- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Manampy trotraka ny ratran'i Trinidad & Tobago ny fahafatesan'ilay zaza menavava

Sokajy: Karaiba, Trinite sy Tobago, Media sy Fanoratan-gazety, Mediam-bahoaka, Tanora
[1]

Labozia anaty haizina. Misaona ireo olom-pirenena ao Trinidad&Tobago noho ny fahafatesan'ilay zazakely, Kymani Francis, izay tsy hita popoka taorian'ny nilazàna fa nirenireny niala ny tranony, tamin'ny 9 Aprily 2022. Sary [1] an'i Kim teo amin'ny Flickr. CC BY-NC 2.0 [2]

Tamin'ny 9 Aprily, Kymani Francis [3], roa taona, no niala lavitra ny tranony tao Point Fortin, tanàna iray ao atsimon'i Trinidad. Ny mpiray vodirindrina taminy no nahita azy farany tamin'io maraina io tokony ho tamin'ny 10ora 20 minitra, raha iny izy nizotra ho eo amin'ny tetezana teo akaiky iny, hita [4] tao amin'ny renirano iray [5] teo amin'iny faritra iny ihany ny vatana mangatsiakan'ilay zaza, ny marainan'ny 10 May, taorianan'ny fikarohana goavana natao [6].

Nolazaina  tamin'ny Express fa tany ho any amin'ny 10 ora maraina tany ho any no hitan-dreniny farany ilay zazakely.
ATO NY ANTSIPIRIHANY https://t.co/dGNv0uTO6W [7]

Ny renin'ilay zaza, Kimberly Charles, 22 taona, no nampandre [9] ny polisy hoe tamin'ny 10 ora marina tany ho any no hitany farany tao an-tranony ilay zanany lahikely. Antsasak'adiny taty aoriana, ny mpiasan'ny vonjy taitra no nampandre taminy fa tazana teny an-dalana ilay zanany.

Fotoana fohy mialohan'ny nahitàna ny vatana mangatsiakan'i Francis, nangataka vavaka ho an'ny fianakaviana teo amin'ny pejiny Facebook [10] Ramatoa Ben'ny Tananan'i Point Fortin, Saleema Thomas :

Amin'ny maha-reny, ity no iray amin'ireo zava-mitranga tena mandrotika fo indrindra sy tena manahiran-tsaina indrindra natrehiko, ary fantatro fa amin'ny maha-firenena iray, miara-miombona alahelo amin'ny reniny isika rehetra.

Nisy ireo tahotra [9] hoe lasa any an-drenirano ilay zazakely, ary ireo ahiahy hoe ambony be ny rano tamin'ny fotoana izay tsy nahitana  [11]azy. Nisahotaka ireo mpampiasa media sosialy – ary ny sasany aza niahiahy ratsy – noho ny tsy fahitàna [11] an'ilay zaza, ary maro no nanontany tena [12] hoe nahoana ilay mpiray vodirindrina aminy nahita ilay zaza raha nihazakazaka namonjy azy fa tsy lasa nandeha niantso polisy.

Nitafatafa [13] teo amin'ny tambajotra sosialy ilay mpifanila vodirindrina, Zoizoi Lewis, (7:53 ao amin'ny filaharan'ora). Araka ny fitantarany, nanandrana naka an'ilay zaza izy, saingy lavitra be azy tery aloha ilay zaza ka votsotra. Raha toa ny sasantsasany tamin'ireo mpampiasa media sosialy nanaiky [14] ny fanazàvany, ireo hafa kosa nametra-panontaniana maro tamin'ireo endrika maro tao anatn'ilay fijoroany vavolombelona, izay voalaza [15] fa nanomboka nahazo fandrahonana ho faty izy sy ny fianakaviany. Tamin'ny nahafantarana an'izany, dia naneho hevitra [16] ny pejy Facebook Newsauce hoe : “mila tony ireo mpanao fitsarambahoaka”.

Na izany aza, mbola manjavozavo [17]ho an'ny maro ny toedraharaha [18]  manodidina ny tsy nahitàna ilay zazakely, ireo sasany milaza [19] “loza mitatao amin'ny zaza”.

Mifanohitra amin'izany, nanambara [17] ny mpampiasa Facebook Jawanza Ade Welch fa:

Tsapako fa mailaka loatra isika manasazy sy manenjika nefa tsy mandinika akory ny fototr'ireny olana rehetra ireny. […] Ny zavatra sahala amin'ny fanabeazana ara-pananahana dieny hatrany amin'ny fiantombohan'ny sekoly dingana faharoa, ny fanohanana bebe kokoa (tsy ara-bola fotsiny fa ny torolalana sy ny torohevitra) ho an'ireo ray amandreny tokan-tena ary ireo fandaharan'asa fandrindrana ny maha-ray amandreny matanjaka kokoa.

Ny hafa niantso [20] ny hiverenana hatrany amin'ny fahatsapàna ny vondrompiaraha-monina lalindalina kokoa, izay tokony hifampitsinjovan'ny tsirairay avy:

#IverenoNyAndroFahiny [21] 😞 Mandria am-piadanana any am-paradisa 🙏 #KymaniFrancis [22] 🇹🇹

— BLACK BOLT LEVEL… LOUD & CLEAR… ARChiE (@archieizahazz)

Nandritra izany fotoana izany, ilay mpanao hatsikana Simmy De Trini, niantso fangorahana ho an'ny renin'ilay zaza, ary nizara [24] ny zavatra niainany manokana tamin'ny namoizany ny zanany lahy nandritra ny ora vitsivitsy fony izy telo taona :

Lotika tanteraka ny tao anatiko mitety ireo toe-javatra henjana indrindra sy mety hitranga. Nivavaka mafy dia mafy aho. Nitomany. Nisahotaka. Nahatsapa ny tenako ho diso aho. […] Nahafinaritra ny fiafaràn'ny tantarako saingy izay niainako tamin'io andro io dia tena tafalatsaka lalina tao anaty fanahiko. Ny tahotra. Ny fahadisoana. Ny fisalasalana. Tsy haniry n'inon'inona amin'io hahazo izay fahavaloko ratsy indrindra aho.
Mampanahy ahy ny mahita ireo olona midina ambany mifandrimbona mamaly ny renin'ilay zaza tsy hita tao Point [Fortin].Tsy misy olona manontany tena mihitsy hoe mba aiza no misy ny rain'ilay zaza amin'izao fifanjevoana rehetra izao, na koa raha mba mahazo tohana sahaaza azy izy manodidina azy isanandro.

Namaly [25] ny mpaneho hevitra iray hoe :

Misaotra anao nilaza izany. ‘Lasa izaho, fa noho ny fahasoavan'Andriamanitra’

Kanefa, nahatsapa ny sasany fa an'ireo ray amandreny manontolo ny andraikitra voalohany amin'izay rehetra tokony hahasoa ny zaza :

Fihetsika anaty tsy fandraisana andraikitra ny an'ny ray amandrenin'i Kymani Francis ilay maty ka tokony ho melohina, tsy tomponandraikitra ny mpiray vody rindrina.

Voalohany indrindra, amin'ny maha-ray amandreny, adidy ny fiarovanao ny zanakao.

Faharoa, nisy koa ny adidy tsy vita teo amin'ny fitaizana rehefa nandao ny trano izy efa tsy nahatonga saina azy ireo akory.

Eto ambany ny tohiny.

— 𝔅𝔢𝔩𝔩𝔞𝔡𝔬𝔫𝔫𝔞 (@Tmalisar)

Na izany aza, ao anatin'ny tontolon'ny herisetra iainan'ny firenena – anisan'izany ny fitombon’ [27]ny herisetra any an-tsekoly [28], ny famoahana tatitra iray an'ny vondrona miasa mangina [29] mitanisa an'ireo fanararaotana miely patrana [30] any amin'ireo akany fitaizana ankizy tantanina sy vatsian'ny Fanjakana vola, ary koa ny tsy fahombiazan [31]‘ireo masoivoho misahana ny fiarovana ny ankizy [32] mba handray andraikitra miainga amin'ny vaovao, ary ny fitomboan [33]‘ny vono olona sy ny famonoana vehivavy [34], mba tsy hitanisana an'ireo tranga [35] vao haingana [36] mikasika ny ankizy maty an-drano – henjana [37] ny rivotra iainana ao amin'ny tontolom-bolongana eo an-toerana.

Namoaka [38] tao anaty Facebook i Renee Cummings, teraka tao Trinidad, mpahay momba ny heloka bevava, ary monina ao Etazonia, fa :

Famonoana olona, safotofoto ary ankehitriny zaza tsy hita, tsapako toa sahala amin'ny tsy misy iainana mihitsy ilay firenena, ny fiantraika manempotra ateraky ny herisetra, ny fanaintainana, ireo ratram-po sy ny rarin-tsaina. Raha toa ianao tsy manana fahatsapàna intsony momba ny hadalàna, tsapanao ho sahala amin'ny sempotra ianao. Tena be loatra izany ho ana firenena kely iray.

Nanemitra ny arabe ireo olona rehefa nentina niala [39] ny fatin'ilay zaza, raha toa ireo mpaneho hevitra amin'ny haino amanjery mahazatra sy ny tambajotra sosialy nanontany tena [40] hoe ahoana no mety nahafahan'ilay zaza roa taona nahavita dia an-tongotra iray kilometatra mahery nankany amin'ilay renirano nahitana azy.

Hita taratra [41] ny haben'ny alahelon'ny firenena, niaraka tamin'ny Praiminisitra Keith Rowley nandray ny tambajotra sosialy, tamin'ny harivan'ny 10 May mba hilazàna [42] ny “alahelo lalina manahiran-tsaina” izay tsapan'ny maro :

Maty ily zaza ary vonton'alahelo lalina ity firenena manontolo ity. Manana fanontaniana apetraka amin'ny tenantsika daholo isika, ary tsy ny kely indrindra amin'izany, ny hoe mba azo navotana ihany ve ity aina malefaka ity.

Tsy ity fiafaràna mampalahelo ity no nivavahantsika sy nantenaintsika na dia niady mafy manohitra ny herisetra miavosa be aza isika, ao an-tokantrano na hafa [saingy izaho] dia resy lahatra fa ao anatin'ireo fotoana sahala amin'io, mbola handray andraikitra foana isika ho mpiambina hatrany ny rahalahintsika, mivelatra hatrany amin'ny fanohanana isika araka izay vitatsika.

Mitohy ireo fanadihadiana [43] mikasika ny fahafatesan'ilay zaza.