Fanamarihana: ity lahatsoratra ity dia navoaka tamin'ny Desambra 2011
Ny fanimbana ny ala, ny fanitarana haingana ny tanàndehibe, ny fitrandrahana an'ireo harena natoraly, ny famotehana ny kalitaon'ny rivotra iainana, ireo rehetra ireo no loza manambana ny tontolo iainana ao Mongolia tato ho ato. Ireo olompirenena mpanao gazety avy amin'ny Nomad Green, ilay nahazo tohanan'ny Rising Voices ao Mongolia dia manoratra momba ireo olana ireo amin'ny alalan'ny fanairana ny saina sy fanomezana sosokevitra mba hampitsaharana ny fanimbana ny tontolo iainana.
Byambadolgor M. [1] , mpianatra amin'ny taona voalohany ao amin'ny departemanta fandidiana fanatsaràna endrika, no milaza ny heviny fa tokony hampitsahatra ny fanipatsipazana fako en rehetra eny ireo mponina ao Mongolia ary tokony hanomboka hitandrina ny tontolo iainana. Mpianatra taona faharoa amin'ny Sarimihetsika, Munkhtsatsral B, no mamaritra fa [2]:
200 no isan'ny olona mpanadio an'i Ulaanbaatar isanandro saingy 2000 ireo olona manipy ny fakony eny rehetra eny fa tsy mametraka izany ao anaty dabam-pako. […] Menatra noho ny fanipatsipazako fako aho. Menatra ny fireneko aho, menatra an'ireo olompirenenay ary menatra ny tenako.
[3]Zavaboahary any amin'ny Taniefitr'i Gobi, Mongolia. Sary an'i Julie Laurant. CC BY-NC-ND.
Milaza [4] i Mungunshagai N., mpianatra amin'ny anjerimanontolo NBB, fa misy karazam-biby dimy ahiana ho lany tamingana ao Mongolia – bera Gobi, rameva dia, leopara dia, antilopa Mongoliàna ary diera fakàna ‘musk’ (fanaovana hanitra) . Atahorana noho ny fiovaovan'ny toetrandro sy ny firongatr'ireo mpihaza izy ireo ary mila manao izay azo atao izao tontolo izao hiarovana azy. I Budragchaa S. [5] mitafatafa amin'Atoa Erdenebayar, lehiben'ny ONG “Gobi Bear” , izay milaza fa:
Manodidina ny 30 ny isan'ny bera tao Gobi tamin'ny taona 1960-1970 ary nihena ho 25 izany nandritra ny taona 1980-1990. Niha-nihena isantaona ireo isa ireo. […] 12 sisa no biby tavela (ankehitriny).
[6]Atoa. BatsaiKhan, Mpahay ny Valam-biby. Sary an'ny Nomad Green
Raha hanjavona ny amboadia any amin'ny lemaka, antsoina ho “fotsin'ny Antilopa”, ho levona ho azy ny rafitra natoralin'ny fanasitrànana sy fitsaboan-tena.
Mampatsiahy i Tuul D [7], mpianatra amin'ny taona voalohany amin'ny departemanta fianarana ny teny Rosiana fa ny ahitra sy ny zavamaniry no tena harenan'ny lemaka mongola. Saingy mampihena an'ireo firaofana ny fivadihana ho tany efitra ary maty ireo zavamaniry. Antony iray hafa mahatonga ny fahasimban'ireo ahitra sy ireo renirano ny fitrandrahana volamena ataon'ireo mpitrandraka tsy matianina antsoina hoe Ninjas [8]. Mangady tany ireo olona ireo, miaina ho toy ny tany tsy misy lalàna ary mitady volamena any anatin'ireo saha fitrandrahana tranainy / efa nampiasaina.
Milaza i Bathishig Sh. [9] avy amin'ny Anjerimanontolo “Siti Institute” fa manana farihy miisa 3811 i Mongolia, loharano 7000, renirano 3500, ranomandry 187 ary loharano ambanin'ny tany miisa 139. Simba ny rano ety amin'ny faritra ambonin'ny tany noho ny tombontsoan'ireo olona sasantsasany. Milaza i Bathishig fa:
Na ireo biby aza misotro rano, nefa tsy manimba na mandoto, ka mila mandinika izany isika. Tsy mba manana fahatongavan-tsaina ve isika manavaka antsika amin'ny biby?
Sarihan'ilay mpanao gazety Enkhjargal. Ch. [10] ny saina hibanjina ny fitomboan'ny fandotoana ny rivotra iainana ao Ulaanbaatar, renivohitr'i Mongolia. Mandray fepetra ny governemanta mba hanerena ny fampiasana solika tsy manimba loatra ny tontolo iainana ho fanafanàna, mampihena hatramin'ny 50% ny fandotoana ankehitriny. Na izany aza, tena ilaina ny fanentanana eo anivon'ny mponina momba azy io.
Pearly Jacob [11], mpanao gazety iray miasa tena, mitantara ny fomba hiatrehan'i Mongolia ny fanamby amin'ny fanomezana fidirana mitovy ho an'ireo olona kilemaina.
[12]Shiliin Bogda, eo anelanelan'i Dariganga sy Erdenetsagaan, Sary an'i Otgoo
Anisany iray amin'ireo olompirenena mpanao gazety malaza indrindra ao amin'ny Nomad Green i Rtoa. Bor. Mitatitra [12] izy hoe:
Manodidina ny 10 eo ireo fahazoandalana hanao fitsirihana sy fitrandrahana an'ireo harena mineraly mamoaka taratra ao amin'ireo soums (distrika) rehetra ao Sukhbaatar no nomen'ny governemantan'i Mongolia, afa-tsy ny ao Munkhhaan sy Tumentsogt. Tany 1 tapitrisa hektara na 12¨% n'ny totalin'ny faritra ao Sukhbaatar no hanaovana fitsirihana sy fitrandrahana. Tena fanimbàna ankitsirano izany.
Mampatsiahy i Enkhbayar Erdene-ochir [13], mpianatra amin'ny taona voalohany momba ny maritrano fa:
Raha mbola manohy manao an'ireo fanimbana ny natiorantsika ireo isika, dia miha-manakaiky hatrany hatrany amin'ny fotoana izay hanenenantsika (ny tsy fisian'ny) ny natiorantsika mahafinaritra.