- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Shina: Ny Zo Tsy Hatahotra

Sokajy: Shina, Fahalalahàna miteny, Hafanàm-po nomerika, Mediam-bahoaka, Tanora, Zon'olombelona

(Fanamarihana: lahatsoratra anglisy nivoaka tamin'ny Aprily 2009)

Tao anaty lahatsorany mitondra ny lohateny hoe “Tsiky mafaitra [1]” [amin'ny teny sinoa], hadihadian'ny blaogera Lan Xiaohuan ny fomba nataon'ny firenena iray nanampenam-bava ny vahoakany vonton-tahotra.  Malahelo ny vola diso midangana be loatra aloan'ny olom-pirenena iray ankehitriny mba hampanan-danja ireo zony, maneso ny tahotra mihanaka ihany koa izy izay manempotra ny faharisihana sy ny fitiavana ananan'ny olona, ary mamintina fa tena tsy mitsangana tsy amin-tahotra mihitsy ireo shinoa.

Manomboka amin'ny tantara fohin'ny fahazazany izy:

我小的时候非常胆小。记得五六岁那会儿,有一次姐姐放学回来给我讲了个她听到的鬼故事,非常恐怖。我吓得整晚上都睡不着,一直抱着父亲。他要睡过去,我就叫醒他,让他抱着我。第二天,被折腾了一夜的父亲怒斥我姐:“你看看,你都把他吓成什么样了?!以后再敢这样我就揍你!”

Tena saro-tahotra aho tamin'ny mbola vao 5 taona teo ho eo. Indray andro, raha niverina avy nianatra aho, nitantara tantaranà matoatoa tena mampihoron-koditra iray tamiko ny anabaviko izay tsy nahitàko tory mihitsy nandritra ny alina, na ny raiko ihany koa aza, satria nohozongozoniko izy raha vao resin-tory. Ny ampitso maraina, notreronin'ny raiko ny anabaviko: “Jereo ny tahotra nomenao azy! Kapohiko ianao raha mbola sahy mamerina !”

今天收到一封孩子的来信,信中写道:“我最近有件很担心的事情,请您帮帮忙。之前,我在百度BLOG上面发表有关学潮的文章被删除了,之后账号也被锁定。还有在学校校园网屡屡使用翻墙软件看国内禁止浏览的信息。那么,我会不会已经被当成黑名单记录在案了?这些事情会不会影响我出国?我早就计划出国啦…. 希望您能帮我解答下,谢谢啦。”

Ankehitriny, naharay taratasy avy tamina ankizilahy iray aho izay manoratra toy izao: “Tena manahy mafy aho tato ho ato. Afaka manampy ahy ve ianao azafady? Namoaka lahatsoratra iray aho vao haingana, teo amin'ny blaogiko Baidu.com, mikasika an'ireo tranga teo amin'ny kianja Tiananmen. Nofafan'ireo mpitantana ny vovonana mpampiantrano ny blaogy izy io ary voasakana koa aza ny kaontiko. Ankoatra izay, matetika aho no afaka mandingana ny GWF (n.d.t.: rindrimbe virtoaly, ny sivana amin'ny aterineto) mba hamakiana ireo tranonkala voasakana ao Shina. Mety ho tafiditra ao anaty lisitra mainty ve aho? Mety handrava ireo fiksako hianatra any ivelany ve izy io? Miangavy aho, toroy hevitra aho, misaotra betsaka indrindra!”

看完之后我大笑,然后回信用几乎是谐谑的口气安慰了他。但紧接着便有些心酸,想起了我父亲责骂我姐的话:“你看看,你都把他吓成什么样了?!”

Toran'ny hehy aho taorian'ny namakiako an'io ary nampahery azy tamina feo malefaka. Saingy tsaroako ho nalahelo kely azy ihany aho, nampahatsiahy ahy ny raiko nitrerona ny anabaviko, “Jereo ny tahotra nomenao azy !”

制造恐惧并不一定需要暴力,只要处处加大行为的成本就够了,甚至都不用真的加大成本,只要展示一下行为的成本有随时被加大的可能便够了。….看看那些这些日子被请去喝茶的人们的故事,看看那些公民调查者们最近在四川的遭遇,看看这些人心里的担忧,便知道了。

Tsy voatery hiankina amina herisetra ny fampitahorana. Ampy ny fampitomboana fotsiny ny sandan'ny fikatsahana ny fitsaràna. Ary koa, tsy dia ilaina akory aza izany. Raha vao mazava fotsiny fa azo ampiana ny vesatr'io sarany io na rahoviana na rahoviana, ampy izany handresena lahatra antsika tsy hetsika. Jereo ny tantaran'ireo olona “nasaina” hiresaka amin'ireo mpitandro ny filaminam-bahoaka ; jereo ny fomba nanaovana an'ireo mpanao gazety tao Sichuan (nandritra ny horohorontany tamin'ny 12 may lasa teo). Mba jereo ny fahorian'izy ireo sy ny tahony, – ho tsapanareo ny zavatra rehetra.

成本弄得那么重,瘦弱的肩膀实在是担不动啊。

Mavesatra loatra tsy zakan'ireo soroka mahianay ny sandany.

如果只是匿名上网牢骚几句都被噤声,即便远渡重洋都还要为自己的“错误言论”惴惴不安,只是说几句话都要心头挣扎半天,又如何能抱怨面对恶徒的拳头和匕首时,人们不见义勇为呢?更别说我们还曾经真的把最容易站立的青春用坦克履带压成了扁平。

Raha tsy maintsy ampanginina ireo faran'izay maivana indrindra amin'ny fitarainanay, raha toa izahay tokony hitandrina amin'izay ambaranay rehefa monina any ivelany, raha toa izahay tsy maintsy miatrika ady anaty mialoha ny kabary rehetra, amin'ny fomba ahoana no hahafahanay miatrika marina an'ireo totohondry sy basin'ny jiolahimboto? Amin'ny fomba ahoana no hahafahanareo mitaraina raha ny zavamisy hoe tsy mijoro intsony ny olona mba hanohitra ny ratsy ?

49 年的时候,有人说:“中国人民从此站起来了。”可从那以后,每隔一段时间,我们都要重新站起来一回。香港回归,站;卫星上天,站;奥运开幕,又站。外国人有时候不解:“你们不是早就站起来了么?怎么还反复站了又站,有完没完啊?”看到这样的误解我就很愤怒:“妈的,平时都爬着,怎么还不让人动不动站起来伸伸懒腰啦?我们对自己人忍气吞声,自然就要对你们外国人扬眉吐气,否则不他妈憋死啦!”

Tamin'ny taona 1949, nanamafy i Mao fa: “Miarina ny vahoaka Shinoa!” Saingy hatreo, tsy sasa-niarina isika. Rehefa naverina tamin'i Shina i Hong Kong, nilaza isika fa niarina . Rehefa nisokatra ireo Lalao Olaimpika, mbola niarina indray isika. Nanontany ireo vahiny sasantsasany manao hoe: “Fa tsy efa nijoro ve ianareo? Nahoana ianareo no mbola manohy miteny foana ankehitriny hoe niarina?” Naha-tezitra ahy ny fanontanian'izy ireo: “Fa, tsy tena niarina tsara izahay taloha. Tsy nanao afatsy ny nandandy, ka nahoana izahay no tsy afaka hiarina, matetitetika monja, mba haka aina? Eto aminay, mizaka ireo fanalàm-baraka atao amin'ireo olom-pirenenay izahay, ary izany indrindra no tsy maintsy hampitrakànay ny loha manoloana ‘ireo vahiny toa anareo. Raha tsy izany, ho sempotry ny fangotrangotraky ny hatezeranay izahay!”

是啊,我们自己都要爬着活,又如何敢腆颜教育下一代“勇气”和“爱”呢?我们能做的,不过是在他们小时候讲讲勇气和爱的童话,然后在他们长大了真正要展示勇气和爱的时候,大喝一声:“快!趴下!”

Noho izany, raha toa isika olon-dehibe tsy maintsy hiondrika amin'ny tany amin-kenatra, ahoana no hampianarantsika an'ireo zanatsika ny atao hoe “fahasahiana” sy “fitiavana”? Azo tantaraina azy ireo, ireo angano milaza fahasahiana sy fitiavana raha mbola zaza izy ary, amin'ny fotoana izay hampiharany an'ireo, hikiakiaka aminy hoe: “Tsia, milefera!”

也许下次回国的时候,我该去拜会一下那具广场上从未谋面的尸体,调侃着说:“你看看,你都把他吓成什么样了?”

Angamba amin'ny manaraka, rehefa hody any Shina aho, dia tokony handalo eo amin'ny kianja Tiananmen mba hiady hevitra amin'ireo maty miala sasatra ao: “Jereo ny tahotra nataony anareo!”