Mpamono afo miady amin'ny doro ala ao Siberia. Avy amin'ny lahatsary YouTube-n'ny fantsombaovao  Euronews “Лесные пожары не тушат из-за экономии средств”

Fahamaizana goavana no mamely ny ala ao Siberia, indrindra any amin'ny faritr'ireo repoblikan'i Bouriatie [fr], sy  Sakha [fr] ary manodidina an'i Irkoutsk sy Krasnoïarsk. Araka ny ambaran'ny Greenpeace, mihoatra ny efatra tapitrisa hektara no mirehitra, izany hoe mbola lehibe lavitra noho ny haben'i Belzika. Ireo ala borealy midadasika, matetika antsoina hoe “havokavoky ny ilabolantany avaratra” no tena tandindonin-doza.

Efa ho roa herinandro izao, mivoaka eny anaty tambajotra rosiàna ireo sarinà ala midedaka sy ireo sary azo amin'ny zanabolana mampiseho ny halehiben'ny fahamaizana, arahan'ireo tenifototra #сибирьгорит (“midedaka i Siberia”), #гориттайга (“midedaka ny taïga “), #потушитесибирь, (“Vonoy ny afo ao Siberia”) ary #мирспасисибирь (“Hamonjy an'i Siberia anie izao tontolo izao”)

Masiaka ireo fanehoankevitra noho ireo manampahefana ao an-toerana nitaredretra tsy nanao mialoha ny famonoana ny afo. Na dia tsy zava-baovao any Siberia aza izy ireny, ireo mpahay toetrandro dia nanambara fa niely tamin'ny fomba nivatravatra be ny tamin'ity taona ity  noho ny fifangaroan'ny rivotra mahery sy ny lohataona mafàna loatra tsy toy ny mahazatra. Ny fitavozavozàna nandray andraikitra koa dia mety azo hazavaina amin'ny hoe satria faritra lavitra no niharan'ireo firehetana.

Ho an'i Alexander Uss [ru], governoran'ny faritra Krasnoïarsk, tsy dia fanao loatra ny miady amin'ireo firehetana any amin'ny faritra lavitra be. Nandritra ny antsafa iray tao amin'ny vovonan'ny tanora nokarakaraina tany amin'ny oniversite siberiàna iray tamin'ny 29 Jolay, nampian'i A. Uss hoe “misolo ho azy amin'ny fomba natoraly eo ny ala”, sy hoe ireo firehetana any an'ala dia “tranga voajanahary efa mahazatra” sy hoe ny fiadiana amin'izy ireny dia “tsy misy dikany ary [] mety handoza / hankarary aza ny fanandramana hanao izany”.

Saingy ny vanja tsy mirehitra irery. Tato anatin'ny andro vitsivitsy farany, tafakatra teny ambonin'ireo tanàna siberiàna ireny setroka ireny; toa an'i Novossibirsk sy Tomsk, toerana izay nilazan'ireo mpiasan'ny  fahasalamàna ny fisianà fitomboan'ny antso filàna fiara mpitatitra marary ho an'ireo tratry ny fiakaran'ny tosidrà noho ny fahalotoan'ny rivotra. Ireo mponina farany lavitra any andrefana noho i Tatarstan sy koa any atsimo lavitra noho i Kazakhstan dia nilaza ihany koa ny fisianà fahasarotana amin'ny fisefoana ; amin'ny Instagram, mizara sarinà setroka matevina any amin'ny faritra misy azy ry zareo. Ny hafa indray mizara sarintena ahitàna azy ireo mitondra sarontava manampy amin'ny fisefoana [ru], misy soratra hoe “Midedaka i Siberia”.

Vehivavy iray mpampiasa aterineto no mizara ny zavatra iainan'ireo havany akaiky monina any amin'ny tanàna iray ao amin'ny faritr'i Irkoutsk :

говорила сейчас с сестрой, она живет и работает в Усть-Илимске. дышать там нечем совершенно, все сидят в закрытых квартирах с увлажнителями воздуха и терпят. я не нашла информации по погибшим (а в пожары городские люди часто гибнут не от огня, а от сердца, вспомните пожары в Центральной России 2011 года. но умирающие от сердца на счет пожара и совесть властей не пойдут)

Vao avy niresaka tamin'ny rahavaviko aho, monina sy miasa ao Ust-Ilimsk izy. Tena tsy azo ifohan-drivotra any ; Mihidy an-trano daholo ny olona, miaraka amina fitaovana fanamandoana  rivotra ary mijaly ny rehetra. Tsy mahita vaovao mihitsy aho momba ireo niharam-boina (ary nandritra ireo firehetana, matetika tsy ny afo no mahafaty ireo mponina fa ny [olana any amin'ny fo], tsarovy ilay firehetana nitranga tao Rosia afovoany tamin'ny 2011.

— Oksana Vasyakina, Facebook, 29 July 2019

Vehivavy iray hafa mpampiasa aterineto no nanoratra tatitra mampivarahontsana momba ny miandry ireo mponina any amin'ireny faritra ireny :

Населённые пункты на запад от горящих лесов поглотил густой дым. Люди дышат токсичными продуктами горения. Наверное, вы знаете, что, когда пожарные входят в горящий дом, на них надеты специальные маски, чтобы они не задохнулись от угарного газа. По этой же причине во время пожара в помещении рекомендуется дышать через мокрую тряпку. Но это делают, когда горят только здания, из которых можно выбраться и начать дышать свежим воздухом, а сейчас пламенем охвачены гигантские лесные массивы, а смог от этих пожаров распространяется на тысячи километров. Людей до сих пор не начали эвакуировать, из-за этого они сильно пострадают. […] Многие последствия могут проявляться не сразу, а через несколько недель. Это бомба замедленного действия.

Zavona matevina be no mandrakotra ireo toerana fonenana any andrefan'ireo ala mirehitra. Setroka misy poizina avy amin'ireo firehetana no fohan'ny olona. Angamba fantatrareo fa, rehefa miditra anaty faritra iray anjakan'ny afo ireo mpamono afo, mitondra sarontava manokana ry zareo mba tsy ho sempotry ny ‘monoxyde de carbone’. Izany no antony anoroana hevitra mba ho elanelanina lamba mando ny orona rehefa mifoka rivotra rehefa misy firehetana. Saingy fanao izany rehefa tranobe iray monja no iharan'ny firehetana, toerana izay afaka andosirana mba hifohana rivotra madio. Fa ankehitriny, mandrakotra ala midadasika be ireo afo ary ny setroka avy amin'ireny firehetana ireny dia mivelatra amina kilaometatra an'aliny maro. Tsy mbola misy olona natomboka nesorina, tena miaritra ny mafy tokoa izy ireo. […] Betsaka ireo soritraretina no tsy tonga dia miseho avy hatrany, fa afaka herinandro maro any aoriana. Baomba miasa miadana io.

— Alexandra Kukulina, Facebook, 28 July 2019

Boriaty mpanao gazety monina any Saint-Pétersbourg i Alexandra Gamarzhapova, izay nilaza ny olana any amin'ny faritra niaviany:

Больше 3 млн га леса прямо в эти минуты горит в Сибири. В моей родной Бурятии введен режим ЧС.

Мы привыкли, что людям в общем-то друг на друга плевать (чиновников, которые отказывается тушить пожары, терпим мы с вами), но звери-то и леса тут причем?

Сотни тысяч животных гибнут сейчас, потому что человек говорит, что тушить пожары дорого.

Я присоединяюсь ко флешмобу #сибирьгорит и верю, что если нас, неравнодушных, будет миллионы, власти начнут борьбу с огнем.

P.S. За виртуальные флешмобы пока не сажают, так что присоединяйтесь.

Maherin'ny telo tapitrisa hektara no midedaka ao Siberia amin'izao fotoana izao. Napetraka aty Boriatia, faritra misy ahy,  ny tany latsaka an-katerena.

Efa mahazatra anay ny tsy fifampiraharahian'ny olona (ireo mpiasam-panjakana mandà tsy hamono ilay afo: mijaly miaraka aminareo izahay), nefa nahoana ireo biby sy ny ala no tsy maintsy hijaly ?

Biby an-jatony maro no maty amin'izao fotoana izao, satria ve misy lehilahy iray miteny fa lafo loatra ny sandan'ny famonoana ireo firehetana ?

Miombona hevitra amin'ilay hetsika tselatra #MidedakaSiberia aho ary heveriko fa raha an-tapitrisa amintsika no tsy hanamaivana (an'io), hanomboka hamono ny afo ry manampahefana.

P.S. Tsy mbola managadra olona noho ny resaka hetsika tselatra anaty tontolo virtoaly aloha izao ry zareo, noho izany, tongava ianao hanatevina laharana anay.

— Alexandra Garmazhapova, Facebook, 30 July 2019

Mbola vao ny antony vitsivitsy monja ireo, izay mahatonga an'i Alexander Uss ho angamba ny olona tsy dia tiana loatra ao Rosia amin'izao fotoana izao. Io koa no antony nahatonga ireo olona 780 000 nanao sonia ny fanangonantsonia iray tety anaty aterineto tamin'ny 31 Jolay, nitakiana ny governemanta hametraka ao Siberia ny fepetra fanao amin'ny tany latsaka an-katerena [ru].

Na izany aza anefa, manana fototra araka ny lalàna ireo fanambarana nataon'i A. Uss. Araka ny nanamarihan'ilay [ros] gazety rosiana Vedomosti mpiseho isanandro azy, “faritra fanarahamaso” ireo faritra lavitra nitrangan'ny firehetana, fomba fiteny nampidirina tany amin'ny taona 2015. Noho ny fahalaviran'izy ireny miala amin'ireo faritra misy mponina sy ireo fotodrafitrasa saropady, tsy voatery hiady amin'ireo firehetana ala any amin'ireny faritra ireny ireo manampahefana any an-toerana, fomba iray ahafahan-dry zareo mitsitsy vola sy fitaovana. Grigory Kukshine, avy amin'ny Greenpeace, anefa nanipîka tao amin'ny [ru] Sibir.Realii fa lavitry ny afo ny kitay raha ireo faritra fanarahamaso no andrasana hisy mponina ary manakaiky ny 90% amin'ireo firehetana ala ao Rosia tamin'ny lohataona lasa dia tany amin'ireny faritra ireny no nipoirany. Ny Douma- mpanjakana, parlemanta rosiàna, dia maminavina ny hiverina handinika [ru] ireo “faritra fanarahamaso”.

Araka izany, manomboka mamaly ny fangatahan'ny vahoaka ireo manampahefana. Tamin'ny 29 Jolay, ny Rosleskhoz, masoivoho rosiàna momba ny ala, dia nilaza [ru] hoe efa nanomboka namono ny afo ireo sampana sy fiaramanidina an'ny tafika. Saingy tena kely ihany izany ary efa taraiky. Toy izay nitranga nandritra ireo tondradrano tany amin'ny faritra Irkoutsk, ao Siberia, efa ampifandraisin'ireo mpaneho hevitra sahady aminà olana midadasika kokoa momba ny maha-tomponandraikitra sy ny fifandraisana eo amin'ny fiarahamonina sy ny fanjakana ilay valiny nasetrin'ny governemanta. Manampy trotraka an'io toedraharaha io ny tolotra fanampiana ho an'i Gresy avy amin'ny filoha rosiàna Vladimir Poutine mba hiadiana amin'ireo firehetana ala tamin'ny 24 Jolay [ru].

Zavadehibe ny manamarika fa betsaka amin'ireo faritra voadona no mijaly sahady amin'ny olana ara-ekolojika, izay midika fa ireo hetsika ekolojika efa misy  (toy ny hetsika “Lanitra madio” ao Krasnoïarsk hanoherana ny fahalotoan'ny rivotra) dia nitàna anjara toerana lehibe tamin'ny fanetsehana ireo mponina mba hahatonga ny feon-dry zareo hisy mpihaino.

Araka izany ny hevitra hoe “tsy ahitàna tombony ara-toekarena” ny ady atao amin'ireo firehetana ala dia manakoako any amin'ireo olona miahiahy ny fomba nijeren'ny governemanta ireo olan-dry zareo tany aloha. Raha ny marina, io fehezanteny io dia lasa fanadrohadroana iray [ru], ao anatin'ny fanahy iray tsy misy hafa amin'ny an'i Dmitri Medvedev : “Tsy misy ny vola, nefa mijoroa ary mirary tontolo andro mahafinaritra ho anareo”, hoy ny nambaran'ny praiminisitra rosiàna tamin'ireo mpiasa mpisotro ronono tao Krimea tamin'ny 2016.

Нам говорят, что тушить красноярскую тайгу экономически невыгодно. А выплачивать многомиллионную зарплату Сечину, Миллеру, Костину экономически выгодно? Или, может быть, строительство новой резиденции для патриарха Кирилла за почти 3 млрд рублей, это выгодно? Да вы там что, в своей Москве совсем здравый рассудок утратили? Вы не забыли, кто вытащил ваш зад из лап фашистов в декабре 1941 года? Мы, сибиряки, требуем начала полномасштабной операции по тушению наших лесов, задействуя все силы МЧС и министерства обороны

— Nikolai Salnikov, Ekho Moskvy, July 27, 2019

Tenenin-dry zareo amintsika fa tsy ahazoana tombony ny mamono ny afo ao amin'ny  taïga ao Krasnoïarsk. Nefa ahazoana tombony ve ny an-tapitrisa amin'ireo karaman'i Setchine, Miller, Kostine ? Sa angamba ny fanorenana toeram-ponenana vaovao ho an'i Kirill [rain'ny finoana ortôdôksa rosiana] efa ho telo lavitrisa robla, ahazoana tombony ve izany? Fa mivadik'atidoha daholo ve ianareo eto Rosia e ? Adinonareo ve hoe iza no namonjy ny vodinareo tamin'ny vahohon'ireo fasista tamin'ny Desambra 1941? Izahay, vahoakan'i Siberia, dia mitaky hetsika goavana mba hamonoana ny afo mandoro ny alanay, amin'ny fampiasàna ireo hery rehetra ananan'ny ministera misahana ny Toerdraharaha Maika sy ny ministeran'ny fiarovam-pirenena.

Toy izany koa, ilay miaramila Mikhail Svetov, izay mitantana fantsona iray malaza ao amin'ny YouTube, dia nampifandray ny tsy fahafaliana momba ireo firehetana ala tamin-javatra hafa mampiasa loha:

Тушить тайгу невыгодно. Зато выгодно тратить 216 миллиардов на содержание росгвардии. Выгодно травить детей помоями и заваливать токсичными отходами Шиес. Пока мы выходим за Россию и будущее, они борются за право дальше разорять нашу страну.

— Mikhail Svetov (@msvetov) July 27, 2019

Tsy ahazoana tombony ny mamono ny afo ao amin'ny taïga. Saingy ahazoana tombony ny manokana 216 lavitrisa dolara ho entina mikojakoja ny tafika nasiônaly. Ahazoana tombony ny manapoizina ankizy amin'ny toerana fanariampako sy mandefa fako feno poizina any Chiyes. Raha isika miaro an'i Rosia sy ny hoavintsika, ry zareo kosa miady mba hanana zo hamotika ny firenentsika.

Tsy miala amin'ny mahazatra azy, ireo sasany mpampiasa ny aterineto dia namadika ilay tantara ratsy ho lasa vazivazy iray miaraka amin'ny fanahy henjana ananan-dry zareo :

Непатриотично говорить «лесные пожары».
Все ведь знают:
Не взрыв, а хлопок.
Не наводнение, а подтопление.
Не авиакатастрофа, а жёсткая посадка.
Не нищета, а отрицательный рост доходов.
Поэтому не лесные пожары, а дымовая завеса против НАТОвских спутников-шпионов.

— Проф. Преображенский (@prof_preobr) July 30, 2019

Mifanohitra amin'ny fitiavan-tanindrazana ny miteny hoe “firehetana ala”.
Toy ny efa hain'ny rehetra :
Tsy fipoahana io, fa bolabolan-dandihazo
Tsy tondradrano io, fa fiakaran'ny haavon'ny rano.
Tsy loza an'habakabaka io, fa fipetrahana mahery setra.
Tsy fahantràna io, fa fitomboana vola miditra mankany amin'ny maridrefy miiba.
Izany no antony tsy maha-firehetana ala an'ireny, fa voalin-tsetroka manakona ireo zanabolana mpitsikilo alefan'ny OTAN.