Nanjary nalaza tanteraka tao Ghana ny fampahalalam-baovao nomerika. Sary avy amin'i SandisterTei, Creative Commons Attribution 3.0 Unported license
Nandritra ny fifidianana filoham-pirenena Ghaneana taona 2016 [1] [mg] tao anatin'ny fiadiana fahefana goavana, nisy zavatra hafa nihamafy. Nanjary fitaovana lehibe ho an'ireo mpifidy ny media sosialy sy ny sehatra antserasera. Nanjary zava-dehibe toy ny fandraisam-pitenenana amin'ny famoriam-bahoaka ny fandraisana anjaran'ireo mpifidy ao amin'ny sehatra nomerika.
Tsy ny mpanao politika ihany no taitra tamin'ny fahefan'ny aterineto. Fa manararaotra ny fitomboan'ny sehatra sosialy ihany koa ny fiarahamonina sivily, manararaotra ny fampiasana ny fitaovana mba hitakiana tolotra tsara eny amin'ny sampan-draharaham-panjakana, tahaka ny fahazoana herinaratra tsy tapaka.
Mitrandraka ny teknolojia ny fikambanana fiarahamonina sivily Odekro mba hampitombo ny mangarahara eo amin'ny dingana fanaovan-dalàna. Miasa amin'ny famoronana sehatra nasionaly izy ireo ahafahan'ny vahoaka mahita ny volavolan-dalàna, tolo-kevitra sy adihevitra parlemantera. Tamin'ny taona 2016, namoaka tatitra [2] tamin'ny aterineto mikasika ny zava-bitan'ny mpikambana tao amin'ny Parlemanta ao Ghana ny Oedkro mba hanampiana ny olom-pirenena ahafantatra ny fomba fiasan'ny Solombavambahoaka amin'ny fisoloan-tenan'izy ireo ao amin'ny parlemanta. Nampiasa tenirohy #GhParliament [3] izy ireo mba hampandray anjara ireo mpiserasera mikasika ny asan'izy ireo.
Nandray anjara lehibe tamin'ny fiantohana ny olom-pirenena ho afaka mampiasa media sosialy hitakiana tamberin'adidy amin'ny governemanta ihany koa ny vondrona mpandinika iray hafa ao amin'ny firenena Afrikana Tandrefana. Nanampy nitarika ny iray tamin'ireo fihetsiketsehana lehibe nataon'ny olom-pirenena saranga antonony tao Ghana i Imani Africa [4], mitaky fahazoana herinaratra tsara kokoa, ary natomboka tamin'ny tenirohy #OccupyFlagStaffHouse [5] tamin'ny taona 2014 izany. Talohan'izany hetsika izany, nanana herinaratra nandritra ny 12 ora isan'andro ihany ny olom-pirenena Ghaneana tamin'izany fotoana izany, saingy amin'izao fotoana izao, efa tsy tapaka intsony ny herinaratra.
Nitombo laza [6] ny Imani Africa nanomboka tamin'izany. Nandray anjara tamin'ny tontolon'ny politika ao Ghana ny fikambanana, manao fanadihadiana sy tsikera tsy mitanila sy mahaleotena momba ny olana marobe, tahaka ny fiarovana ny fitantanan'ny tsy miankina ny Orinasan'ny Herinaratra ao Ghana mba hiantohana ny famatsiana herinaratra tsy tapaka ho an'ny mponina.
Vao haingana izy ireo no nanatontosa fifanakalozan-kevitra tao Accra renivohitra mba hiresaka momba ny “Fitantanana amin'ny Vanim-potoanan'ny Media Sosialy [7],” ary mifantoka manokana amin'i Ghana sy Soisa izany.
Niresaka [8] momba ny olom-pirenena ao amin'ny firenena mampiasa media sosialy mba hiresahana kolikoly sy ny tsy fandraisana andraikitra ny filoha mpanorina ny Imani Africa, Franklin Cudjoe:
One bemusing media revelation that was recently made was how it is that the Ghana Minerals Commission reported that Ghana’s total gold receipts for 2016 from all its trading partners was $1.7bn when the Embassy of Switzerland reported that Switzerland alone purchased $2bn worth of gold from Ghana for the same year. Some social media commentators latched onto this confounding story and concluded that this was one of the grand schemes by former government officials to illicitly transfer funds into safer havens. They may be wrong, but the deafening silence from the minerals commission was not helpful.
Today, Ghanaians on social media are quick to make permutations of what number of public schools, hospitals, roads and sanitised water systems could have been constructed had certain amounts of public money not been diverted into private pockets or lavishly spent on the growing number of government appointees. And yes, we also troll our public officials and public figures when they make mistakes. And in this era of fake news on social media, it’s get even merrier.
Fanambarana mahagaga nataon'ny fampahalalam-baovao vao haingana ny fomba nitateran'ny Komitiin'ny Harena An-kibon'ny Tany ao Ghana fa ny fidiram-bola manontolo amin'ny volamena ao Ghana avy amin'ireo mpiara-miasa ara-barotra tamin'ny taona 2016 dia 1,7 miliara bn raha nitatitra kosa ny Ambasady Soisa fa nividy volamena 2 miliara bn tamin'i Ghana tamin'io taona 2016 io ihany. Nifantoka tamin'izany tatitra misafotofoto izany ny sasany tamin'ireo mpaneho hevitra amin'ny media sosialy ary nilaza fa iray amin'ireo tetika lehibe avy amin'ny manampahefam-panjakana teo aloha ny mamindra tahirim-bola tsy ara-dalàna any amin'ny toerana azo antoka kokoa. Mety hoe diso izy ireo, saingy tsy mba nanampy ny fahanginan'ny Komitin'ny Harena An-kibon'ny tany.
Ankehitriny, haingana avy hatrany ireo Ghaneana ao amin'ny media sosialy manao tombatombana amin'ny isan'ny sekolim-panjakana, hopitaly, lalana sy rafitra fanadiovana mety namboarina, ka nisy ny fanodikodinam-bolam-bahoaka na fandaniam-poana tamin'ny fampitomboana isa ny fanendrena ao amin'ny governemanta. Eny tokoa, hiresaka momba ireo manampahefam-panjakana sy olo-malaza isika rehefa manao fahadisoana izy ireo. Ary amin'izao vanim-potoanan'ny vaovao faikany ao amin'ny media sosialy izao, mbola mahaliana kokoa aza izany.
Nanatrika ny hetsika ihany koa ny filoha Soisa Doris Leuthard ary nandray fitenenana nandritra ny fifanakalozan-kevitra. Nanome ohatra mikasika ny fomba nananganan'ny governemanta sehatra antserasera ahafahan'ny olom-pirenena mamantatra izay fotodrafitrasa simba sy mampandre ny governemanta mba hanamboatra izany izy:
Zurich has an online tool where citizens can inform authorities on damaged infrastructure -Doris Leuthard [Swiss President] #ImaniSwissEvent [9]
— Imani Africa (@ImaniAfr) July 12, 2017 [10]
Manana fitaovana antserasera i Zurich izay ahafahan'ny olom-pirenena mampandre ny manampahefana mikasika ireo fotodrafitrasa simba- -Doris Leuthard [Filoha Soisa]
Saingy mbola misy ny fandrosoana mbola mila atao. @K_amofah [11] nsioka ny fahadisoam-panantenany mikasika ny tsy fihetsehan'ny vahoaka hampiasa media sosialy mandritra ny fandraisana fanapahan-kevitra ao Ghana:
In the case of Ghana, there is absolutely no way citizen participate in decision making. Win an election and become e wise #ImaniSwissEvent [9]
— K. Amofah (@K_amofah) July 12, 2017 [11]
Mikasika an'i Ghana, tsy misy mihitsy ny fomba ahafahan'ny olom-pirenena mandray anjara amin'ny fanapahan-kevitra. Mandresy amin'ny fifidianana ary lasa hendry.
Alhamudulilah (@lilmodulo [12]) nanontany ihany koa raha mahazo tombontsoa i Ghana amin'ny maha firenena Afrikana voalohany nahatafiditra aterineto azy:
Ghana was the first country in Africa to be connected to the Internet in 1994. #ImaniSwissEvent [9] I ask how has it benefited our economy? ??
— ALHAMUDULILAH ??? (@lilmodulo) July 13, 2017 [12]
Ghana no firenena voalohany ao Afrika nahatafiditra aterineto tamin'ny taona 1994. Manontany izay tombontsoa azo avy amin'izany ho an'ny toekarenantsika aho?
Ao Ghana, amin'ireo mponina maherin'ny 7 tapitrisa, 28.4% no manana aterineto [13], amin'ny alalan'ny finday ny ankamaroany. Na dia mametraka an'i Ghana ho loha laharana amin'ny ankamaroan'ireo firenena ao amin'ny faritra aza izany, mbola lavitra amin'ireo firenena tahaka an'i Kenya, Afrika Atsimo sy Nizeria izy. Mety hanokatra lalana ho an'ireo Ghaneana marobe mba hahazo fahafahana miditra amin'ny aterineto sy handray anjara amin'ny resadresaka sivily ao amin'ny media sosialy ny ny taha amin'ny fidirana finday 128% [14] (taratry ny fananan'ireo olom-pirenena finday marobe).