Ny Kalaza Lahy Masese (Grand Master Masese) nandritra ny fampisehoana taloha niaraka tamin'ny Obokano-ny. Loharanon-tsary : teo amin'ny pejy Facebook [1]-ny
Nodimandry tamin'ny 1 Jona 2022, ilay Keniana poeta , mpahay mozika sady mpikatroka ara-kolontsaina, Dennis Dancan Mosiere [2], fantatra amin'ny anarana malaza hoe Grand Master Masese, vokatry ny tazo namely tany amin'ny atidohany. Nalaza be tamin'ny tononkalony, mpitantara angano (griot [3] ) nitety tanan-dehibe i Masese izay nitendry Obokano [4] – lokanga misy tady valo an'ny vahoaka Gusii any andrefan'i Kenià. Nipoitra avy tao amin'ny fanjakana Mandé tamin'ny taonjato faha-13 tao Mali, ny Griots [3] dia mpitantara sy mpitendry zavamaneno amin'ny mozika mandehandeha ka ny tanjony dia ny hitahiry ireo tetiarana sy lovantsofina an'ny foko. Ao Afrika andrefana no ahitàna matetika ireo Griots an'ny fotoana maoderina, mitantara ny tantarany amin'ny alalan'ny mozika, amin'ny alalan'ny fampiasana zavamaneno misy tadiny mahazatra toy ny ngoni, ny kora na ny balafon.
Anisan'ireo mpilalao Obokano vitsivitsy sisa tavela izy ary iray amin'ireo tanora mpilalao hita maso tsy fahita firy. Ny fikatsahany hitahiry ny kolontsaina Abagusii no nitarika azy nanapaka ny sakana rehefa nampifangaro ireo feo nentim-paharazana sy vaovao izy, anisan'izany ny antsa sy ny hip-hop, na dia nanao mozika folk aza izy amin'ireo hetsika ‘micro’ misokatra anatina klioba, toerana fisotroana kafe tao Nairobi ary teo amin'ireo sehatra fetibe manerantany.
Fitiliana diso, resaka tsy nifankahazo
Saripika iray ho fahatsiarovana an'i Masese nataona Keniàna iray mpanakanto mpanao zavatra natao hojerena, Nuru Bahati. [5] Fampiasàna nahazoana alalàna.
Tsy nampoizina no sady nampalehelo [6] ny fahafatesan'i Masese. Vao teo amin'ny faha-efapolo taonany monja, diso ny filitiana natao azy hoe tratry ny amiba. Raha teo am-piezahana ny hitondra azy hifindra hôpitaly hafa ireo namany rehefa niharatsy ny fahasalamany, namoy ny ainy teny an-dàlana izy.
Toy izao no vakin'ny hafatra farany nalefany ny 1 Jona tao amin'ny pejiny Facebook [1]: “Ato amin'ny Hôpitaly Huduma. Tena niha-narary tsy laitra aho. Ho vita ny amiko.”
Raha nifamory andro vitsy taorian'ny nahafatesany ireo namany poeta, mpiangaly mozika, mpikatroka fianakaviana, ary namany mba hanao hetsika fanomezana voninahitra [7] ny fiainany sy hizara ireo tantarany mandritra ilay fanomezana voninahitra, tononkalo, ary mozika, dia nambaran-dry zareo ny tsy fahatakarana sy tsy firaharahiana an'i Masese fony fahavelony.
Noheverina ho nahiliky ny [8] fiarahamonina nisy azy izy noho ny tsy fahavononany hitsofoka anaty vata kely tsara rafitra sy hotondroina ho toy ny poeta na mozisiàna tsotra fotsiny. Nolaviny ny hanaraka ireo fenitra milaza ny tokony ho fahtàna sy fitafin'ny mpilalao nentindrazana ny Obokona, ka nahaonga azy ho tsy nisy lanja loatra tao Nyamira, vohitra nahaterahany . Ny trano fandraisampeo Dagoretti, maripamantarana mozika ao Nairobi mampiroborobo sanganasa midadasika be vokarina ao Kenià, nilaza hoe :
“Still reeling from the unexpected and sudden passing of Grandmaster Masese. …….
Living or not, there's nothing bad I could ever say about him. He was just a pure and wonderful individual.
Overlooked and misunderstodd, masese was an outsider musician where he was from. pic.twitter.com/pszNrWtSYU [9]
— Dagoretti Records – (@DagorettiR) June 9, 2022 [10]
“Mbola tena ao anaty alahelo tamin'ny fahafatesana tsy nampoizina sy tampoka an'i Grand Master Masese.
Velona na maty, tsy misy ratsy azoko lazaina momba azy. Olona madio sy mahafinaritra fotsiny izy.
Natao tsinontsinona sy tsy nojerena, mpitendry mozika vahiny i Masese t amin'ny toerana niaviany. pic.twitter.com/pszNrWtSYU [9]
Rastafariana [11] tsy mino an'Andriamanitra i Masese. Lahatsoratra iray tao amin'ny bilaoginy “Fampieritreretana sy Obokano an'ny Grandmaster Masese [12]” (nanomboka tamin'ny taona 2006) no mitantara an'ireo fahoriany. Ny hafatra tamin'ny volana Aprily 2009 mivaky hoe:
Fa nanapaka hevitrakosa aho ny hiresaka amin'izy ireo ary niezaka niaro tena. Na teo aza ny hatezeran'izy ireo, nolazaiko azy fa tsy mifanaraka amin'ny satako izay rehetra nolazainy. Nanomboka nanome tsiny ny polisy izy ireo noho ny famelàny mpamono olona toa ahy hanao hetsika an-kianja andro iray manontolo rehefa fantany ny toerana misy anay. Nilaza izy ireo fa ny fanaovako randrana eo an-dohako dia manamarina fa manana fambolena rongony aho.
Toeram-ponenana manirery ho an'olona iray niady mafy ho amin'ny fivelarany tao anaty tontolo iray ny azy, izay vitsy no nankasitraka na nahatakatra ny ezaka nataony. Tsy hoe fotsiny namerina nampiaina ny mozika vakodrazana nentin-drazana avy ao Gusii izy tamin'ny fampiarahany azy tamin'ireo singa maoderina, fa nitahiry izany koa tamina endrika nomerikan'ireo hirany sy ny tononkalony [13] navoaka tamin'ny aterineto sy tamin'ny bilaoginy.
Ny fijery [14] iray mikasika ny fiainany [2] dia maneho vakivakina mozika saro-takarina izay nandaniany folo taona mahery vao tafatambatra ireo ampahany..
‘Vinyl’ voalohany an'ny mozika Obokano tao anatin'ny 50 taona
Na maro aza no mahatsiaro fa olo-malaza i Masese izay ny Obokano goavany no soniany, ny fiakanjony afrocentrique sy ireo volony dreadlocks lavabe misy akoran-driaka, dia vitsy no afaka mahatakatra ny maha-zava-dehibe ny asa sasany nataony – indrindra fa tamin'ny faramparan'ny fiainany.
Ny taona 2022 no taom-pisandratana ho azy. Voapetrany tamin'ny toerany ihany ireo singa farany mba hanehoana endrika iray – ny sanganasa goavany – rakikira iray malaza [15] navoaka tamin'ny Desambra 2021 tamin'ny endrika Nomerika, CD sy Vinyl. rakikira voalohany lava indrindra an'ny mozika Obokano novokarina hatramin'ny taona 1972 nivoahan'ny “Music Of Kuria & The Gussii Of Western”. [16]
Navoaka tamina kapila ‘7 pouces’, io no rakikira feno iray voalohany navoakan'i Grandmaster Masese [15]. Navoaka teo amin'ny Dagoretti Records izy io, manasongadina ilay mpilalao mozika iraisam-pirenena : Kunal Prakesh (Jeff the Brotherhood, Weather Warlock) eo amin'ny gitara, mpively amponga ary artista momba sy feo, Samm Bennett mipetraka any Tokyo (UA, Haco, Elliot Sharp, sy ny sisa), ilay mpively amponga avy any amin'ny faritra Dertoit, Mike List (Dr Pete Larson's Cytotoxic Nyatiti Band), basista sy mpilalao vata maroafitsoka (synthétiseur) Dave Sharp (Dave Sharp Worlds) izay samy nanampy an'ilay feony miavaka avokoa.
Nandritra ny famoahana ilay rakikira, ny mpamorona ny Dagoretti Records, Pete Larson [17], namariparitra izany toy izao:
Ity fandraketana feo [15] ity no fantina tokana sy fitambarana tononkira tsy manam-paharoan'ireo fombandrazana taloha tamin'ny Obokano sy ny vahoaka Gusii ary mampifangaro azy ireny amin'ireo hevitra miroso mankany aloha avy amin'y sasany tamin'ireo mpiangaly mozika miavaka eto ambonin'ny tany, ny fandraketana feo lava indrindra sy voalohany ho an'ny Obokano tao anatin'ny tantara, ary andran-tsira am'ny hoavin'ny mozika afrikàna.
Tao anaty lahatsary iray fanmezana voninahitra ilay kalaza lahy, nampita ny fahatairany sy ny alahelony i Larson tamin'ny namoizana “ny iray amin'ireo vitsivitsy hany sisa velona tamin'ireo mpiangaly Obokano”
Raha nandray fitenenana nandritra iay fanomezana voninahitra, nilaza i James Murua, bilaogera miresaka ny Literatiora Afrikana, mipetraka ao Nairobia, fa
“Taonan'ny fisandratana ho an'i Masese iny”