Pikantsary avy amin'ny lahatsarin'ilay Breziliàna mpihira, Yamashita, nalaina tao amin'ny fantsony YouTube.
Tsy voatery hitovy daholo ny dikanteny frantsay ifampiresahana manerana ny lafivalon'izao tontolo izao. Ato anatin'ny fizaràna “An'ny voambolana ny fitenenana”, asongadinay ireo voambolana na fomba fiteny miavaka ho an'ny faritra iray, firenena iray, na vondrom-piarahamonina iray, nefa koa ireo tsy afaka adika ka tazonina ho amin'ny fiteny frantsay ihany na adika amin'ny ampahany, ary farany dia ireo voambolana frantsay mitsofoka any anatin'ireo fiteny hafa tsy nasiana fandikàna sy matetika maka dika vaovao mihitsy..
Azonareo atao ihany koa ny mahita ireo fizaràna teo aloha, toy ny voalohany, ny faharoa ary ny fahatelo. Androany, ireto fomba fiteny telo ireto no nosafidianay:
Macho Raha takatsika ny fomba fiteny frantsay hoe “macho” ho entina manondro lehilahy iray mpankahàla vehivavy sy mpanindrahindra fitondran-dehilahy, ho an'ny espaniôla ny “macho” dia midika fotsiny izao hoe “lahy”, izany hoe “biby lahy”. Niampita sisintany araka izany io fomba fiteny io mba ho ampiasaina amin'ny endriny frantsay sy anglisy, saingy tamin'ny fanaovana izany, niova ihany koa ny heviny.
Tany am-piandohàna, tany amin'ireo firenena ao Amerika Latina, indrindra fa tao Meksika, zavatra tsara ny maha-“macho” anao tamin'izany fotoana izany, satria nidika fanànana lanja tamin'ny resaka herimpo, tanjaka ary ny tena maha-lehilahy. Hitantsika ihany koa hoe hatraiza no anasongadinana io fomba fiteny io ao anatin'ilay hira Macho Man an'ny tarika Village People tamin'ny 1978. (”Every man wants to be a macho macho man, to have this kind of body always in demand” = te-ho “macho macho” daholo ny bandy rehetra, hanana ilay vatana maro mpaniry) izay ity omena anao ity:
Na izany aza, ankehitriny, ilay fomba fiteny dia matetika ampiasaina ho fanambaniana / fanesoana, ho entina manondro ny toetra manavakavaka ananan'ny lehilahy sasantsasany. Tamin'ny alàlan'ireo tolona feminista tany amin'ny taona 60 sy 70 ny fomba fiteny hoe “machisme” no nipoitra ary niondrana nankany amin'ny frantsay. Amin'izao fotoana izao izany io fomba fiteny io dia lasa manana fivelarana sôsialy izay tsy nananany tany am-piandohana, ary tamin'ny alàlan'io fivoaran'ny heviny io no nidirany tao anatin'ny voambolana fampiasa andavanandro.
Araka izany, tao anaty lahatsoratra iray vao haingana an'ny Global Voices, azontsika vakiana ity fehezanteny ity : “Ny fomba fiteny “macho” lany andro izay manindrahindra ny voninahitra sy ny herisetra dia tsy mifanentana loatra amin'ny hoe “tiako” sy ny “fo” ifampizaràna ao amin'ilay sehatra.” raha niresaka ny fitondrantenan'ny olomalaza zeorziàna iray.
Raha hamaky ilay lahatsoratra (teny frantsay): La masculinité toxique du prince gangster de Géorgie
麻甩 Ity fomba fiteny “cantonais” ity, tononina hoe ‘maa-lat’ dia tena fitsofohan'ny teny frantsay ho ao anatin'ny fiteny shinoa ifampiresahana ao Hong Kong, ao atsimon'i Shina sy eny anivon'ireo zanany am-pielezana. Marary no heviny, saingy amin'ny lafiny ara-tsaina, ary ampiasaina ho entina mamaritra olona iray izay manana fitondrantena tsy mahazatra, hafahafa ary indraindray manelingelina, na adala mihitsy.
Ao anatin'ity lahatsary ity, ilay vehivavy mpiangaly gadona rap avy ao Hong Kong, Luna, dia Bep iray mampiasa ny 麻甩 (Maa-lat) ao anatin'ny tenifototra iray hoe ( #麻甩系) mba hamaritany vehivavy iray manana fitondrantena toy ny lehilahy, ary dia somary hafahafa araka izany:
Raha te-hahafantatra misimisy kokoa momba ny fiteny shinoa, vakio koa ny (teny frantsay): Quelles sont les appellations utilisées par les locuteurs de chinois mandarin pour décrire leur propre langue?
Ohatra iray hafa ny lohatenin'ity tantara tsangana ity, nalaza tao Hong Kong tamin'ny 2012, ary mitondra ny lohateny hoe «Ireo Olona Telo Marary » : 三個麻甩 (tononina hoe : saam go maa lat).
Chique Amin'ny fiteny pôrtiogey, toy ny any amin'ireo fiteny hafa toy ny anglisy sy tseky, ampiasaina ny voambolana frantsay hoe « chic », izay midika hoe endrehina / tsara tarehy, nefa tsy fantatra foana tany am-piandohany fa hay ilay voambolana ka manam-piaviana alemàna (amin'ny fiteny alemàma, ny Schick dia midika « fahaizana», « fahakingàna»).
Amin'ny fiteny pôrtiogey, voatahirin'ilay voambolana io fanondroana ny zavatra rehetra kanto io, nefa azo ampiasaina ihany koa izy ho entina hilazàna zavatra lafovidy, toy ny fiara raitra, ohatra, na marika vahiny, ka tsy ananan'ny ankamaroan'ny olona ny fahafahana hividy azy.
Mipoitra anaty hira marobe ilay fomba fiteny, ohatra « chique« , « Vida chique », sy « Moça chique » (sipakely endrehina). Vehivavy iray mpanao gazety momba ny lamaody, fantatra ao Brezila amin'ny alàlan'ilay bilaoginy mitondra ny anarana hoe “Chic”, no mampiasa io voambolana io ho toy ny teny fanevany.
Indro ny lahatsarin'ilay mpihira , Yamashita, izay « Chique » mihitsy ny lohateniny:
Matetika no rentsika amin'ny fiainana andavanandro izy io, ary azo atao mihitsy aza ny mampitombo ilay voambolana amin'ilay voambolana hoe « chiquezāo » na mampihena ny heviny miaraka amin'ny hoe « chiquezinho », izay anarana entin'ny orinasa iray mpivarotra zavatra natao ho an'ny ankizy.
Raha toa ianao manana voambolana na fomba fiteny hozaraina, mba ho entina haseho ao anatin'ny fizarana ataonay “An'ny voambolana ny fitenenana- Les mots ont la parole”, mifandraisa aminay: filip.noubel@globalvoices.org
