Saripika nomen'i Moffat Kihoro (afovoany).

Amin'izao taona 2019 izao mandritra ny fanentanana media sosialy hankalazana ny hamaroam-piteny an-tserasera, hifandimby ireo Afrikana mpikatroky ny teny sy mpanandrateny hitantana ny kaonty Twitter @DigiAfricanLang hizara ny zava-niainany tamin'ny famelomana aina indray sy fampahafantarana ireo fiteny Afrikana. Ny lahatsoratra etoana dia momba an'i Moffat Kihoro (@yiakupeople) sy izay kasainy horesahana mandritra ny herinandro itantanany ny kaonty.

Rising Voices: Please tell us about yourself. Rising Voices: lazalazao anay ny momba anao azafady.

I am from the indigenous Yiaku community and a projects person at Yiaku Laikipiak Trust (YLT) which is a community based organization that fights for the rights of the almost extinct tribe of Yiaku which dwells in the Mukogodo Forest of Laikipia County, Kenya.

Since its inception, YLT has been trying to preserve the language, culture, and habitat of the tribe which over time has extensively been assimilated to the Maasai community of the region (Laikipia North Constituency, Laikipia County). I thrive to apply acquired skills, knowledge, and experience to develop strategies for gender mainstreaming, minority and special groups rights; equity and equality for all individuals and groups in society and involvement of all in decision making and resource management.

Avy amin'ny vondrom-piarahamonina indizeny Yiaku aho ary olon'ny tetikasa ao amin'ny Yiaku Laikipiak Trust (YLT) izay vondrom-piarahamonina mirafitra ho fikambanana miady ho an'ny zon'ny foko Yiaku efa ho ripaka izay monina ao amin'ny alan'i Mukogodo ao amin'ny kaominina Laikipia, Kenya.
Hatramin'ny nanorotoroana azy, niezaka ny YLT hikajy ny fiteny, ny kolontsaina, ary ny fonenan'ny foko izay lasa nampidirina ho ao amin'ny vondrom-piarahamonina Maasai ao amin'ny faritra (Fari-pifidianana Laikipia avaratra, kaominina Laikipia) mandritra izany fotoana izany. Mifofotra aho hampihatra izay fahaizana, fahalalana ary fahazarana azo hampivelarana tetipanorona hampidirina laka ny lahy/vavy, ny vitsy an'isa ary ny vondrona manokana mpiaro ny zo; fitoviana, rariny sy hitsiny ho an'ny tsirairay sy ny vondrona ao amin'ny fiarahamonina ary firosoana ao amin'ny fanapahana hevitra rehetra sy ny (fitaovana-loharano) fitantanana rehetra.

RV: Manao ahoana ny toerana misy ny fiteninareo ao amin'ny aterineto sy ivelan'ny aterineto?

The Yiakunte dialect is listed in the UNESCO Red book of endangered languages as on the brink of extinction. On the ground, there are three surviving accurate speakers of the language all of them elderly above the age of 80. These elders will perish with the language if it is not documented and taught to other generations.

Tafiditra ao anaty boky mena an'i UNESCO manondro ireo fiteny tafidi-doza ho efa eo andalan'ny ho fongotra ny fiteny Yiakunte. An-tanety, telo sisa velona amin'ny fahaizana miteny tsy misy diso ny fiteny ary efa mihoatra ny 80 taona avokoa izy telo ireo. Hitondra ny fiteny ho any amin'ny fodiamandriny any ireo zokiolona ireo rehefa tsy horaketina sy ampianarina amin'ny taranaka hafa ilay fiteny.

RV: Amin'ny lohahevitra inona no kasainao hifantohana mandritra ny herinandro izay hitantanana ny kaonty Twitter @DigiAfricanLang Twitter?

I plan to inform on the rights and privileges belonging to indigenous tribes of the world. Inclusion of these minorities in decision making and resource management is critical to ensure preservation of history and native knowledge. The Yiaku community is seeking to be recognised as a Kenyan tribe, I will use the platform to further this agenda. I will also focus on emerging trends and issues on languages of the world.

Mikasa aho ny hampahafantatra ny zo sy ny tombony manokana ananan'ny foko indizeny manerantany. Iankinan'ny ain-dehibe ny fampidirana ireo vitsy an'isa ireo ho ao amin'ny tontolon'ny fanapahana hevitra sy fitantanana ny loharanombola/fitaovana hiantohana ny fikajiana ny tantara sy ny fahalalàna tompotany. Tadiavin'ny vondrom-piarahamonina Yiaku ny hankatoavana azy ho foko Kenyana iray, hampiasa ny sehatra aho amin'ny fandehanana lavidavitra kokoa amin'izay kinasa izay. Hifantoka ihany koa aho amin'ireo fironana misongadina sy ireo olana/lohahevitra amin'ny fiteny manerantany

RV: Inona no tena antony manosika anao amin'ny fikatrohana antserasera amin'ny fiteninao? Inona no fanantenanao sy ny nofinofinao ho an'ny fiteninao?

The fact that there are no Yiakunte speakers in our new generation is more of a crisis than a motivation, I am personally teaching myself the Yiaku language to be able to pass it on to my children. I look forward to having the Yiakunte dialect documented in a Yiaku-Maasai-English dictionary for its preservation. We hope to have the Yiaku tribe recognised as a Kenyan tribe by end of 2020.

Ny fahitana fa tsy misy mpiteny Yiakunte amin'ny taranaka vaovao dia mirona kokoa ho amin'ny krizy fa tsy fandrisihana, mampianatra ny fiteny Yiaku aho mba hampitana izany amin'ny zanako. Mitady aho ny handraketana ny fitenim-paritra Yikunte ao amin'ny rakibolana Yiaku-Maasai-Anglisy ho fikajiana azy. Manantena izahay ny hankatoavana ny foko Yiaku ho foko kenyana iray amin'ny faran'ny taona 2020.