Meksika: Hanohy ny Asany ny Orinasam-Pifandraisan'ireo Vazimba Teratany — Hatreto Aloha

Sary avy amin'ny Rhizomática Wiki nampiasàna lisansa Creative Commons.
Natrehan'ny Indigenous Community Telecommunications (ICT), fikambanana sivily iray ao Meksika, ny ady goavana iray teny amin'ny fitsaràna hitakiana ny zon'ny vondrom-piarahamonin'ireo vazimba teratany ho afaka hametraka sy hitantana tambajotranà fifandraisana finday ary aterineto.
Nahazo fiarovana manokana araka ny lalàna (na amparo, amin'ny teny espaniola) ny ICT, izay manome tolotra feo sy angona amin'ny sandany mirary ho an'ireo faritra lavitra any atsimon'i Meksika, fiarovana izay mametraka azy tsy handoa hetra manodidina ny iray tapitrisa pesos (eo amin'ny US $50,000) mba hampiasàna ny onjampeo ho an'ny asany. Amin'ny ankapobeny dia ny Ivontoerana Federaly misahana ny Fifandraisandavitra ao Meksika (ilay sampana mpandrindra ny fandefasana onjampeo sy fifandraisandavitra) ho an'ireo vondron'orinasa no mametraka io hetra io. Fikambanana tsy mitady tombony ara-bola ny ICT.
Namoaka didy ny Fitsaràna Iraisana momba ny Olana ara-Pitantanana, Voatokana ho an'ny Fifaninanana ara-Toekarena, Onjampeo sy Fifandraisandavitra fa tsy manavaka ny ICT tsy handoa vola akory io, fa maniraka kosa ny Ivontoerana Federaly misahana ny Fifandraisanvaditra mba handinika izay hetra ilaina takiana. Amin'ny maha tsy mikatsaka tombony ara-bola azy, milaza ny ICT fa tsy tokony hitovy amin'ireo mpanome tolotra natao hakàna tombony ara-barotra ny fomba hijerena azy.
Ao anatin'ilay didy, eken'ny Fitsaràna fa ireo tolotry ny ICT dia mifandraika amin'ny fiarovana ny zo maha-olombelona ireo vazimba teratany, isan'izany ny fahalalahana maneho hevitra. Ekeny ihany koa fa tsy maintsy ampiharina ny fotokevitra pro homine (pro persona) rehefa mijery ny olana momba ny zon'olombelona mba handrisihana ny fiarovana midadasika kokoa ary anatin'ny fotoana mitovy ny zon'ireo vondron'olona sy ny isambatan'olona.
Ireo fikambanana, toy ny Rhizomática sy ny Tambajotra ho an'ny Hamaroana, Fitoviana ary Fampandrosoana Lovainjafy izay nanampy tamin'ny fametrahana ny ICT, dia namoaka fanambaràna iray an-gazety nankasitrahany ny fanapahankevitry ny Fitsaràna sy nisaorany ireo mpanohana azy izay niara-dàlana tamin-dry zareo tamin'io dia lavitrezaka nataony io.
Tsy fitoviana sy fanavakavahana ao anatin'ny dingana fizaràna fahazoandàlana.
Global Voices (GV) niresaka tamin'i Erick Huerta, lefitry ny mpandrindra ankapobeny ao amin'ny Tambajotra ho an'ny Hamaroana, Fitoviana ary Fampandrosoana Lovainjafy, mpanolotsaina no sady mpahay resaka lalàna ao amin'ny ICT, momba ireo fanamby ho atrehana:
Nosotros sentimos que el fallo del Tribunal es un parteaguas en cuanto a los derechos a la comunicación de los pueblos y comunidades indígenas y en cuanto a cómo debe realizar sus funciones la entidad autónoma [el Instituto Federal de Telecomunicaciones].
El artículo 1 de nuestra Constitución es muy claro respecto a que todas las personas gozarán de los derechos humanos, sin discriminación, y, en caso de que exista alguna duda, la interpretación de las normas debe hacerse de tal forma que se favorezca la más amplia protección de los derechos humanos. Esta interpretación es una obligación que le corresponde hacerla tanto al poder judicial, como al poder ejecutivo y a los órganos autónomos.
La sentencia del Tribunal es muy bonita en ese sentido, ya que le señala al ente autónomo que está obligado a interpretar la ley en favor de los derechos humanos, y a considerar la situación especial de los pueblos indígenas y sus derechos específicos a la comunicación.
En otras palabras, no por aplicar estrictamente una ley fiscal [en este caso, aquella que determina que debe pagarse por el uso del espectro radioeléctrico], vas a negar un derecho básico.
Para nosotros, el que tuviéramos que pagar un millón de pesos significaba que dejaríamos de operar y se les negaría a las comunidades, entonces, su derecho humano a la comunicación, simplemente por un tema administrativo.
La sentencia dice ‘Toda ley está sujeta a interpretación. Es más, las leyes fiscales son de interpretación estricta, pero eso no quiere decir que no se interprete’.
No puedes aplicar las leyes a rajatabla, tienes que ver cómo se ubica dentro del sistema, si es equitativo o no.
Tsapanay fa kihon-dàlana goavana ilay didy navoakan'ny Fitsaràna tamin'ny resaka zom-pifandraisan'ireo olona sy vondrom-piarahamonina vazimba teratany, ary ny fomba tokony hanatanterahan'ny mpandindra [ny Ivontoerana Federaly misahana ny Fifandraisandavitra] ny asany.
Ny Artikla 1 ao amin'ny lalàmpanorenana dia milaza mazava tsara mihitsy fa ny olona rehetra dia tokony hisitraka ny zo maha-olombelona, tsy asiana fanavahana, ary raha misy mampisalasala, tsy maintsy aroso ny fanazavàna ny lalàna mba ho fomba iray hampiroboroboana ny fiarovana midadasika kokoa ny zo maha-olombelona. Io fanazavàna ny lalàna io dia tsy maintsy ataon'ny fahefam-pitsaràna, ary koa ireo sampan-draharaha mpanatanteraka sy mpandrindra.
Tena tsara araka izany ny didy navoakan'ny Fitsaràna tamin'io, satria milaza amin'ireo mpandrindra hoe manana andraikitra izy ireo hanazava ny lalàna mba ho fiarovana ny zo maha-olombelona, ary handinika ny toedraharaha manokan'ireo vazimba teratany sy ny zon'izy ireo manokana amin'ny resaka fifandraisandavitra.
Amin'ny teny hafa, lazain'ilay didy fa tsy tokony ho henjana amin'ny fampiharana ilay lalàna momba ny hetra ireo mpandrindra [amin'ity tranga ity, iray izay mamaritra ny tokony ho aloa amin'ny fampiasàna ny halavan'onjampeo] izay mety hanakana zo fototra iray.
Ho anay, ny tsy maintsy handoavana iray tapitrisa pesos dia mety hidika hoe tokony hatsahatray ny asa ary avy eo mety ho lavina ny zon'ireo vondrom-piarahamonina amin'ny resaka fifandraisana, noho ny olona ara-pitantanana tsotra fotsiny izao.
Ilay fehezanteny dia milaza hoe “Afaka asiana fanazavana daholo ny lalàna tsirairay. Ankoatra izay, ireo lalàna momba ny hetra dia arahana fanazavana hentitra, saingy tsy midika izany fa tsy nasiana fanazavàna izy ireny.”
Afaka ampiharinao amin'ny fomba henjana ny lalàna, tsy maintsy jerenao ny fipetrak'izy ireny ao anatin'ny rafitra misy, hoe mampitovy ny rehetra ve sa manavakavaka.
Ho an'ny Huerta, efa nandroso sahady vahaolana iray ilay rantsana mpandrindra mba ho fanazavàna ilay lalàna resahana eto, saingy tsy ekena ny fanavahana tsy handoa hetra mandra-pahazon'ny ICT ny sata “mpisitraka nahazo alàlana” avy amin'ny Sampan-draharahan'ny Fitantanana ny Hetra, omena ireo fikambanana sivily na vondrom-pikambanana mandray fanampiana tsy andoavana hetra. Raha jerena ny toedraharaha, milaza ny Huerta fa mety ho voatery ny ICT handà ilay baikon'ny Ivontoerana.
Fanampin'izany, nametraka fangatahana iray hafa momba ny fiarovana manokana araka ny lalàna ny ICT, manoloana ireo tsy fitoviana sy fanavakavahana ao anatin'ny dingana fanomezana fahazoandàlana (lisansa) amin'ny fandefasana onjampeo sy fifandraisandavitra.
Huerta manazava:
Para radiodifusión, no hay pago del derecho por el uso del espectro, ni en concesiones sociales ni en las comerciales. Su derecho se paga en tiempos fiscales [espacios de transmisión que ocupa el Estado Mexicano].
Para las radios comunitarias e indígenas no hay pago en tiempos fiscales. Entonces, no tendría por qué haber un pago por el uso del espectro radioeléctrico para concesionarios que están en la misma categoría. Si existe la misma razón [brindar un servicio de índole social, comunitaria, indígena], debe existir la misma disposición.
Desafortunadamente, hay varios ejemplos en los que si se trata de beneficiar a un particular, con gran poder económico, todo parece muy fácil y hasta se llegan a violar principios. En otros casos, en donde incluso existe una resolución judicial como es el caso que nos ocupa ahora, la autoridad se presenta muy poco flexible.
Estos distintos parámetros evidencian discriminación.
Ho an'ny fandefasana onjampeo, tsy misy ny fandoavana vola ho an'ny zo hampiasa halavan'onjampeo, na ny lisansa ho an'ny vondrom-piarahamonina, na ho an'ireo fampiasàna hakàna tombony ara-barotra. Aloa amin'ny endrika ampaham-potoana ny zon'izy ireny, izay natokana ho an'ireo tolotra ho an'ny daholobe alefa amin'ny onjampeo.
Ho an'ireo onjampeo anà vondrom-piarahamonina sy vazimba teratany, tsy misy ny fandoavana vola amin'ny fandefasana tolotra ho an'ny daholobe amin'ny onjampeo. Araka izany, tsy tokony hisy vola takiana ho an'ny fampiasàna ny halavan'onjampeo ho an'ireo mpanome tolotra mitovy sokajy. Raha izay lojika izay ihany no ampiharina [hanomezana tolotra sosialy, ho an'ny fiarahamonina sy ho an'ireo vazimba teratany], tsy maintsy mipetraka ny fepetra mitovy.
Indrisy anefa, marobe ireo ohatra izay, mba hanomezana tombony olona iray manokana manana tanjaka ara-toekarena goavana, dia toa mora ny zavatra rehetra, voahitsakitsaka hatramin'ireo fotokevitra mihitsy aza. Amin'ny raharaha hafa, na nisy aza ny famahàna olana naroson'ny lalàna, tahàka ny tranga manjo anay izao, dia tsy milefitra mihitsy ny manampahefana.
Maneho fanavakavahana ireny mason-tsivana ireny.
Ny hoavin'ny ICT, mijoro ho an'ny zon'ireo vazimba teratany
Tsy very sata ary nivoady ny hanohy hiady ho an'ny zon'ireo vazimba teratany ny ICT, fantatra amin'ny hetsika tsy miankina, manelingelina sy misy fahaizamamorona ataony, izay misoratra any anatin'ny soritrasan'ireo tetikasa teknolojikan'ny vondrom-piarahamonin'ny vazimba teratany, toy ny tambajotranà telefona finday ho an'ny vondrom-piarahamonina.
Huerta mino hoe:
Hay quienes se posicionan para favorecer a los poderosos. Nosotros seguiremos los caminos necesarios, confiando en que, al final, lo que se privilegie sean los derechos de los pueblos y comunidades indígenas.
Misy ireo maka toerana mba hanohana ny matanjaka. Fa izahay kosa hanaraka ny làlana tena ilaina, amin'ny fanantenana hoe any am-parany any, dia homena lanja ny zon'ireo vahoaka sy vondrom-piarahamonina vazimba teratany.
Lahatsoratra notsongain-ny GV Mpisolovava, tetikasa iray miaraka amin-ny Global Voices, miaro ny fahalalahana miteny sy miady amin-ny sivana antserasera ity. · Lahatsoratra rehetra
Lahatsoratra notsongain-ny Rising Voices, tetikasa iray miaraka amin-ny Global Voices manampy amin-ny fanapariahana vaovaon-ny tsy mbola mahatakatra aterineto loatra ity. · Lahatsoratra rehetra
Sokajy

Atombohy ny resaka
Lahatsoratra notsongain-ny GV Mpisolovava, tetikasa iray miaraka amin-ny Global Voices, miaro ny fahalalahana miteny sy miady amin-ny sivana antserasera ity. · Lahatsoratra rehetra
Lahatsoratra notsongain-ny Rising Voices, tetikasa iray miaraka amin-ny Global Voices manampy amin-ny fanapariahana vaovaon-ny tsy mbola mahatakatra aterineto loatra ity. · Lahatsoratra rehetra
Tantara Malaza Indrindra Manerantany
Mpiserasera Facebook?
Araho Twitter
Hevitra farany
Taorian'ny Nilazan'Ilay Ministra Indiana Hoe 'Indraindray Tsara Ny Fanolanana', Mijoro...
LALANA IZANY
Hong Kong: 'Raha Afaka Mampirafy Ny Lehilahy? Nahoana Kosa Ny...
ny fampirafesana dia fomba mamohehatra hitovizan'ny olona sy ny biby ary ny lehilahy no mpanao...
Tahiry isambolana
- Marsa 2021 10 Lahatsoratra
- Febroary 2021 50 Lahatsoratra
- Janoary 2021 49 Lahatsoratra
- Desambra 2020 45 Lahatsoratra
- Novambra 2020 35 Lahatsoratra
- Oktobra 2020 42 Lahatsoratra
- Septambra 2020 46 Lahatsoratra
- Aogositra 2020 49 Lahatsoratra
- Jolay 2020 51 Lahatsoratra
- Jona 2020 59 Lahatsoratra
- Mey 2020 41 Lahatsoratra
- Avrily 2020 61 Lahatsoratra
- Marsa 2020 40 Lahatsoratra
- Febroary 2020 50 Lahatsoratra
- Janoary 2020 53 Lahatsoratra
- Desambra 2019 109 Lahatsoratra
- Novambra 2019 91 Lahatsoratra
- Oktobra 2019 103 Lahatsoratra
- Septambra 2019 94 Lahatsoratra
- Aogositra 2019 89 Lahatsoratra
- Jolay 2019 166 Lahatsoratra
- Jona 2019 234 Lahatsoratra
- Mey 2019 190 Lahatsoratra
- Avrily 2019 202 Lahatsoratra
- Marsa 2019 159 Lahatsoratra
- Febroary 2019 174 Lahatsoratra
- Janoary 2019 291 Lahatsoratra
- Desambra 2018 204 Lahatsoratra
- Novambra 2018 316 Lahatsoratra
- Oktobra 2018 307 Lahatsoratra
- Septambra 2018 172 Lahatsoratra
- Aogositra 2018 200 Lahatsoratra
- Jolay 2018 248 Lahatsoratra
- Jona 2018 216 Lahatsoratra
- Mey 2018 207 Lahatsoratra
- Avrily 2018 230 Lahatsoratra
- Marsa 2018 165 Lahatsoratra
- Febroary 2018 143 Lahatsoratra
- Janoary 2018 186 Lahatsoratra
- Desambra 2017 177 Lahatsoratra
- Novambra 2017 148 Lahatsoratra
- Oktobra 2017 224 Lahatsoratra
- Septambra 2017 165 Lahatsoratra
- Aogositra 2017 228 Lahatsoratra
- Jolay 2017 180 Lahatsoratra
- Jona 2017 227 Lahatsoratra
- Mey 2017 227 Lahatsoratra
- Avrily 2017 152 Lahatsoratra
- Marsa 2017 134 Lahatsoratra
- Febroary 2017 129 Lahatsoratra
- Janoary 2017 112 Lahatsoratra
- Desambra 2016 103 Lahatsoratra
- Novambra 2016 136 Lahatsoratra
- Oktobra 2016 158 Lahatsoratra
- Septambra 2016 142 Lahatsoratra
- Aogositra 2016 142 Lahatsoratra
- Jolay 2016 129 Lahatsoratra
- Jona 2016 132 Lahatsoratra
- Mey 2016 152 Lahatsoratra
- Avrily 2016 126 Lahatsoratra
- Marsa 2016 115 Lahatsoratra
- Febroary 2016 114 Lahatsoratra
- Janoary 2016 125 Lahatsoratra
- Desambra 2015 86 Lahatsoratra
- Novambra 2015 128 Lahatsoratra
- Oktobra 2015 131 Lahatsoratra
- Septambra 2015 129 Lahatsoratra
- Aogositra 2015 142 Lahatsoratra
- Jolay 2015 109 Lahatsoratra
- Jona 2015 108 Lahatsoratra
- Mey 2015 107 Lahatsoratra
- Avrily 2015 115 Lahatsoratra
- Marsa 2015 110 Lahatsoratra
- Febroary 2015 106 Lahatsoratra
- Janoary 2015 47 Lahatsoratra
- Desambra 2014 99 Lahatsoratra
- Novambra 2014 81 Lahatsoratra
- Oktobra 2014 100 Lahatsoratra
- Septambra 2014 102 Lahatsoratra
- Aogositra 2014 95 Lahatsoratra
- Jolay 2014 146 Lahatsoratra
- Jona 2014 99 Lahatsoratra
- Mey 2014 94 Lahatsoratra
- Avrily 2014 94 Lahatsoratra
- Marsa 2014 71 Lahatsoratra
- Febroary 2014 127 Lahatsoratra
- Janoary 2014 125 Lahatsoratra
- Desambra 2013 137 Lahatsoratra
- Novambra 2013 137 Lahatsoratra
- Oktobra 2013 133 Lahatsoratra
- Septambra 2013 106 Lahatsoratra
- Aogositra 2013 47 Lahatsoratra
- Jolay 2013 114 Lahatsoratra
- Jona 2013 103 Lahatsoratra
- Mey 2013 76 Lahatsoratra
- Avrily 2013 116 Lahatsoratra
- Marsa 2013 118 Lahatsoratra
- Febroary 2013 95 Lahatsoratra
- Janoary 2013 126 Lahatsoratra
- Desambra 2012 158 Lahatsoratra
- Novambra 2012 210 Lahatsoratra
- Oktobra 2012 124 Lahatsoratra
- Septambra 2012 75 Lahatsoratra
- Aogositra 2012 135 Lahatsoratra
- Jolay 2012 147 Lahatsoratra
- Jona 2012 80 Lahatsoratra
- Mey 2012 97 Lahatsoratra
- Avrily 2012 118 Lahatsoratra
- Marsa 2012 170 Lahatsoratra
- Febroary 2012 106 Lahatsoratra
- Janoary 2012 101 Lahatsoratra
- Desambra 2011 80 Lahatsoratra
- Novambra 2011 91 Lahatsoratra
- Oktobra 2011 142 Lahatsoratra
- Septambra 2011 99 Lahatsoratra
- Aogositra 2011 110 Lahatsoratra
- Jolay 2011 93 Lahatsoratra
- Jona 2011 94 Lahatsoratra
- Mey 2011 87 Lahatsoratra
- Avrily 2011 108 Lahatsoratra
- Marsa 2011 160 Lahatsoratra
- Febroary 2011 130 Lahatsoratra
- Janoary 2011 98 Lahatsoratra
- Desambra 2010 57 Lahatsoratra
- Novambra 2010 59 Lahatsoratra
- Oktobra 2010 82 Lahatsoratra
- Septambra 2010 89 Lahatsoratra
- Aogositra 2010 96 Lahatsoratra
- Jolay 2010 101 Lahatsoratra
- Jona 2010 38 Lahatsoratra
- Mey 2010 44 Lahatsoratra
- Avrily 2010 43 Lahatsoratra
- Marsa 2010 52 Lahatsoratra
- Febroary 2010 47 Lahatsoratra
- Janoary 2010 31 Lahatsoratra
- Desambra 2009 32 Lahatsoratra
- Novambra 2009 28 Lahatsoratra
- Oktobra 2009 36 Lahatsoratra
- Septambra 2009 49 Lahatsoratra
- Aogositra 2009 58 Lahatsoratra
- Jolay 2009 30 Lahatsoratra
- Jona 2009 26 Lahatsoratra
- Mey 2009 68 Lahatsoratra
- Avrily 2009 12 Lahatsoratra
- Marsa 2009 36 Lahatsoratra
- Febroary 2009 70 Lahatsoratra
- Janoary 2009 62 Lahatsoratra
- Desambra 2008 89 Lahatsoratra
- Novambra 2008 14 Lahatsoratra
- Oktobra 2008 51 Lahatsoratra
- Septambra 2008 51 Lahatsoratra
- Aogositra 2008 70 Lahatsoratra
- Jolay 2008 106 Lahatsoratra
- Jona 2008 65 Lahatsoratra
- Mey 2008 95 Lahatsoratra
- Avrily 2008 160 Lahatsoratra
- Marsa 2008 94 Lahatsoratra
- Febroary 2008 20 Lahatsoratra
- Janoary 2008 231 Lahatsoratra
- Desambra 2007 87 Lahatsoratra
- Novambra 2007 104 Lahatsoratra
- Oktobra 2007 111 Lahatsoratra
- Septambra 2007 33 Lahatsoratra
Faly be aho fa misy olona tia ny teny Malagasy toa ahy. Mirehareha aho amin'ny...
Raha ny fahalalako azy, toa fanerena avy amin'ny Banky Foiben'ny Madagasikara io sora-bola tsy maintsy...
Miarahaba an'i Naritsimba, ary izaho koa rehefa mieritreritra hoe banky dia ireo bankin'ny vazaha foana...