- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Lalànan'ny Fifandraisandavitra: Neken'ny Fitsarana Tampony Meksikana Ny Fangitra Ara-Jeografika Sy Ny Fihazonana Ny Lahatahiry

Sokajy: Meksika, Fahalalahàna miteny, Mediam-bahoaka, Teknolojia, Zon'olombelona, GV Mpisolovava
eye

Sary: Pixabay nahazoana alàlana avy amin'ny Famoronana Sehatra Ho An'ny Daholobe .

Malahelo izahay fa tsy niraharaha ny fenitra iraisam-pirenena ny Ratsam-pitsarana Faharoa ao amin'ny Fitsarana Tampony tamin'ny fankatoavana ny fihazonana ny lahatahiry.

Namoaka didy ny Ratsam-pitsarana Faharoa ao amin'ny Fitsarana Tampony ao Meksika tamin'ny 4 May 2016  fa manaraka ny lalàmpanorenana ho an'ny orinasa fifandraisan-davitra ny fandraketana an-tsoratra ny fifandraisana manokan'ny mpiserasera ao aminy mandritra ny roa taona, araka ny voalazan'ny Lalànan'ny  Fifandraisandavitra sy ny Haino Aman-Jery Federaly [4]lany tamin'ny 2014.  Manaiky ny  fihazonana tsy ankanavaka ny lahatahiry [5] sy mamela ny manam-pahefana hampiasa ny fangitra ara-jeografika [6] amin'ny finday amin'ny fotoana rehetra tsy mila fanaraha-maso ara-pitsarana izany fanapahan-kevitra izany. Mametraka ny fiainana manokana sy ny fiarovana ny olom-pirenena rehetra tsy ho azo antoka izany araka ny Fikambanana Tsy Miankina Meksikana R3D :  Tambajotran'ny Fiarovana Zo Nomerika [7].

Nandritra ireo volana voalohany tamin'ny 2014, maro ny hetsi-panoherana nokarakaraina manohitra ny andininy samihafa tamin'ny volavolan-dalàna talohan'ny nahalanian'ilay Lalànan'ny Fifandraisandavitra. Anisan'izany, ny diabe #NoMasPoderAlPoder [8] (Tsy Mila Hery ho an'ny Mahery Intsony) sy ny rojon'olona [9] nahatratra 7 km manerana ny renivohitra Meksikana, ary ny fanentanana nomerika #EPNvsInternet [10], izay niresaka momba ny filoha Meksikana Enrique Peña Nieto (EPN).  Namoaka fanambarana ihany koa ny fikambanana Iraisam-pirenena, ny mpikatroka sy ny mpanoratra [11] manohitra ny volavolan-dalànan'ny fifandraisandavitra. Nahomby ireo hetsi-panoherana satria noesorina tao amin'ny dikan'ny lalàna farany ny andininy nahatonga adihevitra be indrindra tamin'ilay volavolan-dalàna. Na izany aza,  natao manankery ny Andininy faha 189 sy 190 [12] amin'ny Lalànan'ny Fifandraisandavitra, izay ahitana fizarana miresaka fitazonana lahatahiry sy fijerena fangitra ara-jeografika amin'ny fotoana rehetra, antony mbola anohizan'ny R3D ny fanoherana ny lalàna [13].

Taorian'ny fanemorana ny adihevitra nandritra ny roa herinandro, notsipahin'ny Fitsarana nony farany ny didy tamin'ny 4 May 2014, mampanaiky ny andininy 189 sy 190 izany [12]. Na izany aza, araka ny fanambarana an-gazetin’ [14]ny R3D, lavitra ny faran'ny ady ho fiarovana ny fiainana manokana:

[…] en los próximos meses demandaremos al Estado Mexicano ante la Sistema Interamericano de Derechos Humanos con el objetivo de revertir este grave atentado contra la privacidad y seguridad de todas y todos los mexicanos.

[…] Hitory ny governemanta Meksikana eo anatrehan'ny rafitry ny Zon'Olombelona Iraisan'i Amerika izahay amin'ireo volana ho avy, ka ny tanjona lehibe dia ny hanafoana ny fanitsakitsahana ny fiainana manokana sy ny filaminan'ny tsirairay sy ny  Meksikana rehetra.

Raha nanamarika ny R3D fa tokony hambara ny antsipirihan'ny didim-pitsarana, dia hita fa ny fitsarana iraisam-pirenena, indrindra fa ny Fitsarana Iraisan'ny Amerikana Momba ny Zon'olombelona [15] ​​no manana ny teny farany momba ity raharaha ity.