An'ny voambolana ny fitenenana : Fizaràna faha #07

Pikantsary tamin'ny fiarahabana nahatratra ny Taona Vaovao an'ny fantsona YouTube an'ny magazay Komiksar.cz

Tsy voatery hitovy daholo ny dikanteny frantsay ifampiresahana manerana ny lafivalon'izao tontolo izao. Ato anatin'ny fizaràna “An'ny voambolana ny fitenenana”,  asongadinay ireo voambolana na fomba fiteny miavaka ho an'ny faritra iray, firenena iray, na vondrom-piarahamonina iray, nefa koa ireo tsy afaka adika ka tazonina ho amin'ny fiteny frantsay ihany na adika amin'ny ampahany, ary farany dia ireo voambolana frantsay mitsofoka any anatin'ireo fiteny hafa tsy nasiana fandikàna sy matetika maka dika vaovao mihitsy.

Hita eto avokoa ireo fizaranay rehetra nataonay teo aloha : Les mots ont la parole

Androany, ireto fomba fiteny telo ireto no nosafidianay :

Essencerie (Fivarotan-tsolika) Ampiasaina indrindra any Senegaly io teny io, nefa koa any Québec, ary mitovy hevitra amin'ny hoe paompin-dasantsy, araka izay hazavain'ny rakibolana Larousse an-tambajotra :

essencerie

anarana “féminin”. Ao Senegaly, tobin-dasantsy

Tahaka izay lazain'ity lahatsary ity, mifanaraka amin'ny lojikan'ny teny frantsay io teny io, tahaka ny teny hoe fivarotana firavaka :

Na izany aza, tokony ho marihana fa any Senegaly, io teny io dia manomboka miha-ntaolo amin'izao fotoana izao, satria mahàlana no mampiasa azy ireo zandriny indrindra fa aleony mampiasa kokoa ny teny hoe paompin-dasantsy – izay indrindra, saika efa nanjavona eny amin'ny tontolon'ny tanàn-dehibev ireo takelaka famantarana hoe “essencerie”. Ho an'ny taranaka zokinjokiny, mbola  mijanona ho manan-danja io teny io ary indraindray hita any anaty gazety an-tsoratra, tahaka izay asehon’ity lahatsoratra tamin'ny taona 2018 ity mitondra ny lohateny hoe :  

Mboro: fipoahana “essencerie ” – fivarotan-dasantsy miafina – iray nahafaty olona iray sy maratra mafy telo

PF Any amin'ny Repoblika Tseky sy any Slôvakia, rehefa ankatoky ny Taombaovao dia fanao mahazatra ny mandefa karatra pôstaly ho an'ny fianakaviana sy namana ary ny mpiara-monina. Ahitana ny sarin'ny faran'ny taona ireo karatra ireo, ary matetika, teny roa mifono misitery no voasoratra manodidina ny sary : PF. Ity fanafohezan-teny ity, izay tononina hoe ” pé-èfko” amin'ny teny Tseky, raha ny tena izy, dia maneho teny frantsay roa : “Pour féliciter” (Ho Fiarahabàna). Tahaka izay hazavain'ny tranokalan'ny Akademia momba ny Siansa Tseky :

Určitě mnoho lidí ani neví, co vlastně toto spojení původně znamenalo, berou ho jako značku, jako něco, co je synonymní s přáním: šťastný nový rok.

Azo antoka fa marobe ny olona no tsy mahalala akory ny dikan'io fanafohezan-teny io tany am-boalohany, raisin'izy ireo ho sahala amin'ny marika fotsiny izy io, toy ny zavatra mitovy hevitra amin'ny firariana soa noho ny taombaovao.

Marihana fa tsy ampiasaina any Frantsa ity fomba fiteny ity amin'izao vanim-potoana fanomanana fetin'ny faran'ny taona izao.

Ity lahatsarin'ny magazay iray mpivarotra boky tantara an-tsary ity dia manomboka sy mifarana amin'ny firariantsoa Tratry ny Taona Vaovao ravahan'ny “PF” lehibe :

 

A belle époque paraense, fiteny Portiogey Breziliana manondro ny fandrosoana an-tanàndehibe izay nanomboka tamin'ny faran'ny taonjato faha-19 izy ity ary fantatra any Brezila amin'ny anarana hoe “a belle époque paraense“, na “la Belle Époque de Pará” (Ny vanimpotoana tsara fony Pará). Belém no renivohitr'ity fanjakana Pará ity, ao amin'ny faritra Amazoniana ao Avaratry ny firenena.

Tamin'izany fotoana izany, ilay faritra dia niaina firoboroboana nifandraika tamin'ny famokarana fingotra sy fitaran'ny fanjanahantany matanjaka . Araka izany dia nahasarika mpifindra-monina marobe ilay tanàna, anisan'izany ireo Eoropeana izay nahazo aingam-panahy tamin'ny endriky ny “Belle Époque” toy ny Zavakanto vaovao, indrindra amin'ny endriny Pariziana. Avy eo i Belém nantsoina hoe “a Francesinha do norte” (ilay Frantsa kely any Avaratra) na “o Paris tropical” (ilay Parisy-n'ny tany mafana). Amin'izao fotoana izao, mbola hita ao an-tanàna io aingam-panahy frantsay io, toy ny any amin'ny Casa Paris n'América, aingam-panahy avy amin'ny Galeries Lafayette ao Parisy.  

Tao anatin'ny hirany “La Belle Époque”, mahatsiaro an'i Pará am-pitiavana ny vondrona O Campo e a Cidade :

Nanatontosa ihany koa ity fanadihadiana itymikasika io vanim-potoana fohy io ilay bilaogera SouParaense (avy any Pará aho) .

Raha toa ianao manana voambolana na fomba fiteny hozaraina, mba ho entina haseho ao anatin'ny fizarana ataonay “An'ny voambolana ny fitenenana- Les mots ont la parole”, mifandraisa aminay: filip.noubel@globalvoices.org

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.