Taorian'ny Fahafatesan'ilay Pelaka Mpanakanto Malaza, Mitaky Ny Fitovian-jo Amin'ny Mariazy Ny Vondrona LGBT ao Taiwan

Jacques Camille Picoux's solo exhibition poster in 2012.

Afisy fampiratiana irery an'i Jacques Camille Picoux tamin'ny 2012.

 

Niteraka antso ho an'ny Antenimiera Taiwaney, Yuan, mba handany ny lalàna mbola miandry momba ny fitovian-jo amin'ny fanambadiana ny fahafatesan'ilay pelaka Frantsay mpampianatra izay voalaza fa tsy mety sitrana tanteraka tamin'ny fahalasanan'ny sakaizany matin'ny homamiadana tamin'ny taon-dasa.

Nifindra tao Taiwan tamin'ny  taona 1979 i Jacques Camille Picoux, teraka tamin'ny 1948. Tamin'ny 17 Oktobra 2016, herintaona taorian'ny nahafatesan'ny sakaizany,  hita faty tao ivelan'ny tranony tao Taipei izy. Namoy ny ainy izy rehefa nianjera avy eny amin'ny farany ambony rihan'ny tranobe misy rihana 10, araka ny filazan'ny polisy ao Taipei. Tsy misy ny fiahiahiana vono olona sy lalao ratsy, hoy ny polisy, satria tsy nahitana famantarana ady na fifandirana tao amin'ny efitranony na koa tao amin'ny tafon-trano.

Mpanakanto fanta-daza ao Taiwan i Jacques. Rehefa nisotro ronono taorian'ny fampianarana teny Frantsay tamin'ny taona 2005, nanohy ny zavakanto izy ary nanatontosa fampirantiana irery tamin'ny 2012. Nandray anjara lehibe tamin'ny sarimihetsika nahazo loka, antsoina hoe “The Assassin (Ny Mpamono olona)” (2015) ihany koa izy.

Nihevitra ireo mpianany sy ny namany fa namoy ny ainy noho ny alahelo taorian'ny fahafatesan'ny sakaizany tamin'ny 2015 izy; nahatonga azy ho fadiranovana (mijaly mandra-maty) ny tsy fankasitrahana ny fisakaizan'izy ireo ho ara-dalàna.

Jacques Camille Picoux and his partner. From Yen-Jong Lee's Facebook.

Yen-Jong Lee, mpianatr'i Jacques taloha nandefa ny sarin'i Jacques sy ny sakaizany ary nanoratra ny tantaran'izy ireo tao amin'ny Facebook-ny tamin'ny Oktobra 2015, taorian'ny nahafatesan'ny sakaizan'i Jacques.

這是關於兩個男人的真實故事。
他與他,是一對愛好生命、愛好生活的伴侶,兩人在一起生活了35年,曾經許諾相伴終生,但是比較年輕的那位卻提前因病撒手人寰…我們姑且喚他作C吧—C因癌症復發住院,之後病情每況愈下…病重的他只有一個執念,那就是讓J能夠繼續住在他們兩個人的家,留下足夠的錢給J,讓J的餘生可以無憂無慮地生活。這是一個多麼簡單的願望阿,但是他們沒有結婚、彼此沒有法律上的親屬關係,這樣一個簡單的遺願,現實上就是無比地複雜。…幾個與J相熟的學生是到很晚期才得知C不久於人世的消息,大家趕到醫院後,才知道C的家人已經開始進行財產的移轉…35年的共同生活,只因為沒有婚姻關係,到了最後還是任人宰割。
幾天後,C的狀況越來越差,差到已經沒有意識…J心裡面明白,C是希望一切盡早結束的,「越快越好」,他說。然而,醫師的對口是C的家人,作決定的是C的家人,只因為J與C沒有結婚,他們在法律上,就是兩個不相關的陌生人。
C走了。那一天,J在家裡,不願意進食,只不斷地喝著伏特加,昏睡,醒來,哭泣。

Tantara tena marina momba ireo lehilahy roa ity

Mpifankatia nankafy ny fiainana, ary efa niaraka ela be nandritra ny 35 taona izy ireo. Nampanantena hifampizara fiainana, saingy namoy ny ainy noho ny aretina ny iray zandriny… Andeha antsoika hoe C izy eto — niditra hopitaly i C noho ny fiverimberenan'ny homamiadana, ary niharatsy haingana ny toe-pahasalamany… nanana faniriana iray izy raha mbola teny amin'ny hopitaly: Hamela y sakaizany, J, afa-monina ao amin'ny trano nipetrahan'izy ireo ary hamela vola ampy ho an'i J mba tsy ho ahiahy be loatra amin'ny tohin'ny fiainany. Faniriana tsotra fotsiny izany. Na izany aza, tsy nivady izy ireo, ary tsy arovan'ny lalàna ny fiarahan'izy ireo. Tena sarotra tanterahana eo amin'ny tena fiainana ny hany mba faniriany … Tsy nahafantatra ny nahazo an'i C ireo namana sy mpianatr'i J raha tsy taty aoriana, rehefa nankany amin'ny hopitaly izy ireo, nahita fa nanomboka namindra ny fanananan'i C tany amin'ny fianakaviany ny fianakavian'i C… Na dia niara-niaina nandritra ny 35 taona aza i C sy J, tsy afaka nanao na inona na inona momba izany i J satria tsy nivady ara-dalàna izy ireo.

Andro maromaro taty aoriana, niharatsy ny toe-pahasalaman'i C ary tsy nahatsiaro tena izy … Fantatr'i J fa fanirian'i C ny hijanonan'ny fanaintainana haingana araka izay azo atao. Hoy izy tamin'ny dokotera ‘,haingana araka izay azo atao.’ Na izany aza, nihaino fotsiny ny hevitry ny fianakavian'i C ny dokotera, ary izy ireo ihany no afaka manapa-kevitra [momba ny fameloman'aina]. Satria tsy nivady i J sy C, vahiny tsy misy ifandraisany izy ireo, raha ny lalàna no jerena.

Nodimandry i C. Tamin'izany andro izany, Nijanona tany an-trano i J. Tsy nety nihinan-kanina izy fa nisotro vodka foana. Natory, nifoha ary nitomany.

Jacques Picoux

Jacques Picoux sy ny zava-kantony.

Nahatonga ny Taiwaney hanosika ny fandaniana ny Lalànan'ny Fitovian-jo amin'ny Fanambadiana mbola miandry ao amin'ny mpanao lalàna Yuan ny fahafatesan'i Jacques.

Natolotra tao amin'ny Antenimiera Yuan tamin'ny 2012 ny volavolan-dalàna ary nodinihana voalohany tamin'ny 2013. Na izany aza, taorian'ny hetsika goavana manohitra ny fanambadian'ny olona mitovy taovam-pananahana tamin'ny 2014, nahantona ny volavolan-dalàna. Satria mpanohana mafy ny zon'ny LGBT ny filoha ankehitriny ao Taiwan, Tsai Ing-Wen, diso fanantenana ny LGBT fa nosakanan’ny fitondran'i Tsai ny lalàna.

Sokajiana ho iray amin'ireo firenena malalaka indrindra any Azia i Taiwan noho ny tontolony naman'ny LGBT. Kanefa milaza zavatra betsaka amin'ny tsy fahampian'ny “finamanana” ny fahafatesan'i Jacques.

Raha vao nandre ny vaovao momba ny fahafatesan'i Jacques, notsikerain’i Hsin-Yi Chu, izay pelaka ihany koa ny mpivaro-bava karamaina hiaro ny zon'ny LGBT ary nandrisika izy ny hanaovana hetsika fanohanana mivaingana kokoa:

畢安生老師也在今天走了。
為什麼在一起35年的伴侶卻不能以合法的配偶身份生活,不能以合法的配偶身份一起面對疾病與死亡?
這個世界根本就很虛假!說什麼台灣已經對同志很友善,根本就是口惠,口頭上說支持同志,卻一點點權益都不願意鬆手,那根本就是虛偽!
說什麼同志平權,假的!只要同志婚姻不合法化,一切都是假的!

Namoy ny ainy androany ny Profesora Picoux.
Nahoana ny sakaizan'ny olona iray niaraka nandritra ny 35 taona no tsy afaka miaina toy ny vady ara-dalàna ary miara-miatrika aretina sy fahafatesana tahaka ny vady ara-dalàna?
Mihatsaravelatsihy ity tontolo ity! Ho an'ireo milaza fa tena naman'ny vondrona LGBT i Taiwan, mpivaro-bava fotsiny ireo teny ireo. Milaza izy ireo fa manohana ny vondrona LGBT, saingy mandà tsy hanome zo ho an'ny vondrona LGBT. Fihatsarambelatsihy tanteraka ny [finamanana]!
Aza manarama mpivaro-bava hanohana ny “fitovian-jo ho an'ny vondrom-piarahamonina LGBT” fotsiny. Tsy misy dikany ny teny! Raha mbola tsy ampidirina ao anaty lalàna ny fanambadian'ny olona roa mitovy taovam-pananahana, midika tsinontsinona izany!

Manomana ezaka faramparany hanafainganana ny lalàna amin'ny alalan'ny diabem-pireharehana hotontosaina ao Taiwan amin'ny 29 Oktobra ihany koa ny vondrom-piarahamonina LGBT. Ny lohahevitra amin'ny diabe amin'ity taona ity dia “Vakio ny sarontavan'ny hatsaram-panahy mihatsaravelatsihy“:

我們的環境充斥著各種「為你好」的「假友善」說詞,裡面包裹的不僅是幽微、隱形的歧視,更是一種自以為是的假性接受,未見LGBTIQA性多樣社群真實的生命經驗與處境,於是歧視變的更加難以察覺卻仍舊存在,不只讓性多樣社群無法自在展現,還必須不斷與之角力、對抗,讓人身心俱疲,傷痕累累。

Manarama mpivaro-bava marobe ho an'ny [vondrom-piarahamonina LGBT] ny fiarahamonintsika. Miresaka amin'ny fampiasana teny tsara fanahy sy tia namana izy ireo ary milaza fa “ho an'ny mahasoa anao manokana”  ity na ity.

fanavakavahana voarindra am-pitaka no tena fototr'ireo teny ireo. Tsy mahita ny tena zavatra iainana izy ireo ary tsy miresaka ny toe-java-tsarotra atrehan'ny olona isan-karazany ao amin'ny vondrona LGBT. Voarindra ara-potoana saingy manjaka ny fanavakavahana. Ao anatin'izany fanavakavahana izany, tsy malalaka hiseho amin'ny maha LGBT azy ry zareo olona LGBT ary tsy maintsy mitolona sy miady hatrany amin'ny [fitsarana an-tendrony takonana amin'ny teny tsara fanahy]. Tena mahakivy sy maharary izany.

Manasongadina ohatra sasany mikasika ny teny “tsara fanahy” voalaza etsy ambony ireo mpikarakara ny diabe

我不反對同性戀,我的孩子不是就好。

Tsy manohitra ny pelaka sy ny vehivavy mpifankatia aho, raha mbola tsy anisan'izy ireo ny zanako

女女我可以,男男我不行。

Mety amiko ny vehivavy mpifankatia, saingy tsy mankatoa ny pelaka aho

我覺得變性人很勇敢,但還是別讓小孩接觸,小孩子不懂。

Mino aho fa tena be herim-po ireo olona pelaka sy lesbiana, saingy tsy tokony ampahafantarintsika ny ankizy ny momba azy ireo satria tsy mahafantatra na inona na inona ny ankizy

得愛滋就好好保重不要出門,否則對別人來說很危險。

Raha voan'ny SIDA ianao, tsy tokony hivoaka any ivelany, raha tsy izany hampidi-doza ho an'ny olona hafa

做自己是很好,但女生還是要保守一點。

Tsara ny mijanona ianao ihany, saingy tsara kokoa ho an'ny tovovavy ny mandala ny mahazatra.

Mihevitra ny sasany fa ny fandaniana ny lalànan'ny fitovian-jo amin'ny fanambadiana ao Taiwan dia resaka fotoana fotsiny. Saingy nampiandrasana nandritra ny telo taona mahery hatramin'izao ny volavolan-dalàna, ary manahy ny sasany fa mety havadiky ny governemanta ho lalàna mametraka ny fiarahan'olon-droa mitovy taovam-pananahana monina an-tokatrano izany – fa tsy fanambadiana – mba hahazoana fanohanana bebe kokoa amin'ny vahoaka. Tsy mahandry manoloana ny fahatarana ny fiarahamonina LGBT sy ny mpanohana azy ireo.
Ny anton'ny famonoan-tena voalohany dia fahakiviana tsy voatsabo. Azo sitranina ny fahakiviana ary azo sorohina ny famonoan-tena. Afaka mahazo fanampiana fanohanana manokana an-telefonina ianao sy ireo manana olana ara-pihetseham-po. Tsidiho ny Befrienders.org raha te hahazo fanampiana amin'ny antso an-telefonina mikasika ny fisorohana ny famonoan-tena ao amin'ny firenenao.

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.