Lohateny vitsivitsy amin'ny literatiora ao Karaiba. Sary an'i Janine Mendes-Franco,  nahazoana alàlana.

Hatry ny ela i Karaiba no efa fantatra tamin'ny kalitaon'ny literatiorany, toerana nahaterahan'ireo nahazo Loka Nobel toa an'i  Derek Walcott sy V.S. Naipaul, tsy lazaina intsony ny firongatry ny vaninandro maoderina amin'ny lazan'ireo tolotra ara-literatiora arosony, izay amin'ny ampahany dia avy amin'ireo Trinbagôniàna mpanoratra toa an'i Monique Roffey, Kevin Jared Hosein, Anthony Joseph, Vahni Capildeo, Ira Mathur, sy Ayanna Lloyd Banwo izay voaray tsara tokoa ny boky nosoratany, ary marobe tamin-dry zareo no nahazo loka goavana.

Araka izany, manoloana io toejavatra tsy manam-petra io, sarotra nozakaina tokoa ny namoizana tampoka teo amin'ny faha-60 taonany an'ilay Tribagôniàna mpanoratra tantara foronina no sady poety Jennifer Rahim, maty ny 13 Martsa teo. Volana efatra teo ho eto taty aoriana anefa, ny 12 Jolay (Andron'ny Literatiora ao Karaiba), nomen'ny NGC Bocas Lit Fest voninahitra ny androm-piainany sy ny lova navelany, tamin'ny alàlan'ny fandrafetana angona izay avy amin'ireo asa sorany, narahana lahatsary misy ireo antsàny.

Araka ny navoakan'i Jeremy Poynting, mpanonta ny bokin'i Rahin, fotoana fohy taorian'ny nahafatesany:

Raha mavesatra ny fotoana amoizanao ireo mpanoratra nankafizinao sy fantatrao fa nanana ny lanjany ho an'i Karaiba ao anatin'ny fe-potoana azo lazaina ihany hoe azo ekena,  toa an'i Gordon Rohlehr sy Alwin Bully, mpanoratra tantara no sady mpikatroka ho an'ny kolontsaina tao Dôminika, nodimandry tamin'ny herinandro lasa, dia tena mbola mavesatra kokoa rehefa fantatra fa niaraka tamin'ny fahafatesany tampoka teo amin'ny faha-60 taonany, nahavita be tokoa i Jennifer Rahim, nefa koa mbola nanana zavatra maro azony natolotra […].

Efa hatry ny ela aho no nieritreritra an'i Jennider ho iray amin'ireo mpanoratra tsara indrindra teto amin'ny faritra, saingy ireo rehetra mpanoratra niarahanay niasa, tsy nisy na iray aza mpanakiana tena kokoa, tsy dia matoky tena, farafaharatsiny ety ivelany, momba ny soatoavina narafitr'izy ireny. Kanefa, ao ambaniny ao dia heveriko fa nananany ny fanantenana hentitra hoe mety hitondra fiovàna ny asa sorany.

Ireo asa soratr'i Rahim malaza indrindra dia ahitàna ny “Curfew Chronicles,” izay nandrombaka ny Loka OCM Bocas ho an'ny Literatiora ao Karaiba, tamin'ny sokajy rehetra tamin'ny 2018 ary nofaritan'ilay Jamaikàna poeta mendri-kaja Lorna Goodison ho toy ny “iray amin'ireo boky sahisahy indrindra, hatreto, nandraman'ny Karaibeàna,” ary ilay angona pôeziany tamin'ny 2009 “Approaching Sabbaths,” izay nandrombaka ny Loka Casa de las Américas herintaona taorian'io. Ny tantara noforoniny farany dia ny “Goodbye Bay,” izy hivoaka ny 27 Jolay.

Ny asa soratr'i Rahim, toy ny an'ilay malazan'ny fanoratana tantara noforonina, Earl Lovelace, dia nifàka mandrakariva tamin'ireo zavatra niainana tao Trinidad & Tobago:

This month as Peepal Tree Press publishes Rahim’s posthumous novel, Goodbye Bay, Poynting has pronounced it among “best Caribbean novels”, tackling questions of “society and personal being asked by great novelists from George Eliot to Earl Lovelace.” @peepaltreepress @GuardianTT pic.twitter.com/rCtTTOGn4Y

— Ira Mathur (@irasroom) July 9, 2023

Tamin'ity volana ity, navoakan'ny Peepal Tree Press taorian'ny nahafatesany ny tantara “Goodbye Bay”, nosoratan'i Rahim, voalaza ho isan'ireo “tantara tsara indrindra tao Karaiba” ilay izy. Miresaka fanontaniana marobe momba “ny fiarahamonina sy ny maha-olombelona napetrak'ireo goavan'ny famoronana tantara, avy amin'i George Eliot hatramin'i Earl Lovelace” @peepaltreepress @GuardianTT pic.twitter.com/rCtTTOGn4Y

— Ira Mathur (@irasroom) 9 Jolay 2023

Ny 13 Jolay i Lovelace, zokiny 30 taona eo ho eo, no nankalaza ny faha-88 taonany :

I was thinking that if what distinguishes us as humans is our stupidity, what may redeem us is our grace.

- Earl Lovelace, #Caribbean novelist, journalist, playwright, and short story writer, born 88 years ago today on 13 Jul 1935, in Toco, #TrinidadandTobago.… pic.twitter.com/ctYnuX3p2H

— Wayne Chen (@wcchen) July 13, 2023

Nieritreritra aho hoe raha ny hadalàna no mety hampiavaka antsika amin'ny maha-olombelona antsika, dia ny famelàna ny hanavotra antsika.

- Earl Lovelace, #Karaibeàna mpanoratra tantara foronina, mpanao gazety, mpilalao tantara tsangana, tantara lava sy fohy, teraka 88 taona lasa izay, tamin'ny 13 Jolay 1935 tao Toco, #TrinidadandTobago.… pic.twitter.com/ctYnuX3p2H

— Wayne Chen (@wcchen) 13 Jolay 2023

The NGC Bocas Lit Fest joins in celebrating the 88th birthday of world-renowned Trinidad and Tobago-born journalist, novelist, playwright and lecturer Earl Lovelace. pic.twitter.com/QeRmk7L0bp

— Bocas Lit Fest (@bocaslitfest) July 13, 2023

Nanatevin-daharana ny fankalazana ny faha-88 taonan'i Earl Lovelace, mpanao gazety, mpanoratra tantara foronina, mpilalao tantara ary mpampianatra fanta-daza erantany ny NGC Bocas Lit Fest. .pic.twitter.com/QeRmk7L0bp

— Bocas Lit Fest (@bocaslitfest) 13 Jolay 2023

Hita amin'ireo boky nosoratan'i Lovelace ireo klasika Karaibeàna “The Dragon Can’t Dance,” sy ny “Salt,” izay nandrombaka ny Lokan'ny Mpanoratra Commonwealth tamin'ny 1997. Ilay tantara nosoratany “Is Just a Movie” no nahazo ny Loka OCM Bocas 2012 ho an'ny Literatiora ao Karaiba.

Ny University of the West Indies Press, izay namoaka tantaram-piainana iray nosoratan'i Funso Aiyejina momba an'i Lovelace, dia nankalaza ihany koa ny tsingerintaonan'ilay mpanoratra:

Celebrate the birthday of Earl Lovelace with us https://t.co/zBbdNUrymk

Visit our website and grab a copy of Earl Lovelace by Funso Aiyejina https://t.co/CxmIDF2k2g#UWIPress #EarlLovelace #CaribbeanBiographySeries #CBS

— UWIPRESS (@UWIPRESS) July 13, 2023

Ndao hiaraka aminay hankalaza ny tsingerintaona nahaterahan'i Earl Lovelace https://t.co/zBbdNUrymk

Tsidiho ny pejinay ary makà dika mitovy amin'ny Earl Lovelace nosoratan'i Funso Aiyejina https://t.co/CxmIDF2k2g#UWIPress #EarlLovelace #CaribbeanBiographySeries #CBS
— UWIPRESS (@UWIPRESS) 13 Jolay 2023

Mandritra izany fotoana izany, i Onyeka Nwelue, mpamokatra sarimihetsika dia nahatsapa fa tena zava-dehibe ho an'ny faritra ny fiantraika ara-literatiora nentin'i Lovelace:

Happy 88 years birthday to Papa Earl Lovelace, the most important writer in the Caribbean.

As Soyinka’s best friend, who shares same birth day, but a year apart, I have been regaled with fantastic stories about him.

I spent two weeks with him on the hills of Port of Spain. pic.twitter.com/O9eT3gtF6b

— Onyeka Nwelue (@onyekanwelue) July 13, 2023

Arahaba nahatratra ny faha-88 taona ry Papa Earl Lovelace, ilay mpanoratra manandanja indrindra ho an'i Karaiba.

Amin'ny maha-namana akaikin'i Soyinka, izay mitovy andro nahaterahana taminy, saingy mielanelana herintaona, dia nakàko tsirony ireo tantara mahafinaritra momba azy.

Nandany tapabolana aho niarahako taminy tao amin'ny havoanan'i Seranan'i Espaina. pic.twitter.com/O9eT3gtF6b

— Onyeka Nwelue (@onyekanwelue) 13 Jolay 2023

Iray hafa mpampiasa media sôsialy no nidera an'i Lovelace ho toy ny  “fanahy iray goavana, olona mahazendana, mpanoratra malaza,” ary  “goavan'ny literatiora” —  Trinbagôniàna iray malaza izay mbola mitohy mamokatra aty amin'ny faha-88 taonany, raha i Rahim kosa izay nodimandry teo amin'ny faha-60 taonany dia tsy isalasalàna fa mbola nanana tantara marobe tsy voalazany tao anatiny tao. Jeremy Poynting, angamba tsy dia tonga saina loatra momba izany rehefa niresaka momba ny sasantsasany tamin'ireo toerana nitondra aingampanahy ho an'ny tantara nosoratany, no namintina tsara ny  fanintonan'ny literatiora Karaibeàna:

Na ohatra aza aho ka nahatsapa fahatairana sy alahelo nanoloana ity famoizana ity [sy] izay tsy maintsy hafointsika ao anatin'ireo asa goavana mbola hoavy, tsy maintsy isaorantsika izay efa vita […] izay nampiseho an'i Trinidad ny halaliny sy ny haavony […]

Ny zavatra hitan’ [i Rahim] tao anatin'ny nosiny dia ny tsy firaharahiana ny fisiana sy ny fahafahan'ireo vahoakany manao zavatra, na inona na inona toerana misy azy ireo ara-pitaovana, mba hanokan-tena ho amin'ny fiainana ao anatin'ny fahafantarana ny tsiro mangidiny. Misy ampahana tononkalo [izay] mamaritra ireo fitetezana [avy ao ] Valencia, namakivaky an'i Salybia, Balandra, Rampanalgas, Cumana, Toco sy L’Anse Noir – toerana izay [nentina ho amin'ny] fiainana jejojejo ara- jeografika, maha-olombelona ary ara-tantara. Tsapanao hoe izay ilay Trinidad-ny, ireo toeran'ny faharetany sy ny fanantenany.