Tamin'ny marainan'ny 30 marsa, nisy tokantandroka iray nihazakazaka [2] nanavatsava tsena iray be olona sady manakaiky hopitaly, nahafaty vehivavy iray 61 taona [3] sy nandratra olona hafa maro, tao amin'ny tanàna iray 75 kilometatra atsimon'ny renivohitr'i Nepal, Kathmandu.
Nepal dia mampiatrano ny 534 [4] amin'ny lalomena tokantandroka 3000 manerantany ahiana ho lany taranaka. Ny Valan-javaboarim-Pirenena Chitwan [5], 45 kilometatra miala io toerana nahitana ny trangan-javatra io dia ahitana tokantandroka 503.
Nahazo ny fankatoavana iraisampirenena i Nepal tamin'ny ezaka fitehirizana [6] nataony sy ny fomba vaovao nampiharina hampihena ny famonoana ireo biby mpirenireny. ny valan'i Chitwan no ahitana ny faharoa betsaka indrindra ahitana [7] ireo biby marefo an'isa indrindra manerantany izay manana lanja eoho eo amin'ny 2 ka hatramin'ny 3 taonina eo amin'ny ankapobeny. Ny fihazana no nampihena isa indrindra ny lalomena tokantandroka saiky nahalany tamingana azy tamin'ny fiandohan'ny taonjato faharoapolo. [8] Ezaka fitehirizana henjana dia henjana no nampiakatrany isany tao anatin'ny taompolo vitsivitsy. Nanana anjara toerana goavana tamin'ny fitehirizana ny biby mpirenireny [6] i Nepal. Tanelanelan'ny taona 2011 sy 2013, dia tsy nisy fihazana tsy ara-dalàna tao Nepal; tsy nisy tigra na lalomena maty novonoina na dia iray aza.
Ny tranonkalam-baovao Nepali Pahilopost no nitatitra fa nirodorodo nanavatsava an'i Hetauda, tanàna iray ahitana mponina tokotokony ho 85000 eo ilay biby. Tsikaritra nanakaiky ny hopitalin'i Hetauda [3] ilay biby ary nalaza tao anatin'ny fotoana fohy tao amin'ny media sosialy. Nisioka ny sary sy ny lahatsarin'ilay lalomena nihazakazaka manodidina ny tsena ny mponina tao an-toerana nialoha ny nitateran'ny gazety be mpanaraka ny fandosiran'ilay lalomena.
Rhino on the Run in Hetauda Video provided by Kishan Poudel from Hetauda. #WildLife [9] @kashishds [10] pic.twitter.com/OqTCqYUxFu [11]
— Sahadev Poudel (@Sahadevision) March 30, 2015 [12]
Lalomena mandositra hita ao amin'ny lahatsarin'i Kishan Poudel avy ao Hetauda
Nisioka i Kumar Paudel:
Rampaging rhino terrifies residents as it runs through town in Hetauda #Nepal [13] pic.twitter.com/eI64N5bi1u [14]
— Kumar Paudel (@kmrpaudel) March 30, 2015 [15]
Lalomena nitrifatrifana nampihorohoro ny mponina nandritra ny nihazakazahany nanavatsava ny tanànan'i Hetauda
NIsioka ny mpanao gazety Ujjwal Acharya:
An one-horned Rhino creates choas in Hetauda, Nepal appearing in densely populated area. Pics via @Sahadevision [16] pic.twitter.com/0mb6KBzTKn [17]
— Ujjwal Acharya (@UjjwalAcharya) March 30, 2015 [18]
Lalomena tokantandroka iray niteraka sahotaka tao Hetauda, Nepal nipoitra tao amin'ny faritra iray be mponina.
More photos from Twitter of Rhino in Hetauda Pics: Ardy Bajracharya via @lexlimbu [19], @nepal2006 [20] & @janakdangol [21] pic.twitter.com/7cFCNk761W [22]
— Ujjwal Acharya (@UjjwalAcharya) March 30, 2015 [23]
Sarin'ny lalomenan'i Hetauda hita ao amin'ny Twitter
Ao Nepal; mpitranga ny fanafihan'ny biby mpirenireny mety mahafaty amin'ny toerana manakaiky ny valan-javaboary sy fitehirizana ny biby mpirenireny. Araka ny fanadihadiana tamin'ny 2008 [24], dia nisy tigra 36 nahafaty olona 88 tanelanelan'ny taona 1979 ka hatramin'ny 2006 nanodidina ny Valan-Javaboarim-Pirenena tao Chitwan.
Ho fisorohana fanafihana toy izany, dia efa nanao fanentanana tamin'ireo vondrom-piaraha-monina manakaiky ireo tobim-pitehirizam-biby mpirenireny ireo ny governemanta sy ny fikambanana misahana ny fitehirizana. Misy ireo fepetram-piarovana manokana tahaka ny fefy ara-masoandro [?], andry sy lavaka namboarina manodidina ireo vondrom-piarahamonina marefo.
Efa nanomboka namboly solila [25], zavamaniry mamokatra menaka menthol, sy chamomile [karazan-javamaniry vahiny azo atao dite na fanafody], amin'ny taniny ihany koa ireovondrom-piarahamonina manakaiky ireo tobim-pitehirizam-biby ireo.Tsikaritra manko fa tsy tian'ny biby mpirenireny ny fofon'ireo zavamaniry ireo, ary ny fambolena an-tsaha ireo vokatra ireo dia efa karazana fefy fiarovana sahady. Ny hevitra ambolena ireo zavamaniry ireo dia nekena ho iray amin'ireo fanatsaran-javatra 12 tsara indrindra manerantany [26] nandritra ny Fizaran-Dokan'ny BBC International World Challenge tamin'ny 2011.
Raha mbola sahirana tamin'ny famerenana ilay lalomena ho an'ny amin'ny toby ny tompon'andraikitry ny toby sy ny manampahefana tao an-toerana ary ireo mpanolo-tena, dia heniky ny hanihany tamin'ny dian'ilay lalomenany media sosialy.
Olona iray manao kibokibo amin'ny fandosiran'ilay lalomena nisioka hoe:
होइन त्यो गैड़ालाई जान्ने भएर किन हस्पताल छिर्न पर्ने कत्ति न डाक्टर जस्तो..
— कान्छा साहुको नाति (@transcend_mee) March 30, 2015 [27]
Fa maninona ilay lalomena no tsy maintsy miditra ny hopitaly tahaka ny hoe dokotera.
Nisioka ny mpanao gazety hafa Kriti Bhuju:
गैँडा हेटौडा बजारमा shopping गर्न हिडेँ जस्तो छ, सब पसल बन्द गर्यो भने फर्किन्छ की?
— kriti bhuju (@kritibhuju) March 30, 2015 [28]
[Hita] ho niantsena tao amin'ny Bazarin'i Hetauda ilay lalomena, hody izy rehefa mikatona avokoa ny fivarotana rehetra?
eto [29]