanoratra. Namana fotsiny aho — sakaizan'olona tsy namana, miala aina, satria efa maty izy.

Aza manantena teny miolakolaka, sary an-tsaina manafana fo, ary fampidiran-dresaka malefaka amin'ny tsy mahafinaritra; Tokony ho avy amin'izany no nitarihako resaka. Ny antony tokana anoratako azy ity dia noho ny fangatahan'ny namako hampanao ahy izany. Tsy avy amin'ny ankilany, hevero — fony izy mbola velona. Koa raha tsy mampaninona anao ny mahitsy, mitsotra, manta, marina, maharary, be fitiavana, ary amin'ny fomba tena hafahafa tsara tarehy sy masina, andao hiaraka amiko.

“Hiaraka aminao aho.” Izany no nolazaiko azy rehefa fantany fa akaiky ny farany.
“Matahotra aho”, hoy izy tamiko.
“Tsy haninona io”, hoy aho nanome toky azy, “hiaraka aminao aho ka rehefa tsy maintsy hiampita tsy misy ahy ianao dia tsy hatahotra intsony.”
Toa mahafinaritra, sa tsy izany? Hita anefa fa fako.

Tsy nitana ny fampanantenako aho. Nandeha niaraka taminy aho. Saingy natahotra izy, hatramin'ny farany, ary nandaka ny tenako aho noho ny nanaovako fampanantenana izay tsy ho vitako.

Tsy nahafantatra tsara kokoa aho, saingy tokony. Tokony hahafantatra tsara kokoa ny olona. Izay no hevitr'ilay namako. Tsy te-hiditra resaka fahafatesana izahay. Nataontsika hanjavozavo ny zavatra tokana antoka eo amin'ny fiainana. Mety ho voajanahary ny fahafatesana, nefa te ho velona? Izany no toetran'olombelona. Noho izany, manarona resaka tsotra momba ny fahafatesana amin'ny resaka fisaka isika ary misafidy ny hampita izany ao amin'ny tontolon'ny hafatra, miala ao ambadiky ny emojis.

Tsy misalasala ny vehivavy mizara ny zava-niainany raha niteraka, indraindray aza be loatra raha ny fijeriko. Nahoana isika no afaka miresaka an-kalalahana momba ny fanaintainan'ny fahaterahana fa tsy izany amin'ny fihetsehan'ny fahafatesana? Miharihary fa tsy tena nampiditra tao anatintsika ilay resaka hoe “tsy izany no fiafarana fa fiandohan'ny fiainana vaovao” isika. Iray amin'izay isentoana lalina sy fijery misy dikany ny fitenin'ny fahafatesana. Mibitsibitsika any amin'ny zoro maizina ny tantarany isika mba tsy hampitahorana ny hafa na hanafintohina fahatsapana.

Ho an'ireo olona tena miresaka ny fomba fandrafetany ny fahafatesany, matetika izy ireo, raha ny marina, tsy andalam-pahafatesana. Ny miala aina, fara faharatsiny amin'ireo fantatro, te hiaina fotsiny ry zareo. Te ho velona ilay namako. Andro vitsy sisa dia ho tonga ny faha-56 taonany – tanora loatra raha ho faty. Niadana am-panambadiana izy (tena tsy mananihany anao aho) nandritra ny 33 taona. Nanana fiainana tsara izy ary tsy vonona ny hamela izany. “Tsy vonona ny ho razambe aho”, hoy izy.

Nijaly izy. Hatramin'ny fandidiana voalohany ka hatramin'ny fanaintainan'ny fiafarana – eny, nolazaiko izany – tsy fantany mihitsy hoe inona izany ho sitrana indray. Matetika izy no nitantara tamiko ny faniriany hanana andro vitsivitsy hahatsiaro tena ho ao tsara. Izay tsy ho azony intsony.

Ary natahotra izy. Tsy te ho izy; niantso ny finoany izy; niantso ny reniny maty izy; niantso ny pretra izy. Niezaka ny nivavaka izany hiala izahay, nihira izany hiala, hihomehy izany hiala, saingy nifindra zoro tao an'efitrano fotsiny ny tahotra, vonona ny hanatona azy amin'ny fotoana rehetra.

Ary na izany aza, na dia heverina ho marikivy araka ny ahenoana azy aza, dia tsy izany no izy. Sarotra ilay izy, nefa tsy nahatsiravina. Nanaraka ny fitarihany izahay. Notazoninay ho tena izy izany, ary tamin’ny fanaovana izany dia afaka niatrika izany izahay. Tsy nodiodiovina ny hatezerana, ny fanaintainana na ny tahotra; fa nobanjininay izany. Tamin'ny fananana toerana azo antoka hanomezana feo ireo naman'ny Fahafatesana ratsy tarehy ireo, dia afaka nanome voninahitra ny herim-pony sy ny tanjany izahay, nahatonga ny fahalemeny ho mahery, nanao ny ratsy trehy, ho masina.

Tsy tsara tarehy izany. Tamin’ireo ora farany niainany dia nitolokon'ny fanaintainana izy. Nanandratra ny sandriny izy, nanolotra ny fanahiny ho eo an-tanan’Andriamanitra, nitalaho taminy mba hanafaka azy amin’izany. Na dia te hiara-mandeha taminy aza aho, dia olona ivelany aho tamin’izay fotoana izay, tsy mihoatra ny vavolombelon’ny diany. Fa ho vavolombelona aho. Tapa-kevitra ny hiaraka aminy hatramin’ny mangidy farany aho, na fantany izany na tsia, nitelina ilay volavolan-keloka noho ny nitsipahako ny fampanantenako.

Avy eo, teo afovoan'izany rehetra izany, dia nisy tsiky lehibe niparitaka teo amin'ny tarehiny, ary namirapiratra ny masony. “Afa-mahita ny any ivelany aho”, hoy izy, “tena tsara tarehy ilay zaridaina. Ry teniko!” Natsotrany ny tanany toy ny handray.

“Eto izahay miaraka aminao,” hoy aho taminy. “Tsy irery ianao.” (Niezaka mafy aho mba hitana ny fampanantenako.) Nitsikitsiky be indray izy, dia nijery nihoatra ahy izy ary niteny toy ny hoe: “Misy olon-kafa eto.” Miresaka momba ny fahatsapana midofotra.

Ankehitriny, io no toerana lavorary ho azy hananany “fofonainy farany” sy “idirany ao amin’ny tranon’Andriamanitra”, saingy tsia, tsy izay no nitranga. Mifanohitra amin'ny toetrandro, raha ilazàna ny kely indrindra. Tonga ny dokotera ary afaka nanamaivana ny fanaintainany, izay midika fa lasa mikorontana izy ary tsy afaka nifandray toy ny teo aloha intsony. Mbola naharitra adiny roa ny fisefosefony, ary tamin'ny farany nijanona — ary tamin'io fotoana io, nanjary nahantra izao tontolo izao, fa tsy fantany akory.

Nanankarena kokoa aho (taloha). Nampianatra ahy hatramin’ny farany, fa zavatra iainan’ny tena lalina manokana ny fahafatesana, i Patrice. Ary nampianariny ahy ny fomba hahatongavana ho namana amin'ny olona efa ho faty. Hoy izy hoe, “Mba ho namana fotsiny.”

Dia lasa ianao eto ry Patrice. Niteny azy ireo aho. Noheveriko fa niara-nandeha taminao aho, saingy nandritra izany fotoana izany dia ianao no niara-nandeha tamiko.

Mpampianatra mozika mitovy lenta amin'ny oniversite avy any Trinidad sy Tobago, izay nodimandry noho ny homamiadana tamin'ny 18 Oktobra 2023, i Patrice Cox-Neaves. Namany hatry ny ela i Salma Pantin-Redhead ary samy mpanabe izay, rehefa nahafantatra fa efa any amin'ny dingana famaranana (amin'ny homamiadana) i Cox-Neaves, nanomboka namoaka ranty tao amin'ny Facebook niaraka taminy amin'ny fomba hinamanana olona iray efa ho faty.