Nahita Sisintany Vaovao An-tserasera Tamin'ny Alalan'ny Sary-sy-Soratra ny Fiteny Akadiana

Sary-sy-soratra noforonin'ilay mpisera Twitter @LangueAcadienne amin'ny fiteny Frantsay Akadiana. Dikantsoratra: “Rehefa hitanao ihany no ho ny farany ny teny Akadiana mitovy amin'ny teny Anglisy na teny Frantsay.”
Ny taona 2018, ny teny Akadiana Frantsay no iray amin'ireo fiteny izay nandray anjara tamin'ny Fanamby Sary sy Soratra amin'ny Tenindrazana, miaraka amin'ny sary sy soratra noforonin'ny mpiara-miasa amintsika @LangueAcadienne, mpiaro ny teny Frantsay Akadiana monina ao New Brunswick, Kanada.
Araka ny anarany, ny Frantsay Akadiana dia avy amin'ny teny Frantsay tamin'ny alàlan'ny fanjanahan'ny Frantsay ny morontsiraka avaratra-atsinanan'ny kaontinanta Amerikana tamin'ny taonjato faha-17 sy faha-18. Akadia no anaran'ny iray tamin'ireo zanatanin'i Frantsa teo aloha tany Amerika Avaratra, niaraka tamin'i Canada sy Lousiana (na dia samy hafa be aza ny sisintan'izy ireo noho ny antony fantatsika ankehitriny). Amin'ny vanim-potoana maoderina, mifanaraka akaiky amin'ny faritany Kanadiana, Nova Scotia, New Brunswick sy ny Nosy Prince Edward i Akadia. Misy ihany koa ny Akadiana ampielezana, indrindra noho ny Fandroahana Akadiana tamin'ny taona 1755-1763 sy ny fifindra-monina ara-toekarena maoderina kokoa.
Tamin'ny resadresaka nifanaovana tamin'ny Rising Voices, ny mpisera voalohany, izay tsy te hitonona anarana, ao ambadiky ny kaonty @LangueAcadienne dia mizara bebe kokoa momba ny fiteniny sy ny fandraisany anjara amin'ny Fanamby #MemeML.
Rising Voices: Manao ahoana ny toetry ny fiteninareo ankehitriny ao amin'ny aterineto sy ivelan'ny aterineto?
To my knowledge, in its written form, there have only been a few literary authors throughout the years who have produced works in varying degrees of Acadian, one of the most well-known being Antonine Maillet. This may be explained by the fact that Acadia was a former French colony and thus Standard French was considered the proper language in formal communications and settings, while Acadian was considered an unrefined language, especially by outsiders.
In its spoken form, a lot of Acadian words, pronunciations and grammar have lost quite a bit of ground or have completely disappeared in the past century, due to lifestyle, social, cultural and economic changes, stigmatization and the growing presence of mass media. Due to these pressures and the fact that Acadians were scattered across English-majority provinces, the language and the people have been torn between Standard French and English, which has resulted in English assimilation for some and different varieties of Chiac for others.
Chiac is a creole-like language of relatively recent development that consists of a mix of old Acadian, English and modern French. It has been gradually taking the place Acadian once held in society, as younger generations leave Acadian aside. It is used informally to various degrees in different areas and can sometimes be seen used on Facebook, along with French and (mostly) English. There is a bit of literature and music produced in this language, as well as a few humour columns and a televised cartoon, but it remains quite marginalized, though I believe it to be in still better standing than Acadian. Though I understand the origins of Chiac and its place in society, it is my personal preference to advocate for the “original” Acadian, in all its varieties, as a unique and unifying language and identity for our scattered people.
This decline of Acadian, its lack of a presence online, on television and in society in general and the threats it is facing from other languages are all factors that motivated me to create Langue Acadienne.
Raha ny fahalalako, amin'ny endriny an-tsoratra, vitsy dia vitsy ireo mpanoratra literatiora nandritra ny taona izay namolavola asa maro samihafa amin'ny teny Akadiana, iray amin'ireo fanta-daza indrindra i Antonine Maillet. Mety noho i Akadia izay zanatany Frantsay teo aloha no anton'izany ka noho izany, ny Frantsay Mahazatra dia heverina ho fiteny sahaza amin'ny fifandraisana sy ny sehatra ofisialy, ary ny Akadiana kosa dia heverina ho fiteny tsy fantatra, indrindra fa ny vahiny.
Amin'ny endriteny ara-piteny, teny Akadiana maro, fanononana sy fitsipi-pitenenana no very na nanjavona tanteraka tamin'ny taonjato lasa, noho ny fiovan'ny fomba fiainana, ny fiovana ara-tsosialy, ara-kolontsaina sy ara-toekarena, sy ny fanilikilihana sy ny fitomboan'ny fisian'ny media manerantany. Noho ireo fanerena ireo sy ny hoe niparitaka nanerana ny faritany be mpiteny Anglisy ny teny Akadiana, nifanditra teo amin'ny teny Frantsay Mahazatra sy ny teny Anglisy ny fiteny sy ny vahoaka, izay nahatonga ny fiaraha-miasa amin'ny teny Anglisy ho an'ny sasany sy ny karazana Chiac ho an'ny hafa.
Ny Chiac dia fiteny Kiriolona toy ny fivoarana vao haingana izay misy ny fifangaroan'ny teny Akadiana fahiny, Anglisy sy ny Frantsay ankehitriny. Naka tsikelikely ny toeran'ny teny Akadiana teo anivon'ny fiarahamonina ny Chiac, satria namela ny fiteny Akadiana ny tanora. Ampiasaina tsy ara-dalàna amin'ny sehatra samihafa any amin'ny faritra samihafa izy io ary hita indraindray ao amin'ny Facebook, miaraka amin'ny teny frantsay sy (amin'ny ankapobeny) amin'ny teny Anglisy. Misy ny literatiora sy mozika vitsy novokarina tamin'ity fiteny ity, ary koa lahatsoratra mampihomehy sy sarimiaina amin'ny fahitalavitra saingy mbola voahilikilika izany, na dia mino aza aho fa mbola tsara kokoa noho ny Akadiana izy. Na dia azoko aza ny niandohan'ny Chiac sy ny toerana misy azy ao amin'ny fiarahamonina, aleoko manokana misafidy ny hiaro ny Akadiana “orizinaly”, amin'ny endriny samihafa, hoy toy ny fiteny sy maha izy tsy manam-paharoa ary mampiray ho an'ny olona niparitaka.
Ity fitontogan'ny fiteny Akadiana ity, ny tsy fisiany amin'ny aterineto, amin'ny fahitalavitra sy ny fiarahamonina amin'ny ankapobeny ary ny fandrahonana atrehany manoloana ny fiteny hafa no antony rehetra nanosika ahy hamorona ny Langue Acadienne
RV: Nahoana ianareo no nanapa-kevitra handray anjara amin'ny Fanamby Sary sy Soratra amin'ny Tenindrazana?
Having looked into various regional minority languages and having lived in an area abroad where the regional minority language was celebrated (I lived in Galicia, where despite the constant presence and threat from Spanish, the people there were proud of their Galician language and had standardized it and made it official at the state/provincial level), I love the idea of promoting linguistic diversity in the world. Using modern Internet culture seems like a perfect way of raising awareness and promoting linguistic diversity both online and the in the real world and it fit perfectly with Langue Acadienne’s objectives and its content.
Nikaroka momba ireo fiteny ara-paritra vitsy an'isa samihafa sy nonina tamin'ny faritra any ivelany izay nankalazana ny fiteny ara-paritra vitsy an'isa aho (nonina tany Galicia aho, izay na dia teo aza ny fisiana goavana sy ny fandrahonan'ny teny Espaniôla, mirehareha amin'ny fiteniny Galisiana ny mponina ao ary nanamafy izany sy nametraka azy ho fiteny ofisialy eo amin'ny sehatra ara-panjakana/ara-paritra), tiako ny hevitra hampiroborobo ny fahasamihafan'ny fiteny eto amin'izao tontolo izao. Mifanaraka tsara amin'ny fanentanana sy fampiroboroboana ny fahasamihafan'ny fiteny an-tserasera na amin'ny aterineto na amin'ny tontolo tena izy ny fampiasana ny kolontsain'ny aterineto maoderina ny tanjon'ny Fiteny Akadiana sy ny votoatiny.
RV: Iza no tianao hanaovana fanamby mba hamorona sary sy soratra amin'ity fiteny ity?
I would like to encourage the whole Acadian community to create memes and any other type of content in Acadian. We are in desperate need for more. I’m sure the same can be said of the Mi’kmaq and Maliseet languages, so I encourage youth from those two communities to join the Meme Challenge as well. Internationally, I have seen content from l’Office du Jèrriais and l’Académie du Gallo, so I would like to challenge people who speak other regional languages in France to participate as well. It is always fascinating to see the similarities and differences between our sister languages.
Te handrisika ny fiarahamonina Akadiana manontolo aho mba hamorona sary sy soratra sy karazana votoaty hafa amin'ny teny Akadiana. Indrisy fa mila votoaty maro kokoa isika. Azoko antoka fa tahaka izany koa ny fiteny Mi'kmaq sy Maliseet, ka mandrisika ny tanora avy amin'ireo fiarahamonina roa ireo aho mba handray anjara amin'ny Fanamby Sary sy Soratra amin'ny Tenindrazana ihany koa. Eo amin'ny sehatra iraisam-pirenena, nahita votoaty avy amin'ny Biraon'ny Jèrriais sy ny Akademian'i Gallo aho, noho izany, tiako ny manao fanamby amin'ny olona izay miteny fiteny ara-paritra hafa ao Frantsa mba handray anjara ihany koa. Mahavariana mandrakariva ny mahita ireo fitoviana sy fahasamihafana misy eo amin'ny fiteny mpirahavavy.
Raha hijery sary-sy-soratra bebe kokoa avy amin'ny Fanamby Sary-sy-Soratra amin'ny Tenindrazana avy amin'ny teny manerantany isan-karazany, jereo azafady ny tenirohy #MemeML ao amin'ny Instagram, Twitter, na Facebook. Misy ihany koa ny vondrona Facebook-n'ny Fanamby miaraka amin'ny fandraisana anjara avy amin'izao tontolo izao.
Lahatsoratra notsongain-ny Rising Voices, tetikasa iray miaraka amin-ny Global Voices manampy amin-ny fanapariahana vaovaon-ny tsy mbola mahatakatra aterineto loatra ity. · Lahatsoratra rehetra
Sokajy

Atombohy ny resaka
Lahatsoratra notsongain-ny Rising Voices, tetikasa iray miaraka amin-ny Global Voices manampy amin-ny fanapariahana vaovaon-ny tsy mbola mahatakatra aterineto loatra ity. · Lahatsoratra rehetra
Sokajy
Tantara Malaza Indrindra Manerantany
Mpiserasera Facebook?
Araho Twitter
Hevitra farany
Taorian'ny Nilazan'Ilay Ministra Indiana Hoe 'Indraindray Tsara Ny Fanolanana', Mijoro...
LALANA IZANY
Hong Kong: 'Raha Afaka Mampirafy Ny Lehilahy? Nahoana Kosa Ny...
ny fampirafesana dia fomba mamohehatra hitovizan'ny olona sy ny biby ary ny lehilahy no mpanao...
Tahiry isambolana
- Marsa 2021 9 Lahatsoratra
- Febroary 2021 50 Lahatsoratra
- Janoary 2021 49 Lahatsoratra
- Desambra 2020 45 Lahatsoratra
- Novambra 2020 35 Lahatsoratra
- Oktobra 2020 42 Lahatsoratra
- Septambra 2020 46 Lahatsoratra
- Aogositra 2020 49 Lahatsoratra
- Jolay 2020 51 Lahatsoratra
- Jona 2020 59 Lahatsoratra
- Mey 2020 41 Lahatsoratra
- Avrily 2020 61 Lahatsoratra
- Marsa 2020 40 Lahatsoratra
- Febroary 2020 50 Lahatsoratra
- Janoary 2020 53 Lahatsoratra
- Desambra 2019 109 Lahatsoratra
- Novambra 2019 91 Lahatsoratra
- Oktobra 2019 103 Lahatsoratra
- Septambra 2019 94 Lahatsoratra
- Aogositra 2019 89 Lahatsoratra
- Jolay 2019 166 Lahatsoratra
- Jona 2019 234 Lahatsoratra
- Mey 2019 190 Lahatsoratra
- Avrily 2019 202 Lahatsoratra
- Marsa 2019 159 Lahatsoratra
- Febroary 2019 174 Lahatsoratra
- Janoary 2019 291 Lahatsoratra
- Desambra 2018 204 Lahatsoratra
- Novambra 2018 316 Lahatsoratra
- Oktobra 2018 307 Lahatsoratra
- Septambra 2018 172 Lahatsoratra
- Aogositra 2018 200 Lahatsoratra
- Jolay 2018 248 Lahatsoratra
- Jona 2018 216 Lahatsoratra
- Mey 2018 207 Lahatsoratra
- Avrily 2018 230 Lahatsoratra
- Marsa 2018 165 Lahatsoratra
- Febroary 2018 143 Lahatsoratra
- Janoary 2018 186 Lahatsoratra
- Desambra 2017 177 Lahatsoratra
- Novambra 2017 148 Lahatsoratra
- Oktobra 2017 224 Lahatsoratra
- Septambra 2017 165 Lahatsoratra
- Aogositra 2017 228 Lahatsoratra
- Jolay 2017 180 Lahatsoratra
- Jona 2017 227 Lahatsoratra
- Mey 2017 227 Lahatsoratra
- Avrily 2017 152 Lahatsoratra
- Marsa 2017 134 Lahatsoratra
- Febroary 2017 129 Lahatsoratra
- Janoary 2017 112 Lahatsoratra
- Desambra 2016 103 Lahatsoratra
- Novambra 2016 136 Lahatsoratra
- Oktobra 2016 158 Lahatsoratra
- Septambra 2016 142 Lahatsoratra
- Aogositra 2016 142 Lahatsoratra
- Jolay 2016 129 Lahatsoratra
- Jona 2016 132 Lahatsoratra
- Mey 2016 152 Lahatsoratra
- Avrily 2016 126 Lahatsoratra
- Marsa 2016 115 Lahatsoratra
- Febroary 2016 114 Lahatsoratra
- Janoary 2016 125 Lahatsoratra
- Desambra 2015 86 Lahatsoratra
- Novambra 2015 128 Lahatsoratra
- Oktobra 2015 131 Lahatsoratra
- Septambra 2015 129 Lahatsoratra
- Aogositra 2015 142 Lahatsoratra
- Jolay 2015 109 Lahatsoratra
- Jona 2015 108 Lahatsoratra
- Mey 2015 107 Lahatsoratra
- Avrily 2015 115 Lahatsoratra
- Marsa 2015 110 Lahatsoratra
- Febroary 2015 106 Lahatsoratra
- Janoary 2015 47 Lahatsoratra
- Desambra 2014 99 Lahatsoratra
- Novambra 2014 81 Lahatsoratra
- Oktobra 2014 100 Lahatsoratra
- Septambra 2014 102 Lahatsoratra
- Aogositra 2014 95 Lahatsoratra
- Jolay 2014 146 Lahatsoratra
- Jona 2014 99 Lahatsoratra
- Mey 2014 94 Lahatsoratra
- Avrily 2014 94 Lahatsoratra
- Marsa 2014 71 Lahatsoratra
- Febroary 2014 127 Lahatsoratra
- Janoary 2014 125 Lahatsoratra
- Desambra 2013 137 Lahatsoratra
- Novambra 2013 137 Lahatsoratra
- Oktobra 2013 133 Lahatsoratra
- Septambra 2013 106 Lahatsoratra
- Aogositra 2013 47 Lahatsoratra
- Jolay 2013 114 Lahatsoratra
- Jona 2013 103 Lahatsoratra
- Mey 2013 76 Lahatsoratra
- Avrily 2013 116 Lahatsoratra
- Marsa 2013 118 Lahatsoratra
- Febroary 2013 95 Lahatsoratra
- Janoary 2013 126 Lahatsoratra
- Desambra 2012 158 Lahatsoratra
- Novambra 2012 210 Lahatsoratra
- Oktobra 2012 124 Lahatsoratra
- Septambra 2012 75 Lahatsoratra
- Aogositra 2012 135 Lahatsoratra
- Jolay 2012 147 Lahatsoratra
- Jona 2012 80 Lahatsoratra
- Mey 2012 97 Lahatsoratra
- Avrily 2012 118 Lahatsoratra
- Marsa 2012 170 Lahatsoratra
- Febroary 2012 106 Lahatsoratra
- Janoary 2012 101 Lahatsoratra
- Desambra 2011 80 Lahatsoratra
- Novambra 2011 91 Lahatsoratra
- Oktobra 2011 142 Lahatsoratra
- Septambra 2011 99 Lahatsoratra
- Aogositra 2011 110 Lahatsoratra
- Jolay 2011 93 Lahatsoratra
- Jona 2011 94 Lahatsoratra
- Mey 2011 87 Lahatsoratra
- Avrily 2011 108 Lahatsoratra
- Marsa 2011 160 Lahatsoratra
- Febroary 2011 130 Lahatsoratra
- Janoary 2011 98 Lahatsoratra
- Desambra 2010 57 Lahatsoratra
- Novambra 2010 59 Lahatsoratra
- Oktobra 2010 82 Lahatsoratra
- Septambra 2010 89 Lahatsoratra
- Aogositra 2010 96 Lahatsoratra
- Jolay 2010 101 Lahatsoratra
- Jona 2010 38 Lahatsoratra
- Mey 2010 44 Lahatsoratra
- Avrily 2010 43 Lahatsoratra
- Marsa 2010 52 Lahatsoratra
- Febroary 2010 47 Lahatsoratra
- Janoary 2010 31 Lahatsoratra
- Desambra 2009 32 Lahatsoratra
- Novambra 2009 28 Lahatsoratra
- Oktobra 2009 36 Lahatsoratra
- Septambra 2009 49 Lahatsoratra
- Aogositra 2009 58 Lahatsoratra
- Jolay 2009 30 Lahatsoratra
- Jona 2009 26 Lahatsoratra
- Mey 2009 68 Lahatsoratra
- Avrily 2009 12 Lahatsoratra
- Marsa 2009 36 Lahatsoratra
- Febroary 2009 70 Lahatsoratra
- Janoary 2009 62 Lahatsoratra
- Desambra 2008 89 Lahatsoratra
- Novambra 2008 14 Lahatsoratra
- Oktobra 2008 51 Lahatsoratra
- Septambra 2008 51 Lahatsoratra
- Aogositra 2008 70 Lahatsoratra
- Jolay 2008 106 Lahatsoratra
- Jona 2008 65 Lahatsoratra
- Mey 2008 95 Lahatsoratra
- Avrily 2008 160 Lahatsoratra
- Marsa 2008 94 Lahatsoratra
- Febroary 2008 20 Lahatsoratra
- Janoary 2008 231 Lahatsoratra
- Desambra 2007 87 Lahatsoratra
- Novambra 2007 104 Lahatsoratra
- Oktobra 2007 111 Lahatsoratra
- Septambra 2007 33 Lahatsoratra
Faly be aho fa misy olona tia ny teny Malagasy toa ahy. Mirehareha aho amin'ny...
Raha ny fahalalako azy, toa fanerena avy amin'ny Banky Foiben'ny Madagasikara io sora-bola tsy maintsy...
Miarahaba an'i Naritsimba, ary izaho koa rehefa mieritreritra hoe banky dia ireo bankin'ny vazaha foana...