SARIPIKA: Miandry Fanampiana Fatratra Ny Sisam-patin'ny Rivodoza Mahery Vaika Ao Filipina

A street in Balangiga, Samar. One of the badly hit provinces. Photo by Autonomo Sr Abellar Amano, Facebook

Lalana iray ao Balangiga, Samar. Iray amin'ny faritany niharam-pahavoazana indrindra. Sary avy amin'ny Autonomo Sr Abellar Amano, Facebook

Tsy voazara haingana sy tsy voazara tsara amin'ireo vondro-piarahamonina sisa niangana tamin'ny tafio-drivotra mahery vaika Haiyan (Yolanda) tao Filipina ny fanampiana. Maro ireo sisa niangana no nitaraina fa tsy nipaka tany amin-dry zareo ny fanampiana nampanantenain'ny governemanta.

Nandona ny vondro-nosy Visayas i Haiyan tamin'ny zoma (heriny) izay nanetsika tafiotra izay nahafaty olona mihoatra ny 1500. Saingy mety ho mbola betsaka kokoa noho izany ny fahavoazana raha mbola tsy fantatra ny toe-draharaha any amin'ny tanandehiben'ny faritra lavitra amoron-dranomasina. Noho ny fahasimban'ny lalana dia tsy tafapaka any amin'ireny vondrom-piarahamonina ireny ny fikambanana mpamonjy voina sy mpanome fanampiana.

Noho ny fidaviavan-tsakafo fatratra dia lasa mandroba tsenambarotra lehibe sy toeram-pitehirizam-bary ny sisa niangan'ny tafiotra mahery. Nandrenesana tatitra fandrobana ny tao an-tanànan'i Tacloban sy ny tanàna hafa any amin'ny faritanin'i Leyte. Ho setriny, nampanantena ny handefa fitaovam-panampiana hozaraina any ny governemanta ary naniraka vondro-kerin'ny polisy hameripiarahamonina ravan'ny tafio-drivotra mahery. Mandritra izany fotoana izany, mikorapaka mividy entana ny any Samar:

Fitaintainana no nameno ny tanànan'i Samar antsoina hoe Calbayog noho ny fahavitsian'ny fitaovana ilaina; ahitana fikoropahana mividy zavatra eny amin'ny mpivarotra maro

Rehefa mangalatra fahitalavitra sy fitaovana fanasan-damba dia fandrobàna izay

Tena malahelo tokoa mandre fa tonga hatramin'ny fandrobana fivarotana sy milina mpamoaka vola ireo sisa niharam-boina

Manipy entana avy ao amin'ny fitehirizana ny mpandroba ao Guiuan, E.Samar taorian'ny fiadiana mafy nataon'ireo mpikatroky ny famonjena voina hanome fanampiana ireo sisa velona

Tamin'ny alalan'ny pejy Facebook-n'i Randy Felix Malayao, ny sisa niangana iray no niangavy ny vahoaka tsy hanenjika loatra ireo mbola velona amin'ny fitsarana (fanamelohana) ireo mpandroba:

Dont be so quick to judge looters, i was looter. I looted medIcine for the red cross, milk and food for the children. Walked 4 hours and dug into 2 foot empty plastic bottles to get at least something to drink and bring back some. The people who took flat screen tv's were the same people who offered to give me a drink and some lugaw (rice porridge). Those who looked like ex-convicts offered me something to eat. Almost all the time they are willing to lend a hand when you said you really need something. What they didnt show on the news was how people were helping each other amidst the catastrophe.

Aza maika loatra ny hitsara ireo mpandroba, nandroba aho. Nandroba fanafody avy ao amin'ny vokovoko mena, ronono sy sakafo ho an'ny ankizy. Nandeha ora efatra sy nihady tavoahangy plastika roa mba sitrany ahay hahazo zavatra azo sotroina sy hitondra miverina ny sasany. Ireo olona nandray efijerin'ny (ecran) fahitalavitra fisaka  dia ireo olona nanome ahy hosotroina sy lugaw (ranombary). Ireo olona tahaka ny efa voafonja taloha ireo no nanome zavatra hohanina ho ahy. Saika tamin'ny fotoana rehetra no nanolo-tanana ho anao izy ireo rehefa milaza fa tena mila zavatra tokoa. Ny tsy nasehon'ny vaovao dia ny fomba fifanampian'ny olona nandritra ny voina.

Aza miantso azy ireny ho mpandroba, hoy ny nosoratan'i Martha Villarosa:

Looters?! No one has the right to call them with such a title. Just imagine how painful it is as many of them lost their houses, loved ones passed away, nothing to eat nor drink. Just be thankful coz we're alive, safe and still enjoying our lives. Let's all be positive on this. All our fellow countrymen need is our support and prayers to help them get through this.

Mpandroba?! tsy misy manan-jò hilaza azy ireo ho tahaka izany. Mba eritrereto fotsiny hoe maro amin'izy ireo no vao rava trano, nandao azy ireo ny maro tamin'ny notiaviny, tsy nanan-kohanina na hosotroina. Mba misaora fa velona izahay, salama ary mbola mankafy ny fiainanay. Andao hijery ny lafy tsarany amin'izany. Ny ilain'ny mpiray tanindrazana amintsika dia fanohanana sy vavaka mba hamakivakian-dry zareo izao (voina izao)

Many roads were damaged by typhoon Haiyan. Photo by Autonomo Sr Abellar Amano, Facebook

Potiky ny tafiodrivotra Haiyan ny lalana maro. Saripika avy amin'ny Autonomo Sr Abellar Amano, Facebook

Ny manampahefana ambony indrindra ao amin'ny firenena eo amin'ny sehatry ny fanabeazana, ny Frera Armin Luistro, no namoaka izao hafatra izao ho an'ny mpanabe:

Let’s look for people first. Don’t worry about damages to property—we will deal with that later. The worst thing is to count buildings and fallen trees and not account for our people.

Second, let’s bring our children back to school. The best way for kids to recover is to bring them back to their routine as soon as possible—and that is to bring them to school. There is no need to conduct classes right away. Let them play. Do activities.

Jereo aloha ny olona. Aza matahotra momba ny fahasimban'ny fananana -hiresaka momba izany isika aoriana. Ny zava-dratsy indrindra dia ny fanisana trano sy hazo mianjera nefa tsy miraika amin'ny vahoakantsika.

Faharoa, andao haverintsika ho an'ny an-tsekoly ny zanatsika. Ny fomba tsara indrindra ho an'ny ankizy ho sitrana dia ny famerenana araka izay haingana ny fahazarany – ary izany dia ny famerenana azy ireo ho any an-tsekoly. Tsy ilaina ny tena manao fianarana. Avelao ry zareo hilalao. Manaova lahasa maro.

Atom Araullo nitatitra fa niverina tamin'ny ampahany ny fifandraisan-davitra tao Tacloban:

Tsy naninona (aho) teto Tacloban! miarina tsikelikely ny tolotra Telco. Heniky ny faharavana tanteraka. Mila ny fanampiana rehetra azony raisina ny olona eto

Mihamaro ireo Filipiana no mandray anjara amin'ny lahasam-pamonjena:

mampafana ny fo ny mahita olona maro mandeha lavitra kokoa hanao asam-pamonjena voina. fotoana ankasitrahako ny tambajotram-piarahamonina

The Palo, Leyte campus of the University of the Philippines was damaged by the storm. Photo by Cleve Kevin Robert Arguelles, Facebook

Ny Palo, Fonenan'ny mpianatra ao Leyte ao amin'ny oniversiten'i Filipina potiky ny tafiotra. Saripika avy amin'i Cleve Kevin Robert Arguelles, Facebook

Guiuan, Samar Atsinanana. Sekolim-panjakana sy tobim-pitsaboana (vonjimaika). Izao sisa no tavela ankehitriny.

Fijery talaky maso ny fahasimbana vitan'i Yolanda tao an-tanànan'i Basey ao Samar

Frank Cimatu mampahatsiahy sy mampitandrina antsika ny dikan'ny fanekena mangina tsy satry:

You know what resilience really means? It would be a month or two from now when everyone would have left, all the free food stopped coming, the people would be back to fending for themselves and the realization of what happened and what's in store for them would hit them like a full force gale. Then the people would know what resilience really means.

Fantatrareo ve ny tena dikan'ny fanekena mangina tsy satry? iray na roa volana avy eto rehefa lasa avokoa ny rehetra, tsy misy sakafo maimaipoana intsony, miverina miady amin'ny fiainana indray ny olona ary ho toy ny tifitra variraraka ho azy ireo ny fahatsapana izay nitranga sy izay mbola eny am-pivarotana. Ary dia ho fantatry ry zareo izany tena dikan'ny hoe manaiky mangina tsy satry.

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.