Netizen Report: Didian'i Bahrain ireo Mpampahalala Vaovao Mba ‘Tsy Hampiasa Ny Fitaovan'ny Haino Aman-Jery Elektronika’

Protests in Bahrain, 2011. Photo by Bahraini activist via Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.)

Hetsi-panoherana tany Bahrain, 2011. Sary avy amin'ny Bahraini mpikatroka mafana fo, tao amin'ny Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0)

Topimaso iraisam-pirenena momba ireo fanamby, ireo fandresena ary ireo fironana vao mipoitra momba ny zo an-tserasera manerana izao tontolo izao no atolotry ny Netizen Report-n'ny Global Voices Advocacy.

Tamin'ny 16 Janoary, noraràn'ny governemanta Bahraini tsy “hampiasa ny fitaovan'ny haino aman-jery elektronika” ny fanontàna ety anaty aterineto ataon'ny gazety tsy miankina Al-Wasat. Voalaza ao amin'ny didin'ny ministera fa raràna ilay gazety tsy hamoaka vaovao amin'ny tranonkala sy amin'ireo fantson'ny haino aman-jery sosialy. Manana mpanjohy 229K ao amin'ny Twitter sy maherin'ny 354K ao amin'ny Facebook ilay gazety. 

Nobitsihan'ny ministeran'ny fampahalalàm-baovao fa raràna tsy hamoaka vaovao amin'ny aterineto ilay gazety mpiseho isan'andro, noho ny “famerimberenana ny famoahana sy ny fanaparitahana zavatra mahatonga ny fivakisana eo amin'ny fiarahamonina sy toe-tsaina mizarazara izay manimba ny firaisam-pirenena sy ny filaminam-bahoaka.”

Tsy mazava tsara ilay zavatra tian'ny Ministera ho lazaina, fa heverin'ny mpikatroka fa angamba valin'ilay fandrakofana tamin'ny aterineto nataon'ilay gazety momba ny famonona ireo lehilahy anankitelo tamin'ny 15 Janoary nampangaina ho namono mpitandro filaminana telo, taorian'izay notantarain'ny vondrona mpiaro zo fa fitsarana tsy rariny izany. Tsy vaovao amin'ny herisetran'ny governmanta ny Al-Wasat. Tamin'ny 2010 dia noraràna tsy handefa ny fandraisam-peo sy ireo resadresaka tao amin'ny tranonkalany izy. Noterena hanidy ny sampana lahatsariny izy ny tapaky ny taona 2016.

Ny volana Aprily 2011, maty tany amin'ny fonjakelin'ireo mpitandro filaminana Bahraini i Karim Al-Fakhrawi, ilay mpiara-mamorona ny gazety, rehefa avy nampijaliana. 

Mbola misy ny tranonkala Al-Wasat. Ny 19 Janoary, taorian'ny andro vitsivitsy nahanginana, dia toa niverina nanao fanontàna indray ireo mpiasan'ny Al-Wasat . 

Mpanao gazety voaroaka tany amin'ny sisintanin'i Gambia, mialoha ny famindram-pahefàna

Mpanao gazety fito avy any Kenya, Senegal ary Soeda izay efa niomana ny handrakotra ilay famindram-pahefana manan-tantara amin'ny filoha vao voafidin'ny firenena Afrikàna Tandrefana, Adam Barrow, no voalaza fa tsy nahazo niditra tany Gambia tamin'ny 16 Janoary. Notsipahan'ny  filoha am-perinasa Yahya Jammeh, izay teo amin'ny fitondrana hatramin'ny fanonganam-panjakana nataon'ny miaramila tamin'ny 1994, ny valim-pifidianana tamin'ny volana Desambra, no sady napetrany nandritra ny 90 andro ny fepetra fanao amin'ny tany misy hotakotaka, nolazainy fa nisy fitsabahan'ny vahiny tamin'ilay fifidianana. Nanao fianianana tany amin'ny masoivohon'ny firenena tany Senegal, izay raha ara-jeografia dia manodidina an'i Gambia, i Barrow ny 19 Janoary. Nampanantena ny handefa miaramila ho any amin'ilay firenena ny governemanta maro any Afrika Andrefana raha toa ka mandà tsy hiala amin'ny fitondrana i Jammeh. 

Ho afaka i Chelsea

Tamin'ny andro farany tamin'ny fitondrany, dia novàn'i Barack Obama ny sazin'ireo gadra federaly 300 tany Etazonia, isan'izany ny an'i Chelsea Manning, ilay miaramila mpanadihady tao amin'ny sampam-pitsikilovana voaheloky ny Lalàna mifehy ny Asa Fitsikilovana sy ny Lalàna Mifehy ny Fanararaotana ary ny Hosoka amin'ny Solosaina tamin'ny 2010 noho ny namoahany ho an'ny Wikileaks ireo antontan-taratasy an'arivony misy ny torohay momba ny fifandraisana ara-diplomatika sy ny hetsika ara-miaramila tamin'ny ady tany Iraka sy Afganistana. Efa vitan'i Manning ny fito taona tamin'ny sazy 35 taona, izay sazy lava indrindra tsy mbola nahazo ny olom-pirenena Amerikana tsotra ho fanamelohana noho ny fanaporitsahana. 

Mihatoka, manaiky ny “Facebook Bill” (volavolan-dalàna mikasika ny Facebook) ireo israeliana mpanao lalàna .

Mihevitra ny hanao lalàna vaovao izay hanome alàlana ny fitsarana israeliana misahana ny ady amin'ny fanjakana i Israely mba hitaky ny sehatry ny haino aman-jery sosialy toy ny Facebook sy ny Twitter hamafa ireo votoaty an-tserasera hitan'ireo mpiasam-panjakana israeliana ho fandranitana herisetra. Tsilian-tsofina no nahafantarana fa ” Facebook Bill ” (volavolan-dalàna mikasika ny Facebook) no anarany, lalàna nankatoavin'ny komity niraisan'ny ministera tamin'ny faran'ny volana Desambra.

Samy maneho ny ahiahiny momba izay fiantraikan'ity tolodalàna vaovao ity amin'ny fahalalahan'ny fanehoana hevitra ny palestiniana sy ny israeliana, noho ny fiteniny tsy voafaritra mazava tsara, sady efa nofafàn'ny Facebook ny votoaty izay mamporisika herisetra. Palestiniana am-polony no efa voasambotry ny manampahefana israeliana noho ny ” fandranitana amin'ny alàlan'ny haino aman-jery sosialy” taorian'ny nitenenan'izy ireo ny fanoherany ilay hetsika.

Izao no nosoratan'ilay mpiara-miasa ao amin'ny Global Voices Marwa Fatfata : ” Maro ireo palestiniana no nitodika tamin'ireo haino aman-jery sosialy satria fitaovana tsy mahery setra hilazana ny tsikera sy hanehoana ny hatezerana momba ny fanitsakitsahana zon'olombelona, sy fomba tsotra hanehoana ny zavamisy marina iainana isan'andro eo ambany fibodoana izany. Raha ankatoavina io lalàna io, dia azo hampanginana ireo karazana hafatra ary koa hanitarana ilay fibodoana ho amin'ny tontolon-tserasera. “

Ahian'ireo Keniana mpisera amin'ny Twitter ny fanakatonana ny haino aman-jery sosialy amin'ny andron'ny fifidianana.

Nanomboka naneho ny tahony ny amin'ny mety ho fanakatonan'ny governemanta ny haino aman-jery sosialy amin'ny fifaninanana ho fidiana ho filoham-pirenena amin'ny Aogositra 2017 ireo keniana mpisera amin'ny aterineto. Tao amin'ny Twitter, nisy ny tsaho mombanà volavolan-dalàna izay mikendry ny handaminana ny fampiasàna ny haino aman-jery sosialy tany Kenya. Efa nisy  talohany ny fanakatonana tahaka izany — tamin'ny tapaky ny volana Desambra, notapahan'ireo  mpiasan'ny fiarovana ny fitaovam-pifandraisandavitra manodidina ny tranon'ny Antenimiera nandritra ny fifandonan'ny mpanohitra sy ny mpomba ny governemanta momba ilay fanitsiana ny lalàna mikasika ny fifidianana ho avy.

Naaton'i Oman ny fanenjehana ireo raharahanà lahateny amin'ny aterineto

Naaton'ny Fitsaràna roa tany Oman ny sazy am-ponjan'ilay mpikatroka mafana fo, Hassan Al-Basham, sy ilay mpanoratra, Hammood Al-Shukaily, hoy ny Foiben'ny Zon'Olombelona any Golfa. Voasazy an-tranomaizina i Al-Basham tamin'ny volana Jona 2016 noho ny “fampiasana ny aterineto  hanimbàna ny soatoavina ara-pivavahana” ary koa voampanga ho “naniratsira ny Soltàna.” Tamin'ny 17 Janoary, nofoanan'ny Fitsarana Avo ny telo taona amin'ny sazin'i Al-Basham ary nafindrany any amin'ny fitsarana ambaratonga voalohany noho ny tsy firaharahiana ny  fangatahana fizaham-pahasalamana nataon'ireo ekipa mpiaro azy.

Ny ampitso, naaton'ny Fitsarana Tampony tany Muscat renivohitra ny sazy famonjàna telo taona sy tapany an'i Hammood Al-Shukaily, Hammood Al-Shukaily izay voampanga ho “nandrisika hetsi-panoherana” nampifandrasiny tamin'ny tononkalo izay nosoratany sy naparitany tamin'ny Facebook.

Miatrika fanamelohana heloka bevava noho ireo bitsika navoakany ilay Espaniola mpianatra

Noho ireo bitsika 13 navoakany izay lazain'ny mpanozondoha federaly fa resaka adalan'ny olona niharan'ny asa fampihorohoroana dia mpianatra iray 21 taona no mety hiditra am-ponja roa taona sy tapany any Espaina. Ahitàna ireo vazivazy momba an'i Luis Carrero Blanco, Praiminisitra nandritra ny fitondrana jadon'i Francisco Franco, izay maty tamin'ny 1973 taminà daroka baomba nataon'ny ETA, vondrona baska mpampisara-bazana.

Izao no vakin'ny iray amin'ireny bitsika ireny : “Nomen'i Kissinger singam-bolana i Carrero Blanco, nokaramain'ny ETA izy mba handeha tany.” Heloka bevava ny faniratsiràna na fanalàna baraka ireo olona niharan'ny asa fampihorohoroana araka ny fehezandalàna famaizana Espaniola.  Takian'ilay mpanozondoha ihany koa ny fisedràna telo taona sy valo taona sy tapany amin'ilay antsoina hoe fanalàna tanteraka, izay misakana ilay mpianatra — mpianatra ho mpampianatra– tsy ho mpiasam-panjakana, ao anatin'izany ny fiasàna any amina sekolim-panjakana. 

Kapohin'i Filipina amin'ny sivana ireo tranonkalanà sary vetaveta 

Nanomboka nosakanan'ny governemanta Filipiana ny ankamaroan'ireo tranonkala goavana mpamoaka sary vetaveta ho an'ny olon-dehibe, isan'izany ny PornHub sy ny XVIdeos, araka ny lalàna natao hanafoanana ny vetaveta ataon'ny ankizy. Toa miovaova isaky ny sampan-draharaha mpamatsy aterineto ilay fameperana, hoy ny International Business Times, ka mahasarotra ny faminavinàna ny halehiben'ilay fanakanana. Ambony ny laharan'i Filipina amin'ny salam-potoana lany amin'ny PornHub, araka ny antontan'isa navoakan'ny Year in Review tamin'ny 2016.

Fikarohana vaovao

 

Fandriho amin'ny iMailaka ny Netizen Report

 

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.