Fomba fijery arabo: manisa andro ho an'ny Ramadany

(Lahatsoratra tamin'ny volana Septambra 2007)

Volana masina amin'ny fanisanandro Miozolomana ny Ramadany ary ankalazaina any amin'ny firenena Miozolomana rehetra. Ny fety Aïd no mamarana izany aorian'ny fifadian-kanina efatra herinandro. Mandritra ity volana ity, tsy mihinana sy tsy misotro manomboka hatramin'ny fiposahan'ny masoandro ka hatramin'ny filentehany, tsy manao firaisana sy tsy mieritreritra “maloto” ny Miozolomana.

Ahoana ny fiomanan'ny bilaogera amin'ity volana ity?

Jordania

Tany Jordania, misaintsaina ny fahamasinan'ny Ramadany i Naseem Tarawnah taorian'ny namakiany lahatsoratra an-gazety momba ny fandraràna ny fivarotana alikaola any amin'ny toeram-pisotroana, fivarotana, toeram-pandihizana ary ny trano fisakafoana mandritra ny volana masina, ary ny fikatonan'ny trano fisakafoana sy ny fisotroana kafe mandritra ny andro ao amin'ny fireneny.

“A propos, je n’ai pas de position particulière sur ce sujet. Evidement, je préfèrerai que ce genre de choses soit limitées mais je suis une personne réaliste et je sais que ça n’arrivera jamais. C’est pourquoi je me fiche qu’ils soient ouverts ou fermés. Car je sais que le Ramadan sera plein de consommation d’alcool, étant donné que les Arabes (et non les touristes) parcourent la ville à la recherche de quelque chose à boire. La réalité est que la plupart des gens qui boivent en Jordanie sont des Jordaniens qui répondent à la définition d’un picoleur voire même d’un quasi alcoolique. Boire de façon « occasionnelle » n’existe pas. Les armoires à liqueurs sont probablement en train d’être remplies. En ce qui concerne le Ramadan, que puis-je dire ?…
Il n’y a plus rien de sacré.
Cela ne m’étonne pas” écrit-il.

“Momba izany, tsy manana fijery manokana momba an'io lohahevitra io aho. Mazava ho azy fa aleoko ferana ireo zavatra ireo, saingy olona mahatakatra ny zava-misy aho ary fantatro fa tsy hisy izany. Izay no tsy hiraharahiako na misokatra na mihidy izy ireo. Satria fantatro fa ho feno fisotroan-toaka ny Ramadany, satria ny Arabo (fa tsy ny mpizahatany) no mivezivezy ao an-tanàna mitady zavatra hosotroina. Ny tena zava-misy dia Jordaniana ny ankamaroan'ny olona misotro ao Jordania izay azo faritana ho mpisotro toaka na koa mamo lava. Tsy misy izany fisotroana “tsindraindray” izany. Inoana fa efa nofenoina ny fitoerana zava-pisotro misy alikaola. Mikasika ny Ramadany, inona no holazaiko?…
Tsy misy masina intsony.
Tsy mahagaga ahy izany,” hoy izy nanoratra.

Maraoka

Miandry ny hahatongavan'ny Ramadany i Lady Macleod, monina any Maraoka, saingy tohina tamin'ny fihetsika nataon'ny vehivavy sasany tao an-tanàndehiben'i Rabat izy.

“Alors que je marchais dans la médina samedi, à la recherche de drogues (celles qui sont prescrites par un médecin) et de yaourt (grec), la politique et les seins dénudés marchaient côte à côte dans les rues bondées…Je ne trouve pas ça sexy. Les hommes apprécient, probablement. Ce n’est pas correct, un samedi, à Rabat, deux semaines avant le début du Ramadan. Reprenez-vous. Regardez une carte. Rappelez-vous où vous vous trouvez. Je ne suis pas marocaine ni musulmane mais j’ai été choquée » avoue-t-elle.

“Rehefa nandehandeha teny amin'ny medina ny asabotsy aho, nitady fanafody (ireo nolazaiin'ny dokotera) sy yaourt (grika), ny politika sy ny tratra mitanjaka no mifampitantana any anaty vahoaka eny an-dalambe… Tsy mahita izany ho maharanga aho. Ny lehilahy angamba no mankafy izany. Tsy mety izany, ny andro asabotsy ao Rabat, tapa-bolana alohan'ny hanombohan'ny Ramadany. Fehezo ny tenanao. Jereo ny sarintany. Tsarovy ny misy anao. Tsy Maraokana na Miozolomana aho, fa tena tohina,” hoy izy.

Na dia tsy Miozolomana aza izy dia mikasa ny hifady hanina mandritra ny volana Ramadany i Lady Macleod.

“La gentille dame de la pharmacie m’a dit que le Ramadan commençait dans deux semaines. Il faut que je vérifie sur le calendrier, puisque j’ai l’intention de jeûner à nouveau cette année. J’ai trouvé que c’était une expérience très spirituelle l’an dernier. L’esprit de camaraderie qui règne sur tout le pays est très réconfortante et honore l’esprit du ramadan. Cependant, notre amie Rébecca, qui est musulmane, s’est fait voler son porte-monnaie durant le Ramadan, l’an dernier. J’adore comment elle a réagi : « Je suis musulmane, bâtard, et c’est Ramadan !» a-t-elle crié après lui. Tout le monde n’est pas influencé par l’esprit de Ramadan, mais pour ma part, il me permet de me souvenir de ma foi. Il n’y a pas de temples bouddhistes ici, mais j’ai mon autel, et l’amour et la compassion sont les mêmes dans toutes les religions, n’est-ce pas ? » conclut-elle.

“Nilaza tamiko ilay ramatoa tsara fanahy tao amin'ny farmasia fa afaka tapa-bolana ny Ramadany. Mila mijery kalandrie aho satria mikasa ny hifady hanina indray aho amin'ity taona ity. Hitako fa niaina zavatra tena ara-panahy aho tamin'ny taon-dasa. Tena mampihetsi-po tokoa ary manome voninahitra ny Ramadany ny firaisankinan'ny samy mpinamana manjaka manerana ny firenena. Saingy nisy nangalatra ny poketran'ilay namanay Rebecca, izay Miozolomana, nandritra ny Ramadany tamin'ny taon-dasa. Tiako ny fihetsiny: “Miozolomana aho, ry faikam-boto, ary Ramadany izao!” hoy izy tamin'ilay olona sady nikiakiaka. Tsy ny olona rehetra no mahazo fitaomam-panahy avy amin'ny Ramadany, fa ho ahy dia mamela ahy hahatsiaro ny finoako izany. Tsy misy tempoly bodista eto, fa manana ny alitarako aho, ary ny fitiavana sy ny fangorahana dia mitovy amin'ny fivavahana rehetra, tsy izany ve ? » hoy izy.


Syria

Tany Syria, manazava ny dikan'ny Ramadany aminy i Mustafa Hamido. Nanoratra izy:

“Le Ramadan commence la semaine prochaine. C’est quelque chose de spécial pour nous musulmans et même pour les chrétiens qui vivent avec nous en Syrie et dans le Moyen Orient. On peut dire que c’est une célébration et l’attente de la plus grande célébration à la fin des trente jours. Pas seulement a cause du fait de jeûner du lever au coucher du soleil. C’est une autre façon de vivre, totalement différente de celle à laquelle nous sommes habitués durant l’année.”

“Manomboka amin'ny herinandro ambony ny Ramadany. Tena manokana io ho anay Miozolomana ary na dia ho an'ireo Kristiana izay miara-monina aminay ao Syria sy Afovoany Atsinanana ihany koa aza. Azo lazaina fa fankalazana io ary andrasana ny fankalazana lehibe indrindra amin'ny faran'ny telopolo andro. Tsy noho ny fifadian-kanina fotsiny manomboka amin'ny fiposahan'ny masoandro ka hatramin'ny filentehany. Hafa mihitsy ny fomba fiainana, tsy mitovy amin'ny nahazatra antsika nandritra ny taona.”

Bahreïn
Tany Bahrain, nandeha haingana tao anatin'ny volana i Silly Bahraini Girl ary nahatsiaro ireo fetin'ny Aïd isankarazany izay, rehefa amin'ny fanombohan'ny Ramadany dia tsy ankalazaina amin'ny andro mitovy manerana ny firenena Miozolomana rehetra noho ny tsy fitovizan-kevitra misy eo amin'ireo ankolafy ara-pinoana momba ny fanombohan'ny ny volana vaovao.

“Quand nous grandissions, célébrer l’Aïd sur plusieurs jours, en fonction du turban auquel vous apparteniez, était génial. Cela nous donnait l’occasion de rencontrer des amis non pratiquants le premier jour (qui est d’habitude le jour officiel de l’Aïd déclaré par Barhein), puis de déjeuner dans une famille le second, et enfin de déjeuner dans une autre famille le troisième ! Le problème est quand tout le monde célèbre l’Aïd le premier jour et que l’on doit rendre des millions de visites en l’espace d’une seule courte journée…avant de se reposer avec des amis et de se relaxer dans une ambiance sans stress.

Jetons une pièce en l’air et voyons ce qui va se passer cette année. Est ce qu’on aura un Aïd unifié, chiite et sunnite…Ou un Aïd étalé sur plusieurs jours tandis que les longues barbes et les turbans en discutent ?
Soupir.
Quoi qu’il arrive , je fêterai l’Aïd le jour où cela me semble le mieux!”

“Rehefa mihalehibe isika, tena mahafinaritra ny mankalaza ny Aïd mandritra ny andro maromaro, arakaraka ny fehiloha arahinao. Manome antsika fotoana hihaonana amin'ireo namana tsy mankalaza izany ny andro voalohany (izay matetika andro ofisialin'ny Aïd nambaran'i Barhein), avy eo hiaraha-misakafo amin'ny fianakaviana ny faharoa, ary farany hiaraha-misakafo amin'ny fianakaviana hafa ny andro fahatelo! Ny olana dia rehefa mankalaza ny Aïd amin'ny andro voalohany ny olon-drehetra ary mila manao fitsidihana an-tapitrisany amin'ny andro fohy monja ianao … alohan'ny hakana aina miaraka amin'ireo namana sy hialana sasatra ao anaty tontolo tsy misy rarin-tsaina.
Andao atsipy eny an'habakabaka ny vola madinika ary hojerena izay hitranga amin'ity taona ity. Hanana Aïd mitambatra, Shiita sy Sonita ve isika… Sa Aïd nitarina mandritra ny andro maromaro raha ny volombava lava sy ny fehiloha no miresaka izany?
Misento.
Na inona na inona mitranga, hankalazako amin'ny andro heveriko fa mahatsara izany indrindra ny Aïd!”

Amira Al Hussaini

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.