- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Any India, Andrasana Hijoro ho An'ny Hiram-pirenena Ireo Mpitia Sarimihetsika — Raha Tsy Izany

Sokajy: Azia Atsimo, India, Fitantanam-pitondrana, Lalàna, Mediam-bahoaka, Politika, Zon'olombelona
Chennai theatres play the national anthem before the main picture starts rolling, in accordance with the Supreme Court's ruling. Screenshot from YouTube Video by Netalert The Hindu [1]

Mandefa ny hiram-pirenena ny teatra Chennai alohan'ny ihodinan'ny sarimihetsika, mifanaraka amin'ny fanapahankevitry ny Fitsarana Avo. Pikantsary avy amin'ny Lahatsary Youtube novokarin'i Netalert The Hindu

Efa hatry ny elabe ilay fomba nentim-paharazana filalaovana ny hiram-pirenena any amin'ireo trano fijerena sarimihetsika Indiana, fa vao haingana no naneren'ny lalàna azy. Tamin'ny 2003, ny governemantan'ny fanjakan'i Maharashtra dia nanery hoe ny hiram-pirenena dia tsy maintsy alefa amin'ireny trano fijerena sarimihetsika ireny ao amin'izany fanjakana izany. Araka i Narendra Verma, mpanao politika izay nanolotra izany, tokony hampiray [2] ny vahoaka hiaraka izany hira izany rehefa lalaovina any amin'ireo trano fijerena sarimihetsika satria olona an-tapitrisa no mijery sarimihetsika isanandro.

Fa fanjakana tokana fotsiny izany. Ankehitriny, ny trano fijerena sarimihetsika manerana ny firenena dia tokony hilalao ny hiram-pirenena miaraka amin'ny sarin'ny fanevam-pirenena Indiana mialohan'ny fiatombohan'ny sarimihetsika, manaraka ny toromarika navoakan'ny [3] Fitsarana Avon'i India tamin'ny 30 Novambra, 2016.

Nilaza ihany koa ny fitsarana fa tokony ho arahan [3]‘ireo mpitia sarimihetsika ”ara-bakiteny sy ara-panahy” ilay lalàna, midika fa tokony mitsangana foana ireo manatrika raha toa ka mbola mandeha ny hiram-pirenena.

Taorian'ilay didim-pitsarana, ireo vahoaka any amin'ny trano fijerena sarimihetsika dia samy voatsikilon'ireo mpitandro filaminan'ny fanjakana  sy ireo mitory tena ho milisy mpijery ireo tsy mitsangana. Efa nisy tatitra [4] mikasika ireo olona niharana herisetra noho izany antony izany ihany koa.

Araka ny tatitra iray tao amin'ny Hindustan Times, olona 12 no nogadraina, na dia mandritra ny fotoana fohy aza, tao Thiruvananthapuram, renivohitry ny fanjakana Indiana ao Kerala, tamin'ny filazàna azy ho tsy nanaja ny firenena tamin'ny tsy nitsanganany raha nalefa ny hiram-pirenena tao amin'ny Fetibe Iraisampirenen'ny Sarimihetsika tao Kerala [5]. Narahina hetsika fanoherana tao amin'ny lalamben'ny fetibe ihany koa ireo fisamborana ireo. Nanamarika [6] ireo mpanao fihetsiketsehana fa ny fisamborana toy izany dia loza mitatao ho an'ny demokrasia.

Mpanoratra iray ao Kerala, Kamal C Chavara, no nosamborina [7] noho ny fiampangana momba ny fikomiana tao amina lahatsoratra manesoeso tao amin'ny Facebook izay nozarainy ho setrin'ny fitànana ireo olona voasambotra.

Eny fa na dia ireo manana kilemaina aza dia tsy afa-bela. Kilemaina mpanoratra sady mpikatroka mafana fo i Salil Chaturvedi, izany mampiasa  seza misy kodiarana, no niharan'ny herisetra [8] avy any aoriana noho ny tsy fitsanganana.

Mipoitra ankehtriny ny zavatra natahorantsika ho voka-dratsin'ny baiko adaladala avy amin'ny SC mikasika ny hiram-pirenena. Mamporisika ny Fahamailinana izany!https://t.co/JzD57Ej7fo [9]

Mampanahy ny fitiavan-tanindrazana terena

Maro ireo hevitra manohitra ny lôjika ambadik'ilay didim-pitsarana. Ohatra, vehivavy Afrikana Tatsimo, izay niharana herisetra ny sipany Indiana noho ny tsy fitsanganany nandritra ny hiram-pirenena tao amin'ny trano iray fijerena sarimihetsika ao Mumbai, no nanindry [11] ny fomba nahitany hoe tery ilay fotokevitra fitiavan-tanindrazana satria afangarony tanteraka ny fisian'ny vahoaka samy hafa. Ankoatra izay, tsy mbola nanana fanoloran-tena amin'ny lafiny jeopolitka manoloana i India izy, fa tsy misy midika izany na kely  aza hoe efa naniratsira ny firenena na ny hiram-pirenena izy.

Toa izany koa, ny sasany nanindry [12] fa ny fandefasana ny hiram-pirenena mialoha ny fiatombohan'ny sarimihetsika iray dia tena ompa ho an'ilay hira. Voamarika fa ilay ‘secularist’ , Ram Puniyani dia nanana fomba fijery [13] toy izany, tamin'ny filazàna fa ilay didim-pitsarana dia midika fanenana ny fahafahan'ny vahoaka. Hoy ny teniny:

Raha folo taona lasa izay afaka namoaka didy manome vàhana ny fahalalahan'ny tsirairay ny Fitsarana; ankehitriny ny fironana dia toa mifanohitra satria  lasa mifotetaka tampotampoka teo ny ‘fitiavana ny tany niaviana, fitiavana ny firenena, fitiavan-tanindrazana’ . Ireo izay tsy miombon-kevitra amin'ny polisy dia lazain'ny fanjakana mitondra ankehitriny ho manohitra ny firenena, lazaina ho tsy ‘tia tanindrazana’ izy ireo.

Toy ny olona sasany izay tsy mandray ny jadona ho resaka matotra toy izany, tsy ny trano fijerena sarimihetsika rehetra no midina manaraka ilay fitsipika, manosoka hevitra ireo tatitra [14].

Mixed reactions have emerged on Twitter as well. Image maker Sanal Kumar Sasidhar [15] remarked:

Fihetseham-po mifangaro ihany koa no nameno ny Twitter. Nanamarika ny mpanao sary Sanal Kumar Sasidhar [15]:

Mahatsapa malahelo ny hiram-pirenentsika. Mampanahy ilay fanindrahindrana tanindrazana an-tery #IFFK [16]

Mpampiasa Twitter antsoina hoe Suhail no nizara sari [18]nà taratasy mahaliana nalefa ho an'ny tonian-dahatsoratra, amin'ny fiantsoana izany ho ”valiny tonga lafatra ho an'ny adihevitra momba ny hiram-pirenena”:

Mankany amin'ny trano fijerena sarimihetsika aho mba haka aina sy hampiala voly ny tenako, fa tsy ny hampiseho ny fitiavan-tanindrazako amin'ireo mpiray tanindrazana amiko. Ireo olona manontany mikasika ny fitiavako tanindrazana dia afaka n an-tranoko. Ataoko baiko ho azy ireo ny fihiràna ny hiram-pirenena mialohan'ny hidirany. -Prince Bharadwaj, Asansol

Fa ho an'i Yogesh Viswanathan, tena marika tsy fanajana izay azo ialàna tokoa ny tsy fitsanganana raha mandeha ny hiram-pirenena:

#iffk [19] tsy afaka ny hitsangana mandritra ny 52 segondra ho an'ny #Hiram-pirenena [20] ianao? Raha tsy afaka mitsangana any ivelany mandritra ny 52 segondra ianao, aza manompa amin'ny fanaovana zavatra.

Zavatra mahaliana, ny sasany maneho hevitra [22] fa na eo aza ny didim-pitsaran'ny Fitsarana Avo, tsy mbola nitsangana [23]ara-dalàna ny olona rehefa mandeha ny hiram-pirenena ao amin'ny trano fijerena sarimihetsika. Efa nisy fiampangana amin'ny fanitahan'ny fitsarana [22], satria ny fitsarana dia tsy tokony hitondra ny andraikitry ny mpanao lalàna:

Tadidio, tsy nisy na iray tamin'ireo torolalana ireo no tohanana didy amam-pitsipika. Tsy misy lalàna izay ampiharina, ary tsy misy zo fototra voahitsakitsaka amin'ny tsy fisian'ny lalàna toy izany. Izany, na izany aza, dia tsy manakana ny fitsarana toy ny fanaikeny ho an'ny tenany ny andraikitry ny mpanao lalàna, mpanantanteraka ary fitsarana ao anatin'ny indray mandeha, ny filazàna fahefana iray ivelan'ny-lalàm-panorenana izay tena mampiavaka tanteraka ny olon-dozabe.