Saripikan'ilay Jamaikana mpanoratra Kwame McPherson, mpandresy amin'ny sokajy rehetra amin'ny Lokan'ny Tantara Fohy Commonwealth 2023, nalaina avy amin'ny antsafa YouTube video tao amin'ny programa ‘Smail Jamaica’ tao amin'ny Television Jamaica.

Fanimpitony izao no nahazoan'i Kwame McPherson, mpanoratra monina ao Kingston, ny lokan'ny Tantara Fohy Commonwealth. Saingy tamin'ity taona ity, izy no nanome isa voalohany ho an'i Jamaika tamin'ny naha voafidy azy ho mpandresy amin'ny loka rehetra literera. Natao tamin'ny lanonana anjotra tamin'ny 27 Jona ny fanambarana, natolotry ny Jamaikana mpanao gazety Dionne Jackson Miller, izay niresahan'i McPherson sy ireo mpandresy hafa ao amin'ny faritra ny asa sorany sy namakiany sombiny fohy avy amin'ny tantaran-dry zareo.

Rehefa nolazain'ny Pakistaney mpanoratra Bilal Tanweer, izay nitarika ireo taranjam-pitsara, momba ny fandreseny i McPherson dia heniky ny fihetseham-pony sy saika tsy nahateny, nihomehy tamin'ny voalohany, ary nihetsi-po nitomany. “Mpanoratra aho, ary tsy manana voambolana ilazana azy”, hoy izy raha niezaka hitelina ny vaovao. Nolazainy ho “surreal” (mihoatra noho ny zavamisy) ny fandreseny:

I am humbled since I stand on the shoulders of those who have gone before, especially those scribes, griots and storytellers of our story, fulfilling a purpose I now live, walk and breathe. I am extremely proud I have represented my many friends, family and, importantly, my country Jamaica, in the way that I have.

Nanetry tena aho raha nijoro teo an-tsorok'ireo izay efa lasa teo aloha, indrindra fa ireo mpanora-dalàna, mpitàna lovantsofina ary mpilaza ny tantarantsika, manatanteraka tanjona izay iainako ankehitriny, mandeha sy miaina. Tena mirehareha aho fa nisolo tena ny namako maro, ny fianakaviako ary, ny tena zava-dehibe, ny fireneko Jamaika, araka izay ananako.

I McPherson, 57 taona, dia iray amin'ireo mpandresy isam-paritra dimy [mg] tamin'ilay antsoin'ny Commonwealth Foundation hoe “loka ara-literatiora mahasahana indrindra ny manerantany”, izay nahazo iditra 6.600 mahery avy amin'ny firenena Commonwealth any Afrika, Azia, Karaiba, Canada ary Eoropa ary Pasifika. Ny tantarany, “Ocoee,” dia mifototra amin'ny zava-nitranga ara-tantara, naka ny anarany avy amin'ny tanànan'i Florida izay toerana nisy ny fanafihana ara-poko nahatsiravina tamin'ny 1920.

Ny mpitsara misolo tena ny faritra Karaiba, i Mac Donald Dixon poeta sady mpanoratra tantara foronin'i Saint Luce, no nilaza fa “Ocoee” dia mamakivaky ireo karazana:

Although not set in the Caribbean, the food, the flavours, the people, narration, appearances and disappearances are all there and happening in a logical sequence that imbues the short story with life. It is palpable; there is nothing incredulous about it.

Na dia tsy napetraka ao Karaiba aza, ny sakafo, ireo tsiro, ny olona, ny fitantarana, ny fisehoana sy ny fanjavonana dia ao avokoa ary mitranga amin'ny filaharam-panjohian-kevitra izay mankany amin'ny tantara fohy amin'ny fiainana. Azo tsapaina izany; tsy misy tsy mampino izany.

Tetsy an-danin'izany, nilaza i Tanweer fa ny tantara dia “manery fankatoavana amin'ny fanamby atrehin'ny mpanoratra rehetra ao amin'ny tontolo aorian'ny fanjanahantany: ny fomba hanoratana tontolo iray izay rava tsy misy soritra”:

It is a story that resonates deeply and leaves us with a glimpse of all the ghosts that continue to haunt the present, and, in the process, performs one of the most essential tasks of writing: to bear witness to our condition, and to remind us, again, what it means to be human.

Tantara iray manakoako lalina ary mamela antsika hahita tsipalotra ny matoatoa rehetra mbola manangatra ny ankehitriny, ary, ao anatin'izany, manatanteraka ny iray amin'ireo asa tena ilaina amin'ny fanoratana: mijoro ho vavolombelon'ny toe-javatra misy antsika, ary mampahatsiahy antsika, indray, ny dikan'ny hoe olombelona.

Nilaza i McPherson, teraka tany Fanjakana Mitambatra ary mipetraka any Kingston, Jamaika ankehitriny, fa iray amin'ireo mpanoratra tiany indrindra i Stephen King. Mpianatra taloha tao amin'ny Oniversiten'i London Metropolitan sy ny Oniversiten'i Westminster, nahazo ny lokan'ny Poetic Soul tamin'ny 2007 ary Jamaikana voalohany nahazo ny loka The Bridport Prize: Fifaninanana manoratra iraisampirenena tamin'ny taona 2020. Mpanoratra mahavokatra, mpandray anjara vao haingana ao amin'ireo amboaram-panoratana isankarazany ao amin'ny Flame Tree Publishing i Kwame ary mandray anjara amin'ny amboaran-dahatsoratra “The Heart of a Black Man” havoaka any Los Angeles, izay milaza ireo tantara manentana, manandratra ary manome hery avy amin'ny lehilahy mainty hoditra mandondona sy mahery.

Malalaka ny fandraisana anjara amin'ny Lokan'ny tantara fohy Commonwealth isan-taona ho an'ny ampahany tsara indrindra amin'ny tantara foronina fohy mbola tsy navoaka avy amin'ny Commonwealth. Io no hany loka azo atolotra ampidirana teny Bengali, shinoa, kreôla, frantsay, grika, malay, paortiogey, samoana, swahili, tamoul ary tiorka, sy anglisy mazava loatra. Nananagana hirika ho an'ny mpanoratra vaovao maro ny loka. Namoaka ny bokiny ho an'ny olon-dehibe voalohany mitondra ny lohateny hoe “Hungry Ghosts,” i Kevin Jared Hosein avy ao Trinidad sy Tobago, izay mpandresy tamin'ny sokajy rehetra tamin'ny taona 2018 sy ny mpandresin'i Karaiba tamin'ny taona 2015, mba handray dera lehibe, ary niseho tamin'ny Fetiben'ny Literatiora Calabash tamin'ity taona ity tao Jamaika, ankoatra ireo fetibe hafa. Nohatonin'ny mpamoaka lahatsoratra sy mpandraharaha ara-literatiora ao an-toerana sy any ivelany ny mpandresy amin'ny ankapobeny tamin'ny herintaona, Ntsika Kota (mpandresy voalohany avy amin'ny Eswatini).

Navoaka tao amin'ny gazetiboky literatiora Granta ireo tantara dimy nandresy tamin'ity taona ity. Ireto avy ireo tantara nahazo fandresena isam-paritra tamin'ity taona ity, ankoatra ny an'i McPherson, dia eo ny an'i Agnes Chew (Singapaoro) mpandresy any Azia, monina any Alemaina amin'izao fotoana izao; Rue Baldry (Fanjakana Mitambatra) mpandresy any Canada sy Eoropa, izay vao avy nanoratra ny tantarany voalohany; Hana Gamon, 20 taona, mpianatra ambaratonga faharoa (Afrika Atsimo) mpandresy an'i Afrika, ary ilay mpandresy any Pasifika, izay dokoteram-pianakaviana rehefa amin'ny atoandro, Himali McInnes (Nouvelle Zélande).