Taiwan: An'iza Ny Tany?

(Marihana fa efa tamin'ny volana Oktobra taona 2007 ny lahatsoratra teny Anglisy)

黑暗從眼睛
滑落心頭,
令人害怕的
失去光明的窒息,
圍繞四周。
燃燒莫那能排灣族詩人)作。

Miditra avy ao amin'ny masoko
mankao am-poko ny haizina.
Mampatahotra
Manodidina ahy ny fahasemporana tsy misy hazavana.
Burning na Mirehitra‘ avy amin'i Mo-Na-Neng (poeta Paiwan)].

Efa tamin'ny volana Oktobra 2005 ny tolon'i Smangus noho ny fitsarana tsy ara-drariny momba ny hazoala nazeran'ny rivotra, mifototra amin'ny Smangus & Smangus Action Alliance News,:

Terry the typhoon caused the damage to the only road that connected the neighboring areas. Smangus people cleaned the road with their own effort and put the windfall beech on the sideway. One month later, the staff of the Forestry Bureau chopped the wood into pieces and took them away secretly. Three of the Smangus youth transported the remains on behalf of the Tribal Committee for the purpose of community design. Consequently they were reported of stealing national woods. The accused became the accuser!

Nitarika fahasimbana tao amin'ny lalana tokana mampifandray amin'ireo faritra manodidina ny rivo-doza Terry. Nanadio ny làlana tamin'ny ezak'izy ireo manokana ny vahoaka Smangus ary nametraka ny hazoala nazeran'ny rivodoza teo amin'ny sisin-dalana. Iray volana taty aoriana, nanapatapaka ny hazo ny mpiasan'ny Birao momba ny Ala ary nitondra azy ireo mangingina. Notaterin'ireo olona telo tamin'ireo tanora Smangus tamin'ny anaran'ny Komitin'ny Foko ny hazo sisa tavela mba ho ampiasain'ny fiarahamonina. Vokatr'izany, voalaza fa nangalatra ny alam-pirenena izy ireo. Nanjary mpiampanga ilay voampanga!

Nosokajian'ny mponin'i Smangus fa fanavakavahana ny vahoaka teratany ny fiampangana ka nanapa-kevitra ny hiady any amin'ny fitsarana izy ireo.

(Feb 24, 2007) The judge of the first instance ignored the Article 15 of the Forestry Act and the Aboriginal Basic Law which protect the indigenous rights, but instead, he convicted them by Article 52 of the Forestry Act. The penalty was 6 month imprisonment, a fine of NT$160, 000 for each person, with a two years probation. Smangus people cried, “Why don’t you put all of us in jail?” Therefore, the whole village went on the journey to plea for Not Guilty.

(24 Febroary 2007) Tsy noraharahian'ny mpitsara ao amin'ny fitsarana ambaratonga voalohany ny Andininy faha-15 ao amin'ny Lalàna momba ny Ala sy ny Lalàna Fototra momba ny vazimba teratany izay miaro ny zon'ny indizena, fa kosa nanameloka azy ireo tamin'ny Andininy faha-52 tao amin'ny Lalàna momba ny Ala ny mpitsara. 6 volana an-tranomaizina, onitra 160, 000 dolara NT no sazin'ny olona tsirairay, miaraka amin'ny fisedrana roa taona. Niantsoantso ny olona tao Smangus hoe: “Nahoana no tsy gadrainareo izahay rehetra?” Noho izany, nandeha teny an-dalana ny tanàna manontolo hitaky ny tsy fahamelohana.

Ny olana lehibe indrindra amin'ity ady ity dia ny hoe ‘an'iza ny tany?’ Mihevitra ny vahoaka Smangus fa ao amin'ny faritanin'izy ireo ny hazoala nazeran'ny rivotra, saingy tsy manaiky ny Biraon'ny Ala. Ahoana no ahafahantsika manapa-kevitra hoe iza no tompon'ny tany?

Tamin'ny 20-21 May 2007, satria mihevitra ny vahoaka Tayal fa fandrahonana lehibe ho an'ny foko Tayal ny hazoala nazeran'ny rivotra, nisy ny Pinhaban, lanonana ara-kolontsaina nentim-paharazana natao mba handaminana ireo tanàna ho fiarovana ny faritanin'izy ireo. Nandritra ny fihaonambe (mifototra amin'ny filazana sy fanambarana avy amin'ny fihaonamben'ny Pinhaban Alliance, nilaza ny lehiben'ny tanànan'i Mrqwang hoe:

We indigenous peoples are knowledgeable of our own traditional territories. We can accurately describe the landscapes of the mountains and the rivers in them. We name those natural objects and connect our own lives so closely with the surroundings. The staff of the Forestry Bureau does not understand our lives. When we heard the staff say that the traditional territory of Smangus is only about 12 acres, we regarded the notion absurd. The territory is absolutely larger than this measure.

Izahay mponina indizeny dia mahafantatra ny faritaninay nentim-paharazana manokana. Azonay faritana mazava tsara ny toetry ny tendrombohitra sy ny renirano ao. Izahay no nanome anarana an'ireo zavatra voajanahary sy mampifandray akaiky ny fiainanay manokana amin'ny manodidina. Tsy mahatakatra ny fiainanay ny mpiasan'ny Biraon'ny Ala. Raha nandre izahay fa eo amin'ny 12 akra monja ny faritany nentin-drazanay ao Smangus, hitanay fa hevi-dravina izany. Lehibe lavitra noho izany refy izany ny faritany.

Naneho hevitra momba izany olana izany i Munch:

誰的山林?一直存在爭議。
從日本人強收山林,國民政府承繼遵行,原住民的傳統領域,始終成為被擱置的話題,在不斷族群正名以示尊重的心態下,就像掛上好看門牌,家園卻永遠不屬於自己的,林務局是山林裡的大地主,原住民每個人都清楚

An'iza ny tendrombohitra? An'iza ny alany? Fanontaniana mampiady hevitra foana izany.
Nalain'ny governemanta Japoney sy ity governemanta ity an-keriny ny tendrombohitra, ary olana tsy raharahiana foana ny fananan'ny vahoaka teratany ireo tany nentin-drazana. Na dia maro aza ireo hetsika fanitsiana anarana izay naneho ny fanajana ny vahoaka teratany, varavarana tsara tarehy fotsiny no napetrak'ireo hetsika ireo raha tsy manana ny fananany ara-dalàna ao amin'ny tanindrazany izy ireo. Fantatry ny olona teratany rehetra fa ny Biraon'ny ala no manana velarantany lehibe indrindra an-tendrombohitra.

對原住民而言,司馬庫斯櫸木事件,不是刑罰輕重,而是對於原住民領域及文化的尊重,他們堅持的是無罪判決,沒有人可以否定他們對於山林家園的權力。

Ho an'ireo olona teratany, tsy ny fahalebiazan'ny sazy no tena olana. Mikarakara ny fanajana ny faritaniny sy ny kolontsainy izy ireo. Manizingizina izy ireo fa tsy meloka, satria tsy misy afaka hitsipaka ny zon'izy ireo ao amin'ny taniny.

Tamin'ny 28 septambra 2007, tamin'ny tsi-firaharahiana ny fangatahan'ny vahoaka Smangus sy ny Lalàna momba ny ala ary ny Lalàna Fototra momba ny mponina Teratany, nanapa-kevitra hitazona ny didim-pitsarana tany am-piandohana ny mpitsara tao amin'ny Fitsarana Ambony saingy nanamaivana ny sazy.

Tamin'ny fanambarana an-gazety nataon'ny Smangus & Smangus Action Alliance News, Pinhaban Alliance, Fikambanana Taiwan ho an'ny Zon'Olombelona, ny Wild at heart, sy ny Fikambanana Fiarovana Ara-pitsarana nilaza hoe:

今天的判決是一個醜陋的妥協。因為,如果法院認定三人有罪,那麼根據《森林法》,結夥並使用搬運設備竊取林產物,應加重判刑,為何法官卻做出減輕刑責的判決?如果法官已體認到原住民族價值系統中人對自然的善待、和諧、永續與責任,為何沒有勇氣做出無罪判決?

Marimaritra iraisana mahatsiravina ny fiampangana androany. Raha nanapa-kevitra ny mpitsara fa nahavita heloka bevava ireo olona telo ireo, izay mifototra amin'ny Lalàna momba ny Ala satria nangalatra ny loharanon-karena voajanahary tao anaty ala izy ireo, tokony hampitombo ny sazy ny mpitsara. Amin'ny lafiny iray, raha tsapan'ny mpitsara ny fomba nitondran'ny olona teratany ny zavaboahary: hatsaram-panahy, firindrana, faharetana ary andraikitra, nahoana ny mpitsara no tsy nanana herim-po hanaiky ny fangatahana fa tsy fahamelohana?

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.