- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Fanehoan-kevitra Tamin'ny Loka Nobel-n'ny Fandriampahalemana : “Filàna ho an'i Tonizia”

Sokajy: Afrika Avaratra sy Afovoany Atsinanana, Tonizia, Fifandraisana iraisam-pirenena, Mediam-bahoaka, Politika, Vaovao Tsara

Mpanao gazety frantsay-Italiana-Toniziana i Guy Sitbon, mpitati-baovao ela nihetezana tao Maghreb sy Afovoany Atsinanana, nanomboka tao amin'ny  Le Monde hatramin'ny Nouvel Observateur sy Marianne. Nandray ny Loka Nobel Fandriampahalemana natolotra ho an'ireo olona efatry ny fihaonambem-pirenena izy tamin’ity lahatsoratra [1]tao amin'ny tranonkala Toniziana Leaders [2] ity. Navoakanay eto indray izany rehefa nahazoana alalana taminy ary iray amin'ireo fanehoan-kevitra miteny Frantsay amin'ity Nobel-n'ny fandriampahalemana ity.

Guy Sitbon

Guy Sitbon

“Paris, amin'ny iraika ambiny folo sy dimy, maneho ny fahatongavan'ny sms ny lakolosy kelin'ny finday. Hojereko rehefa avy eo. Roa minitra avy eo, sms faharoa, fahatelo ary fahaefatra. Fa misy inona? Feno ahiahy, nalaiko tao anatin'ny paosin'ny palitaoko ny findaiko ary novakiako. Ny namako vehivavy Laura avy ao Rôma : « Evviva la Tunisia. » Ny zafikeliko lahy any amin'ny biraony: «Efa noeritreretinao ve? Masaka tsara. » Nicole avy ao Madrid : « Arahabaina Radès » (tany Radès no nandaniany ny fahatanorany), John avy ao San Francisco : «Arahabaina, mendrika anao io. » Boris avy ao Moskoa : « Molodets, Slava Tunis (Bravo, ela velona i Tonizia). » Ny mpiray vodirindrina amiko, Annie : «Hanelingelina anay amin'ny Tonizianao indray ianao. »Nidina aho, mifandom-bera ao amin'ny trano fisotrosotroana eo ampita ireo mpiray tanàna amiko Ahmed, mpivarotra kebab ary i Samuel, mpivarotra kiraro, samy ‘Tunes’ (Naotin'ny mpandika : Toniziana) izy roa ireo. Nijery ny vaovao ao amin'ny Google, mazava amin'izay : Vao avy nahazo ny loka Nobel aho. Na saika izaho. Nahazo Nobel ny Toniziana rehetra. Azoko an-tsaina ny nouba ao Belleville, ao Barbès sy ao amin'ireo trano fisakafoanana ao amin'ny faha-17.

Ho ahy, tsy mahagaga ahy izany. Raha tsy i Tonizia, dia iza? Obama? Putin? Assad? Le Pen?

Mitrahotraho ny ady amin'izao fotoana izao izay manakenda, fa tsy any an-kafa. Ao amin'izany “tontolo Arabo-Islamika” rava maika amin'ny Chakchouka lian-drà .

Eo amin'ny fihaonan'ny fitahiana sy ny ozona, teboteboka zara raha hita eo amin'ny sarintanin'izao tontolo izao ny antsika. Na ny tsara tarehy indrindra na ny mahavariana indrindra, angamba ny mahafinaritra indrindra. Sady tsy solintany, na fitaovam-piadiana, fa faniriana hiaina fotsiny ity fianaina ity ao anaty tsikitsiky fa tsy alahelo. Amin'ny fitiavana fa tsy amin'ny poizina. Amin'ny fankahalana ny fankahalana.

Congrès du dialogue national le 16 octobre 2012 CC-BY-20 [3]

Kongresin'ny dinika nasionaly tamin'ny 16 oktobra 2012 CC-BY-20

Ao amin'ny manodidina ny tedron-tany Avaratra, lahy antitra vitsivitsy mavo mena volo no milofo amin'ny asa iray: mijery tsara ny totohondry sy ny tafondron'ny planeta.Misy mijoro mangozohozo, misy mijoro tsara. Izay mino ny marina, mino ny diso. Izay mamono ary mitsabo. Na iza na iza, na ny olona aza tsy afa-miala amin'ny mason'ny mikrôsikôpin'izy ireo. Herintaona manontolo, nanakorontana ny karazana olombelona izy ireo mba hanala an'iza amin'ny farany? Ianao, Isika, izaho. Efa fantatro fa mila an'i Tonizia aho. Ary ankehitriny i Oslo nahatonga fanambarana tato amiko : mila an'i Tonizia izao tontolo izao.

Mendrika ny tanindrazana izy efatra. Tokony hiala amin'ny mahazatra i Oslo amin'ny fanomezana loka an'i Béji Caïd Essebsi sy Rached Ghanouchi noho izy ireo nanakana ny loza nambara amin'ny fanambadiana ny rano sy ny afo. Saingy ao Oslo, notazonina ny fahatsiarovana ratsy amin'ity mari-pankasitrahana nomena ireo mahery fo tahaka an'i Kissinger syet Le Duc Tho (1973), Arafat, Rabin sy Pérès (1993). Noesorin'izy ireo mihitsy aza i Merkel. Tokony nosafidian'ny Filankevitry ny Nobel ihany koa ny vahoaka Toniziana manontolo. Betsaka ao Damas na ao Sousse no tsy mendrika an'izany. Ankoatra azy efatra, ho an'ny tantara manontolon'i Tonizia ny voninahitra. Tantara eo am-pelatanan'ny tsirairay mandrakizay.

Androany maraina, nanazava tamin'ny mpanampiny momba ny loka Nobel i Moncef. Taorian'ny resaka lavabe nataon'ny mpampiasa azy, nanontany i Salha: Manova inona ho ahy izany? Tamin'ny valinteny iray, voalazan'i Salha ny rehetra.

Rahatrizay, tokony ialohavan'ny fanontaniana ny teny sy ny fihetsika tsirairay : sahaza ny loka Nobel hoan'ny Fandriampahalemana ve izay ho ataoko sy izao ho lazaiko. Nahare tsara ianao, ry Fandriampahalemana.”

Nobel