Ao Tôgô, fo mamelona ny renivohitra ny tsena lehibe ao Adawlato

Iray amin'ireo làlantsara mampiantrano ireo mpivarotra vokatra samihafa. Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Tsy sampanan-dàlana fotsiny ho an'ny ara-toekaren'i Tôgô ny tsenan'i Adawlato, fa maneho ihany koa ampahany manandanja amin'ny lova ara-tantaran'i Lomé renivohitra.

Adawlato dia isan'ireo tsena lehibe miisa 15 ao amin'ilay zana-paritra andrefan'i Afrika ary mipetraka eo amin'ny laharana faharoa, aorian'ny tsenan'i Dantokpa ao Benin, heverina ho ny tsena lehibe indrindra ao amin'ilay zana-paritra.  Eny tokoa, io dia tsena hita eo akaikin'ny Seranana Mizakatenan'i Lomé, hany seranan-tsambo anaty rano lalina ao Afrika Andrefana, izany no manazava ny antony maha-stratejika ny anjara toerany ao amin'ny faritra. Araka izany, mandeha mankany Adawlato mba hanao fandraharahàna ireo mpivarotra madinika sy goavana avy amin'ireo firenena mpiray sisintany toa an'i Ghana, Bénin, Borkina Fasô.

Ireo vehivavy mpivarotra ao amin'io tsena io, izay antsoin'ny maro hoe “Nana Benz”, no tena fototry ny laza iraisam-pirenen'ny tsenan'i Adawlato. Hoy ny Wikipedia:

Ireo “Nana Benz” dia vehivavy mpandraharaha, avy ao Tôgô, navitrika tany amin'ny taona 1960 hatramin'ny 1980 tamin'ny fampidirambola avy amin'ny famarotana sikina hôlandey. «Nana » dia fomba fiteny feno fitiavana sy mahazatra avy amin'ny hoe na (na ena), amin'ny fiteny minan (na Gen), any atsimon'i Tôgô, izay toerana niavian'ny ankamaroan'ireo “Nana Benz”. Fotokevitra nentina nanasokajy ireo reny ihany koa izy io, izay midika hoe « neny » na « nenibe », niala tamin'ny sehatra anaty fianakaviana nisy azy tany am-piandohana mba ho entina maneho fanajàna sy fahalalampomba noho ny toerana sôsialy misy an-dry zareo. Fiara Mercedes-Benz no fitondran-dry zareo mivezivezy.

Rehefa nifandimby ny taona, lasa habaka iray tsy azo lalovam-potsiny io toerana io, mahita toerana ao daholo ny sehatr'asa rehetra anatin'ny tsena.  Sikina, lamba, akiraro, vàkana, rojo, famantaranandro, voankazo, legioma, samy amidy ao avokoa. Vondrom-piarahamonina isankarazany no mifampizara ny fandraharahàna ao: Shinoa, libaney, miozolmàna, afrikàna avy amin'ireo firenena mpiray vodirindrina.

Le secteur du marché d'Adawlato qui abrite des chaussures en provenance du Ghana, Photo Jean Sovon

Ny faritry ny tsenan'i Adawlato izay misy ireo kiraro kapakapa (izay mamela ny faritra sasany amin'ny tongotra ho hita maso) avy amin'ny kalitao ambanimbany ao Ghana, Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Isan'ny asa ara-barotra ataon'ireo vehivavy tôgôley ihany koa ny fivarotana vakana, araka ny hita amin'ity magazay iray ity, ao amin'ny faritra Agbadahonou ao amin'ilay tsena lehibe.

Un espace abritant le commerce des perles à Agbadahonou, dans le grand marché, Photo Jean Sovon

Toerana misy ny varotra vakana ao Agbadahonou, ao amin'ilay tsena lehibe, Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Ankoatra ny vakana, dia hita ao koa ireo zavakanto avy ao amin'ny faritra antsoina hoe “Gôlfa”. Eto, santionan'ireo zavakanto tôgôley sy afrikàna no tazana.

Photo de la zone dite "Golfe" où se vend les objets d'art au grand marché de Lomé, Photo Jean Sovon

Sarin'ny faritra antsoina hoe “Gôlfa”, toerana ao amin'ilay tsena lehiben'i Lomé natao hivarotana ireo zavakanto Lomé, Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana.

Ny tsena dia voarindra ho làlantsara kely maro mitondra mankany amin'ireo habaka samihafa voatokana arakaraky ny vokatra. Eto izao dia ny làlantsara mankany amin'ny faritra antsoina hoe “Gôlfa”

Photo du couloir menant à la zone dite "Golfe", Photo Jean Sovon

Sarin'ny làlantsara mitondra mankany amin'ny faritra antsoina hoe “Gôlfa”, Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Amin'ny ankamaroany dia ireo vondrom-piarahamonin'ny vahiny sy ny miozolmàna no mitàna ny resaka varotra lamba ao amin'ilay tsena lehibe.

Sur cette photo, une exposition par terre et sur étalage des tissus. Photo Jean Sovon

Ny habaka ivangongoan'ny varotra lamba, Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Toerana iray hafa fivarotana lamba:

Une autre exposition de tissus, Photo Jean Sovon

Fampirantiana lamba, Sary an'i  Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Ao amin'ny tsena lehiben'i Lomé, ahitanao akanjo, kiraro avo razana ao amin'ny habaka Hollando izay ry zareo Nizeriàna no tompon'ny laka.

L'immeuble de l'espace Hollando, Photo Jean Sovon

Ny tranoben'ny habaka Hollando, Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Un étalage de chaussures à l'espace Hollando, Photo Jean Sovon

Talantalan'ireo kiraro ao amin'ny habaka Hollando, Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Mitàna anjara toerana lehibe ao amin'io tsena io ireo vehivavy mpivarotra voankazo sy legioma noho izy ireo manome fahafahana ny fianakaviana hividy vokatra vao sy mora vidy.

Des vendeuses de légumes dans un autre petit-marché qui leur est dédié, photo Jean Sovon

Ireo vehivavy mpivarotra legioma ao anatina tsena kely iray hafa natokana ho azy ireo, Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Des vendeuses de l'ananas devant leur étalage dans le petit-marché des fruits et légumes, photo Jean Sovon

Vehivavy mpivarotra mananasy manoloana ny talantalan-dry zareo ao amin'ilay tsena kely fivarotana voankazo sy legioma. Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Ampahany amin'ny tantara tôgôley

25 Jolay 1967, notokanan'ilay filoha efa nodimandry, Eyadema Gnassingbé, rain'i Faure Gnassingbé, filohampirenena amin'izao fotoana izao, io tsena io dia mitahiry fifamatorana manokana amin'ny tantaran'ny fanjanahantany tao Tôgô. Hita ao amin'ny faritra misy azy ny trano isan'ny voalohany indrindra an'i Eglizy Katôlika ao Tôgô, ny katedralin'ny Sacré Cœur, naorina tamin'ny 1902, nataon'ireo misionera alemàna avy amin'ny kaongregasiôna Fikambanan'ny Tenin'Andriamanitra.

Katedraly Sacré Cœur ao Lomé, tranobe voalohany an'ny Eglizy KAtôlika ao Tôgô. Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Ilay habaka ara-barotra dia mampiantrano ihany koa ao amin'ny faritra misy azy ny toeram-pianarana voalohany indrindra mitondra anarana mitovy amin'ilay katedraly ihany.

Kôlejy Ambaratonga Faharoa Fototra sy Teknika Sacré Cœur ao Lomé, toeram-pianarana miankina amin'ny finoana, an'ny Eglizy Katôlika ao Tôgô. Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

Indrisy anefa, tamin'ny Janoary 2013, nisy afo nandrava ireo tranobe manan-tantara tao amin'ny tsena Adawlato. Taona vitsivitsy taty aoriana no natomboka ny fanarenana azy, saingy mbola an-dalam-panamboarana foana izao ilay toerana.

Eto, tranobe iray vaovao an-dalam-panorenana ao anatin'ny tsena lehibe ao Lomé

Tranobe iray vaovao an-dalam-panorenana ao anatin'ny tsena, Sary an'i Jean Sovon, fampiasàna nahazoana alàlana

 

Mikatona ny famoahana hevitra