[Mitondra mankany amin'ny pejy amin'ny fiteny Espaniola ny rohy rehetra raha tsy misy fanamarihana.]
Ny fetibe fahaefatry ny taokanton'ny tanàn-dehibe fanao isan-taona fantatra amin'ny hoe Santurce es Ley (Santurce no Lalàna), hetsika ahitàna seho an-tsehatra, fampirantiana sy fandraisana anjaran'ireo artista tonga miaraka mba hamorona taokanto eny an-dalambe ao afovoan'ny tanànan'i Santurce, dia natao nandritry ny faran'ny herinandro, ny 5-7 Aprily teo.
Nandritra ireo taompolo maro lasa, ny iray amin'ireo tanàn-dehibe tena nanana ny lanjany indrindra tao Puerto Rico — toeram-pifamezivezena rakotry ny hetsika ara-toekarena sy ara-kolontsaina fahiny — dia niha-nikororosy tsikelikely ho ny iray amin'ireo tanàna faran'izay tsy voakarakara indrindra ao amin'i renivohitr'i San Juan. Feno trano haolo; tsy voakarakara ny toerana natao ho an'ny mpandeha an-tongotra; ary na dia topimaso indray miserana aza dia afaka hahita ny tsy fitoviana aara-tsosialy lalina misy ao.
Tato anatin'ny taona vitsy, be ny ezaka natao mba hanomezana aina vao an'i Santurce, ny arteSanturce, vovonan'ireo sampan-draharaha misahana koltora. Saingy ireny ezaka ireny, izay ahitàna zavatra midadasika miainga avy amin'ireo hetsika fanao ivelan'ny trano eny amin'ny vondrom-piarahamonina ary tonga hatramin'ireo tetikasa fanorenan-trano ho amin'ny resa-barotra, kolontsaina dia nivangongo tamin'ny ampahany betsaka tao amin'ny iray amin'ireo lalambe ao Santurce, ny Ponce de León Avenue. Fanampin'izany, ny lafiny ratsy amin'ireny fandrosoana ireny dia ny fipoiran'ny toetra mihalikalika, sy ny famindran-toerana ary fanafoanana vondrom-piarahamonina iray manontolo.
Santurce es Ley dia ron-dohan'ilay artista nitàna toerana fototra teo amin'ny tantaran'ny indostrian'ny mozika ao Puerto Rico. Androany i Calle Cerra dia toeram-ponenana ho an'ireo mpikambana maro avy amin'ny vondrom-piarahamonina Dominikana, izay tena voahikilika ao anatin'io firenena io. Tao anatin'ilay hetsika natao nandritra ny faran'ny herinandro, niova ho La Mecque ho an'ny sary an-drindrina tao Puerto Rico izy. Ireto ambany ireto ny sasany amin'ireo sary nalaiko fony aho nitety ny Calle Cerra ny andro nanaraka ny fetibe.
Na teo aza ny fandraisana makotroka ny fetiben'ny taokanto Santurce, nitaty kiana ihany koa izy io. Ny iray tamin'ireo fanehoan-kevitra mivaivay dia ny hoe tsy nandray anjara tamin'ireo hetsika artistika ireo olona monina any amin'ilay faritra ary tsy mba voasolo tena, ny ankamaroany izay mpifindra monina avy any amin'ny Repoblika Dominikana. Daniel Nina, manoratra ao amin'ny El Message Antillano, dia milaza izao manaraka izao :
Tendríamos que pensar esta convocatoria de Santurce es Ley como un proceso a democratizar. Me pregunto, para la quinta edición en el 2014, ¿cuántos de los artistas serán dominicanos, de ahí mismo, de la comunidad de la pobreza y la desesperanza? A los organizadores les pedimos que tomen nota. Inventen un Santurce es Ley que sea representativo de la diversidad cultural de la región, y no exclusivo de unos afortunados que por razón de ser intocables, invaden comunidades a su predilección.
Tokony hoheverintsika ny mikasika ny Santurce es Ley amin'ny maha-fotoana iray fanararaotra azy hanelezana ny demaokrasia. Manontany tena aho mikasika ny andiany fahadimy amin'ny 2014; mpanakanto firy no ho Dominikana, manomboka eto, avy aminà vondrom-piarahamonin'ny fahantrana sy ny hadisoam-panantenana? Mangataka ireo mpikarakara izahay mba handray izany an-tsoratra. Asio Santurce es Ley iray sady mahasolo tena ny fahasamihafàna ara-kolontsaina aty amin'ny faritra no sady tsy ho an'ireo manan-katao vitsivitsy fotsiny izay, satria izy ireo raisina ho toy ny tsy azo tohinina, dia manao izay tiany amin'ny vondrom-piarahamonina.
Namaly ireo fanakianana tao amin'ny Facebook ry zareo mpikarakara. tafita ny hafatra, saingy mbola mila miandry ny fetibe amin'ny taona ho avy isika vao hahita na vonona tokoa hanatanteraka izay fanamby izay ireo mpikarakara na tsia. Afaka mahita sary misimisy kokoa amin'ireo sary an-drindrina voaloko nandritra ilay fetibe ianareo eto ary eto.