- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Paragoay: Joseph Stiglitz Ilay Nahazo Loka Nobel Momba Ny Toekarena, Te-hanoro Hevitra Ny Filoham-Pirenena Vaovao

Sokajy: Amerika Latina, Paragoay, Fitantanam-pitondrana, Mediam-bahoaka, Toekarena sy Fandraharahàna

(Fanamarihana: lahatsoratra nivoaka tamin'ny Aogositra 2008)

Ny Loka Nobel Momba ny Toekarena, Joseph Stiglitz [1], dia ho any Paragoay mandritra ny volana Aogositra 2008 mba handray anjara amin'ireo lanonana fanokanana ny Filoham-pirenena Fernando Lugo [2]. Ho araraotiny io fitsidihana io mba handraisany anjara amin'ny adihevitra iray iarahana amin'ny Kaongresy ao Paragoay. Ary niaiky ihany koa izy fa nanosika azy betsaka ny fiheverana hanome hevitra ny Filoham-pirenena vaovao [amin'ny fiteny espanola] [3]. Mba hanatanterahana izany, tsy maintsy manana tatitra feno izy mikasika ny toerana misy ny toekaren'ilay firenena amin'izao fotoana izao.

Manontany tena [4] i Pepa Kostianovsky an'ny blaogy De Pe a Pa [amin'ny fiteny espanola] mikasika izay ho lazain'i Stiglitz rehefa avy mijery ireo kaonty izy [4]

Supongo que no le va a extrañar demasiado que una sociedad que sale de soportar más de cuarenta años de dictadura, para continuar por casi dos decenios gobernada por el mismo grupo que acumuló riquezas a la sombra del tirano, no haya logrado encausar su economía hacia un panorama más equitativo, sino que por el contrario se haya agrandado la brecha. Es natural que los ricos consideren su condición como un derecho adquirido.

No creo que lo sorprenda demasiado el que la clase empresarial haya optado por la especulación, en lugar de la inversión, y preferido el comercio de triangulación a la industrialización de materias primas, por ejemplo.

Heveriko fa tsy ho gaga loatra izy mahita fiarahamonina iray izay tsy nandroso manakaiky kokoa ny fitoviana ny toekareny, izay tsy fitoviana nitombo, taorian'ny jadona nandritra ny 40 taona ary fitantànana efa ho roapolo taona nanaovan'ny vondrona iray fanangonana harena teo ambany aloky ny fitondrana tsy refesi-mandidy. Mandeha ho azy ho an'ireo mpanankarena ny mihevitra ireo tombontsoany ho sahala amin'ny zo tsy maintsy azo.

Tsy heveriko ihany koa ny hahagaga azy mahita fa ireo sehatry ny fandraharahana dia nisafidy ny hamandri-barotra fa tsy ny fampiasana vola, naleon-dry zareo toekarena telozoro fa tsy fampandrosoana indostria fanodinana akora fototra eto amintsika, ohatra.

Michel Quomo an'ny blaogy Zoopolítica [amin'ny fiteny espanola] mametraka fanantenana goavana amin'ilay mpahay toekarena, nefa manantena fa tsy ho kivy ireo hafa. [5]

Lo único que espero es que cuando el tipo les cuente que en realidad las críticas son hacia ciertas estructuras de poder mundial, y no contra al capitalismo en sí, y que al final la economía de libre mercado ES la solución, los cuervos (que sólo lo conocían de nombre, por haberlo visto de reojo en Rebelión) no salgan volando espantados diciendo que el tipo “se vendió al Sistema”.

Ndeha isika hanantena hoe tena ho liana amin'ny raharahantsika izy, ary ho afaka hanampy antsika handamina ireo zava-drehetra ato anatin'ny firenentsika. Tsy hoe fotsiny satria olona mahatakatra zavatra ilay zalahy io, fa satria ananany ny hery mahasarika ireo liam-pivoarana izay mikopakopaka manodidina an'i Fernando Armindo (Lugo).

Antenaiko fotsiny fa rehefa hilaza amin'izy ireo izy hoe mifanohitra amin'ireo rafitra ankapoben'ny hery ara-toekarena sasantsasany ireo tsikera, fa tsy ho an'ny kapitalisma fotsiny akory, ary amin'ny farany dia ny toekaren'ny tsena malalaka NO vahaolana, mino aho fa ireo vahoaka (izay tsy mahalala afa-tsy anarany fotsiny, manerana ny tranonkala Rebelión), tsy hatahotra amin'ny filazàna fa “lafo tamin'ny rafitra” izy.

Nanamarika ihany koa i Joseph Stiglitz fa mety hiasa maimaimpoana ho an'ny governemanta vaovao, tsy hampandoa vola azy amin'ireo asa mikasika ny fanoroana hevitra [amin'ny fiteny espanola] [6].