- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Voces Bolivianas: Ny hoavin'ilay tanàna zandriny antsoina hoe El Alto

Sokajy: Mediam-bahoaka, Rising Voices

(Marihina fa tamin'ny 24 Desambra 2010 no nanoratana ny lahatsoratra teny Anglisy)

Nanomboka ny sary-sy-soratra mitondra ny lohateny hoe “La Ciudad del Alto y del futuro” (Ny Hoavin'ny Tanànan'i El Alto) ireo bilaogera avy amin'ny vondrom-piarahamonina virtoaly Jaqi Aru [1], izay nanaparitaka ny teny Aymara tao amin'ny aterineto tamin'ny alàlan'ny famoronana ny votoatin'ny fampitam-baovao nomerika. Nangataka ny fandraisana anjaran'ny mpianatra avy ao amin'ny Oniverisitem-panjakana ao El Alto mba hanome ny heviny momba ny tanàndehibeny ireo mpikambana ato amin'ity vondrom-piarahamonina ity. Tanàna itatra lehibe iray any an-tanandehiben'i La Paz i El Alto [2] ary tombanana ho manodidina ny 900 000 eo ho eo ny mponina ao aminy. Nitombo hatrany izy hatramin'ny nialany tamin'i La Paz tamin'ny taona 1985 ary vao nankalaza ny faha-25 taonany.

Nanoratra [3] i Nahir Nina Cerezo hoe :

Hoy EL Alto presenta una nueva cara e imagen, es conocida como la ciudad más joven de Bolivia, en su estructura se puede observar un repentino progreso y amplio crecimiento en su población. Es la ciudad más alta del mundo admirable por su extensa planicie y hermosa vista hacia alrededores, como montañas, cerros y llanuras, tal parece que encontrase a los pies del Illimani, Illampu, Huayna Potosí, Chacaltaya, Mururata que están engalanados de vestidura blanca y resplandeciente.

Androany, manana endrika vaovao i El Alto, fantatra fa izy no tanàna zandriny indrindra ao Bolivia, izay nahitana ny fandrosoana sy ny firoboroboana tampoka teo amin'ny firafitry ny mponina. Izy no tanàna avo indrindra manerana izao tontolo izao ary miavaka amin'ny lembalemba midadasika sy ny talaky maso mahafinaritra manodidina azy, toy ny tendrombohitra, havoana, ary lemaka, izay hita eo am-pototry (ny tendron'i) Illimani, Illampu, Huayna Potosi, Chacaltaya, Mururata izay voarakotra ao anaty akanjo fotsy mamirapiratra .

Mahasarika mpifindra monina maro avy any amin'ny Altiplano Boliviana i El Alto, izay mitady asa sy fanabeazana tsara kokoa. Nanoratra [4] momba ireo mpiasa mpifindra monina ireo i Javier Zepita Quispe:

En esta ciudad se puede ver migrantes de todo lugar por ejemplo: Personas humilde , pobres de bajo recurso pero trabajadores , porque ellos migran de los distintos pueblos es por eso que la ciudad del alto se considera gente luchadora y trabajadora.

En esta ciudad tan plano y grande , además frió y viento existe en los cerro enormes como el Wayna Potosí y el Illimani que casi cubre toda la ciudad con un manto blanco en donde atrae turista de todo el mundo para poder observar las casas que deslindan de los cerro y hoteles parques hermoso prueba de eso se puede ver en las calles que nosotros caminamos todos los días.

Ahitana mpifindra monina avy any amin'ny toerana rehetra eto amin'ity tanàndehibe ity, ohatra: ny olona tsotra, mahantra, kanefa miasa, satria mifindra monina avy amin'ny vondrom-piarahamonina samihafa izy ireo ary izany no mahatonga ireo mponina ao El Alto heverina ho mpiady sy mpiasa .

Ato amin'ity tanàndehibe malalaka sy lehibe ity, ankoatra ny hatsiaka sy ny rivotra dia misy tendrombohitra lehibe toy ny Wayna Potosí sy Illimani izay saiky mandrakotra ny tanàndehibe iray manontolo miaraka amin'ny rakotra fotsy izay manintona mpizahantany manerana izao tontolo izao mba hizaha ireo trano izay manamorona ny tendrombohitra ary ireo trano fandraisam-bahiny sy ny zaridaina tsara tarehy izay hitantsika manerana ny lalambe andehanantsika isan'andro.

[5]

Ny orampanala eny an-tendrombohitra- El Alto, La Paz. Sary avy amin'ny mpisera flickr By Szymon Kochański. CC BY-NC-ND

Manana fanantenana [6] ho an'ilay tanàndehibe i Nely Limachi Cocarico:

En el futuro “El Alto” será una ciudad inmenso, porque es una ciudad grande y con mucha gente. Con el esfuerzo que tienen las personas cambiará en muchas cosas. Por ejemplo: sus casas serán más modernas, habrán escuelas, colegios, universidades, hospitales modernos, las calles y avenidas serán adoquinadas o asfaltadas y limpios.

Amin'ny hoavy,  ho tanàndehibe goavana i “El Alto” satria tanàndehibe manana mponina maro izy. Maro ny zavatra hiova miaraka amin'ny ezaka ataon'ny vahoaka. Ohatra: ho atao maoderina ny tranon'izy ireo, hisy ny sekoly, ny kolejy, ny oniversite, ny hopitaly maoderina, ary ho madio sy hatao rarivato ny arabe sy ny lalambe .

Na izany aza, misalasala momba ny hoavy [7] i Román Salazar Luna ary mahita fa mbola misy olana maro atrehin”ny mponiny:

Queridos señores auditores, cómo poder pensar que esta ciudad es el futuro de Bolivia. Si a diario vemos en el casco central de esta ciudad, personas rompiéndose el lomo para conseguir unos cuantos pesos, se van agarrándose a las patadas con los peatones en las calles. Y no olvidemos a las mañaneras que van retornando a sus hogares junto con la salida del astro rey, desde luego alimentarse y continuar con la cotidianidad de la vida, trabajando como las hormigas obreras. Puesto que, esto no es todo, si a menudo del día se ve fiestas por doquier y con ella la borrachera, y que hay de los niños y jóvenes, acaso ellos no están expuestos a aprender estas actitudes, pues si analizamos con delicadeza esta cuestión, entonces vemos que ellos si están expuestos a adquirir las culturas tan maliciosas de la vida. Entonces ¿Por qué algunos pregonan que los niños son el futuro de seta ciudad y de Bolivia?

Ry mpamaky, ahoana no fomba hieretretan'ny olona fa ity tanàna ity no hoavin'i Bolivia? Raha mahita isika isan'andro ao afovoan-tanàndehibe fa miasa mafy mampiasa ny lamosiny ny olona mba hahazoana pesos vitsivitsy, manaraka ny dian'ny mpandeha an-tongotra eny an-dalambe izy ireo. Ary aoka tsy hohadinointsika ireo miverina vao maraimbe avy any an-tranon'izy ireo rehefa miposaka ny masoandro, izay mbola manohy ny asany isan'andro rehefa avy misakafo maraina ary miasa toy ny andiam-bitsika. Ary tsy izay ihany, araka ny hitantsika isan'andro ny fety sy ny fimamoana, ary ahoana ny momba ireo ankizy sy ny tanora, moa ve izy ireo tsy hianatra ireo fihetsika ireo, ary raha toa ka mamakafaka tsara io fanontaniana io isika, dia ho hitantsika fa aseho miharihary azy ireo ny fanarahana ireo fahazaran-dratsin'ny fiainana ireo. Koa nahoana isika no tokony hilaza fa ny ankizy no hoavin'ity tanàndehibe ity sy ho an'i Bolivia?