[1]Famoriam-bahoakan'ny vondron'olompirenena Wake up Madagascar, Mitsangàna Madagasikara via Facebook Wake Up Madagascar
Hotontosaina eto Madagasikara eto Antananarivo amin'ny 24 sy 25 novambra ho avy izao ny fihaonana an-tampony faha-16 ny Frankôfônia. Ny vovonan'ny frankôfônia dia fihaonan'ny filoham-panjakana sy filohan'ny governemanta mpikambana ao amin'ny Fikambanana Iraisampirenen'ny Frankôfônia izay tontosaina isaky ny roa taona hatramin'ny taona 1986. Mandritra ireny vovonana ireny ny filoham-panjakana na filohan'ny governemanta no mifanakalo hevitra amin'ny resaka politika iraisampirenena, ny toekarena manerantany, ny fiaraha-miasan'ny samy mpiteny frantsay na mampiasa amin'ny ampahany ny teny frantsay, ny zon'olombelona, ny fanabeazana, ny kolontsaina, ary ny demaokrasia. Ho fiomanana amin'ny fahatongavan'ireo filoham-panjakana, dia niezaka ny hanadio ny renivohitra malagasy sy hampiseho azy amin'ny endrika tsara indrindra amin'ireo vahiny nasaina ny governemanta malagasy.
Ho fanaovana izany dia nandray fepetra goavana ny fitantanam-panjakana malagasy: fanaovana lalam-baovao sy famindran-toerana ireo tsy manan-kialofana maro teto an-drenivohitra. Namoaka sary maro nahitana ireo tsy manan-kialofana nadindra toerana mandritra ny aloha amin'izao ankatoky ny fihaonana an-tampony izao i Felaniaina Diamante. Nanoratra izy: [2]
Afindra monina vonjy maika(…) aloha ireo”mahantratsika”fa manimba mason'ny vahiny@frankofonia…Noraofina t@camion ben'ny CUA.
[2]Fitambaran-tsary ahitana ny famindra-toerana ireo tsy manam-pialofana eto Antananarivo, Madagasikara
Monina eto Antananarivo i Pamela ary nahita ny toe-javatra ho tahaka izany ihany koa: [3]
J'étais outrée de voir comment ces personnes ont été transportées en pleine nuit, entassées dans un camion. Les SDF ne pouvaient pas vraiment refuser l’offre faite, les policiers leur ont proposé des vivres et des couvertures. Mais dès le lendemain matin, quelques-uns sont revenus à la case départ expliquant que le lieu ne leur convenait pas. Pourquoi a-t-on laissé le nombre de SDF s'accroître dans ce quartier, pour subitement décider de les embarquer, quelques jours avant ce sommet ?
Tafintohina aho nahita ireo olona ireo nentina tamin'ny alina, nasisika tao anaty kamiao iray, tsy afa-manà ny tolotra nomena azy ireo tsy manan-kialofana, nanolotra sakafo sy firakofana ho azy ireo ny polisy. Fa ny ampitso ihany dia niverina teny amin'ny niaingany ny sasantsasany amin'izy ireo nilaza fa tsy mety amin'izy ireo ny toerana. Nahoana no navela hitombo isa teto amin'ny kartie ireo tsy manan-kialofana ireo, dia notapahina tampoka ny hevitra hitondrana azy ireo, andro vitsivitsy mialoha ny fihaonana an-tampony?
Niezaka ny hampahafantatra ny zavamisy iainan'ny malagasy andavanandro ny hetsik'olompirenena Wake Up Madagascar, Mitsangàna Madagasikara. Nanomana “sit-in” teo amin'ny kianja anankiray eto an-drenivohitra ny vondrona hanairana ny mpitondra [4] izahy hanatrika io Vovonana io ary mamariparitra ny ny tanjon'ity fihetsiketsehana ity tao amin'ny taratasy misokatra ho an'ny Sekretera Jeneralin'ny Frankôfônia :
Madame La Secrétaire Générale,Nous, citoyens malgaches, sommes honorés d’être les hôtes du 16e Sommet de la Francophonie, bien que l’organisation de l’événement et les mesures prises pour son déroulement sont loin d’avoir acquis l’adhésion de tous. Nous vous souhaitons la bienvenue dans notre humble pays.Malheureusement, ce Sommet qui se veut fédérateur écarte l’âme même de Madagascar qu’est sa population. Les mesures prises au nom du confort et de la sécurité des prestigieux invités ne servent qu’à cacher la réalité du Malgache de 2016 et pour certains d’entre nous, alourdissent la précarité quotidienne durant la semaine consacrée à la Francophonie.Par ailleurs, un budget faramineux a été mis à disposition de l’Etat pour l’organisation de l’événement. Cependant, les dépenses occasionnées dans la préparation du Sommet restent opaques et les détails, jalousement gardés par l’Administration. Malgré les incessantes demandes de la société civile et de simples citoyens, le budget y affecté et ses sources sont volontairement laissés flous, laissant planer des doutes et des inquiétudes légitimes.
Rtoa Sekretera jeneraly,
Izahay, olom-pirenena malagasy, dia mitafy voninahitra amin'izao fandraisanay ny Vovonan'ny Frankôfônia izao, na dia lavitry ny fahazoana ny fandraisana anjaran'ny rehetra aza ny fanomanana ny lanonana sy ny fepetra noraisina hanatanterahana izany. Tonga soa eto amin'ity firenenay feno fanetre-tena ity.
Indrisy fa manisaka ny fanahin'i Madagasikara dia ny vahoakany izany ity Vovonana te-ho mpamory ny rehetra ity. Misy ny fepetra noraisina isian'ny fiadanam-piainana sy ny filaminan'ireo nasaina natao hanafenana ny zavamisy malagasin'ny taona 2016 ary ho an'ny sasantsasany aminay, dia manavesatra ny fahasarotana iainanay mandritra ny herinandro natokana ho an'ny Frankôfônia.
Etsy ankilan'izany, misy ny tetibola goavana nomena ny Fanjakana hanomanana ity lanonana ity. Saingy afenina ny fandaniana tamin'ny fanomanana ity Vovonana ity ary tandrovin'ny Fitantanam-panjakana mafy dia mafy ny antsipirian'ny fandaniana. Na dia tsy nitsahatra ny nangataka aza ny fiarahamonim-pirenena sy ny olon-tsotra, dia niniana natao hanjavozavo ny tetibola sy ny loharanom-bola nanaovana izany, ary izay no miteraka ny fisalasalana sy ny fiahiahiana.
Dans le quotidien malgache, nos citoyens meurent chaque jour dans des cambriolages, dans des attaques à main armée, dans des attaques de dahalo. L’Etat, qui se plie en quatre pour recevoir le sommet francophone, n’agit pas pour les administrés.Nous nous sentons exclus de notre propre vie, de notre propre ville, de notre propre pays. Et c’est injuste !Quelle est notre réalité, en 2016 :- 92% des malgaches vivent en dessous du seuil de pauvreté. Un chiffre terrible qui s”illustre par la difficulté du Malgache lambda à trouver quotidiennement son besoin le plus basique : la nourriture.- 1.400.000 personnes sont en état d'insécurité alimentaire dans le Sud, dont 840.000 personnes au plus haut niveau d'insécurité alimentaire- Une insécurité galopante en milieu urbain et en milieu rural- 7 personnes sur 10 n'ont pas accès à l'eau potable- Les coupures d'eau et d’électricité sont quotidiennes sur tout le territoire, pour ceux qui y ont accès.
Ao anatin'ny fiainana andavanandron'ny malagasy ny olom-pirenena dia maty mandritra ny fangalarana, fanafihana mitam-piadiana, fanafihan-dahalo. Tsy mihetsi-bolomaso amin'ireo olona entiny ny Fitondrana izay miezaka mafy amin'ny fandraisana ny vovonan'ny fankôfônia.
mahatsapa tena ho ahilikilika amin'ny fiainanay, amin'ny tanànanay ary amin'ny tanindrazanay izahay. Ary tsy rariny izany!
Inona ny zavamisy amin'izao taona 2016 izao:
– miaina ao anatin'ny tokonam-barabaran'ny fahantrana ny 92 isanjaton'ny malagasy. Tarehimarika mampihoronkoditra mandravaka ny fahasahiranan'ny malagasy tsotra hitady ny filàna fototra indrindra: ny sakafo.
– Tratran'ny tsy fanjarian-tsakafo ny olona 1.400.000 ary 840.000 amin'izany no tsizarizary mihitsy ny sakafony.
– Tsy milamina mihitsy ny tany na an-tanandehibe na ambanivohitra
– Olona 7 amin'ny 10 no tsy mahazo rano azo sotroina
– Fiainana andavanandro manerana ny firenena, ho an'izay manana izany, ny fahatapahan-jiro sy rano
[5]“Fahalalaham-pitenenana voahitsakitsaka” avy amin'i Jentilisa
Et quand il y a un sommet où il s’agit d’inviter des étrangers, l’Etat se plie en quatre pour les accueillir. Mais nous, alors qu’on demande des services publics de base, -par exemple des problèmes d’électricité, de délestage qu’on a au quotidien, l’eau boueuse, les routes qui ne sont pas réparées-, personne ne nous écoute.(La teneur des messages?) : « Je suis les milliers de sans-abris », « Je suis celui qui n’a pas de travail », « Je suis les 1 400 000 Malgaches qui souffrent d’insécurité alimentaire dans le sud ». Les dirigeants veulent jeter de la poudre aux yeux à la communauté internationale tandis que le peuple se meurt.
Rehefa hoe vovonana dia manasa vahiny izay, miezaka fatratra ny Fitondrana amin'ny fandraisana azy ireny. Saingy rehefa izahay no mitaky asam-bahoaka fototra, tahaka ny olana amin'ny jiro, ny fahatapatapahana iainana isan'andro, ny ranom-potaka, ny lalàna tsy amboarina, dia tsy misy mihaino izahay. (Votoatin-kafatra?): “izaho ilay tsy manan-kialofana an'arivony, izaho ilay tsy manan'asa, izaho ilay 1 400 000 tsizarizary sakafo any atsimo”. te-hamalifaly ny fiarahamonina iraisampirenena ny mpitondra saingy maty tsikelikely ny vahoaka.
Mbola tsy nisy ny tarehimarika ofisialy nampitaina amin'ny fandaniana hatramin'izao fotoana nanoratana izao. Tafiditra ao anatin'ny zavamisy iainan'ny malagasy izany fanjavozavoana izany ary tian'ilay hetsika hampahafantarina amin'ny mpitsidika ny Frankôfônia.