Ny marainan'ny 7 Janoary tao amin'ny arabe iray tony dia tony tao , novonoin'olona roa tamin'ny basy ny olona 12 ary efatra no naratra mafy tamin'izany fanafihana natao tamin'ny gazety-boky frantsay Charlie Hebdo izany. Tao anatin'ny taona maromaro izay, dia nahazo fandrahonana maro avy amin'ny ekstremista manerana izao tontolo izao, noho ny fahasahiany, ary matetika mahatafintohina ny hatsikana nataony.
Nisy sora-baventy iray nandritra ireo fiareta-tory fandrehetana labozia izay nijoro tsy nilàna fanentanana manerana an'i Frantsa taorian'ity fanafihana efa voaomana ity izay “nahafaty olona 12 sy naharatra olona 66 tapitrisa”. Ao Frantsa, indrindra taorian'ny fandripahan'olona nampahonena iny, dia noheverina ho fototra tsy azo hozongozonina intsony, tahaka ny voninkazo lilia ao amin'ny kolontsaina frantsay sy ny andron'ny matso 14 jolay, ireo mpanao sariitatra dimy ireo tao anatin'ny efapolo taona izay. Natao hoe dadatoa tsy maty ambavany Cabu, Wolinski, Charb, Honoré ary ry Tignous izay mampitsiky sy manala azy ny zavatra rehetra hoan'ny rehetra. Tsy mahalala fetra ny tsy fanajan'izy ireo; mety hahazo hehy avy amin'ny tanora sy ry efa zokiolona ry zareo nefa mety ho manohina an-dry zareo ihany koa izany. Matetika ry zareo no lasa lavitra loatra, manongotra ny fonon'izay rehetra azo hananihaniana, izay mirona manokana any amin'ny fanesoesoana ara-pivavahana.
Talen'ny fanoratana Charb, izay Stéphane Charbonnier ny anarany manontolo, dia efa eo ambany fiarovan'ny polisy, ary maty nandritra ny fanafihana ny mpiambina azy. Eto ambany eto ny tsonga avy amin'i Charb tamin'ny 2012 izay toa manambara mialoha ny tranga mety hoavy :
Ny bilaogera @Le_M_Poireau misaona ny fahaverezan'i Cabu:
Je pense à l'homme si doux qu'était Cabu et je pleure. #CharlieHebdo
— Charlie Poireau (@Le_M_Poireau) enero 7, 2015
Mieritreritra ilay olona malefaka tahaka an'i Cabu ary mirotsa-dranomaso #CharlieHebdo
Ary ny kaontin'esoeso natao hihomehezana noheverina ho an'Andriamanitra mampahatsiahy amin'izao tontolo izao ny fahafatesan-dry zareo ao anatin'ny hatsikana :
Je viens de recevoir plein de dessinateurs géniaux au paradis. Ils me dessinent à poil et on se marre. Désolé qu’ils soient plus avec vous.
— Dieu Officiel (@DieuOfficiel) 7 Janvier 2015
Vao nandray mpanao sary mahafinaritra aty paradisa aho. manao ny sariko miboridana ry zareo ary dia nanala azy tokoa izahay. Miala tsiny raha tsy miaraka aminareo intsony izy ireo.
Maro dia maro tokoa ny azo lazaina raha tsy efa niadian-kevitra fotoana maharitra dia maharitra ao amin'ny media sosialy izany. Koa ireto ny vitsivitsy amin'ireo sariitatra tsy manaja indrindra izay efa navoakan'ny Charlie Hebdo ary niely ihany koa an-tserasera ho fahatsiarovana ireo mpanao sariitatra novonoina. Tahaka an'i Chapatte, namana mpanao sariitatra Frantsay izay naoratra toy izao tamin'ny sariitatra fahatsiarovana : “Raha tsy misy hehy, Maty daholo isika rehetra“.
Indreto ny sasantsasany amin'ny sariitatra navoakan'ilay gazety-boky izay mirona any amin'ny fivavahana :
Tamin'ny fonon-gazety farany indrindra nialoha ny fanafihana, Toy izao ny sary navoakan'ny Charlie Hebdo nosoratan'i Charb:
Ary ireto ny sasantsasany amin'ny sary sy sariitatra izay manohina indrindra ato amin'ny tranonkala azy miely mba ho fahatsiarovana ireo novonoina. Ny sasany amin'ireo dia noforonina taorian'ny fanafihana, ary ny hafa kosa dia efa nivoaka ela fa navoaka indray noho ity voina vao haingana ity.
4 dessinateurs au paradis, Mahomet et Jésus consternés … #CharlieHebdo pic.twitter.com/lOqY4sVLoT
— NOiD (@noid_gb) enero 7, 2015
Mpanao sary 4 any an-danitra, tankina i Muhammad sy i Jesoa…
#JeSuisCharlie #plusjamaisca pic.twitter.com/L6GS7wijnd
— Sophie Dupont ✏️ (@sofille65) enero 7, 2015
“Ceci n'est pas une religion” – Dorian Danielsen #CharlieHebdo pic.twitter.com/X28o99aA6B
— waltercolor (@waltercolor) enero 7, 2015
“Tsy antokom-pivavahana ity” – Dorian Danielsen
#CharlieHebdo pic.twitter.com/ua2Eic4FLv
— Jean-Baptiste ✏️ (@dijibe) enero 7, 2015
Tomorrow's Ouest France front page #JeSuisCharlie pic.twitter.com/FFFJBYsYP1
— Matthew Hotton (@MatthewHotton) enero 7, 2015
Fier de mes ex-collègues. La salle de nouvelles de Radio-Canada à Montréal soutient #CharlieHebdo #JeSuisCharlie pic.twitter.com/U9OqJBMk8t
— Bruno Guglielminetti (@Guglielminetti) enero 7, 2015
Afa-mirehareha amin'ireo niara-niasa tamiko. Efi-panoratan'ny gazety CBC ao Montreal manohana ny #CharlieHebdo
Mandria am-piadanana ary misaotra amin'ny fahatsiarovana.