Resadresaka Niarahana Tamin'i Chanphal Sok: Mpanoratra sy Mpamoron-kira Kambojiana

Namakivaky ny onjam-piainana teny, nivezivezy tetsy sy teroa i Chanphal Sok toy ny zazakely niaraka tamin-dreniny mba hahita ny foto-piveloman'izy ireo. Nanoratra momba ny fiainana sarotra nodiaviny teo anelanelan'ny faritra Kampong Cham sy ny faritra Kratie tao amin'ny bilaoginy amin'ny teny Khmera i Chanphal, nampiasa bilaogy izy mba hanoratra bebe kokoaliteratiora, tantara fohy, vaovao fohy toy ny tantaran'ny fiteny Khmera. Indraindray, vazivazy maotina momba ny Khmera no hitantarany ny fiainany manokana. Tamin'ny taona 2009, nahazo ny loka fahatelo tamin'ny Literatiora Nou Hach izy tamin'ny tantara fohy nosoratany anaty pejy 10 ‘Kaboub Luy’ na “Valizy”.

Manana mari-pahaizana momba ny literatiora anglisy, fanta-daza kokoa amin'ny maha mpamoron-kira ireo hira Khmera marobe sy malaza indrindra ankehitriny izy, miasa ao amin'ny trano mpamokatra hira Hang Meas,  izay orinasa mpamokatra hira fanta-daza indrindra ao Kambodza, ity mpamoron-kira 28 taona sy bilaogera mavitrika ity ankehitriny.

Chanphal Sok

“Marimaritra iraisana ny fiainana. Rehefa avy nanoratra ny tantaram-piainako tao amin'ity bilaogy ity aho, hitako hoe hatraiza ny làlana nodiaviko. Renireny ny fiainana, ary na dia tsy mandrakizay aza, tena lava izany mba hiainana araka ny tokony ho izy manomboka izao,” hoy izy. Nana-potoana niresahana tamin'i Chanphal tamin'ny alalan'ny mailaka ny mpanoratra ao amin'ny Global Voices Kounila Keo.

1. Mino aho fa anisan'ny nandrombaka ny lokan'ny literatiora Nou Hach ianao. Firy izay ny loka efa azonao? Ahoana ny fijerinao ny toe-javatra iainan'ireo mpanoratra ao Kambodja ankehitriny

Tonga ho azy tato anatiko ny haisoratra. Tiako ny manoratra, ary tsy mora foana no nahatongavan'izany talenta izany tato amiko, satria tsy maintsy manatsara sy mikolokolo izany hatrany aho . Raha nahita aho fa mahay manoratra, nanomboka nampiasa izany. Nanomboka hatreo, nahazo fanohanana marobe avy amin'ireo mpihaino ny hira nosoratako aho. Nanandrana nifaninana imbetsaka tamin'ny lokan'ny literatiora  Nou Hach aho, ary nahazo ny laharana fahatelo ihany tamin'ny farany tamin'ny alalan'ilay tantara fohy nosoratako: Wallet èvalizy), tamin'ny taona 2009, saingy sertifikà mari-pankasitrahana fotsiny no azoko tamin'ireo loka hafa marobe. Mino aho fa vitsy dia vitsy ireo olona ao Kambodza no liana amin'ny fanoratana tantara, kanefa maro kosa ireo mpanao gazety noho ny mpanoratra tantara foronina sy mpanoratra tantara indray miseho. Raha mangataka amiko ny hitanisana ireo anarana mpanoratra tantara Khmera ianao, sarotra be ho ahy ny hitanisa izany. Saingy indrisy, tsy dia tia mamaky tantara firy ny mponina Khmera; vokatr'izany, vitsy dia vitsy ireo olona tia manoratra. Tsy dia mamokatra boky na horonantsarimihetska ao an-toerana firy i Kambodza Raha oharina amin'ireo firenena mpifanolo-bodirindrina, ary na ny sarimihetsika (sinema) aza dia mangina tanteraka.

2. Hitako fa misera Facebook sy tambajotra aterineto hafa ianao rehefa mamoaka ny sangan'asanao? Amin'ny maha-matihanina anao, ahoana ny fijerinao ny tontolon'ny aterineto ankehitriny?

Na dia tsy mandray vola aza aho amin'ny famoahako ireo tantara nosoratako ao amin'ny Facebook sy sehatra hafa aterineto tahaka ny issuu.com, faly foana aho rehefa mahazo fanohanana avy amin'ireo mpamaky Khmera. Izany no mbola hanoratako ho an'ireo mpamaky ny sangan'asako. Efa nihaona tamin'ireo mpamaky Khmera marobe tamin'ny aterineto aho, ary tena ravo aho afaka mizara zavatra maro ho azy ireo ao amin'ny aterineto.

3. Ahoana ny hevitrao amin'ny fahalafosan'ny fanontàna boky ao Kambodza? Ilaina ho an'ireo mpanoratra ao an-toerana ve ny sehatra aterineto tahaka ny bilaogy (wordpress/blogspot) sy ny Issuu

Eny indrindra. Taloha sy hatramin'izao, efa namoaka boky marobe aho izay tsy dia lafo no nanonta azy, saingy sarotra kosa ny nivarotra azy ireo. Satria tsy nahomby ny fizarana izany teny amin'ireo trano kely fivarotam-boky, ka sarotra ho an'ireo te-hividy ny boky no mahita azy. Hany ka lany volabe tamin'ny fanontàna ireo boky aho. Raha namoaka ireo sangan'asako tao amin'ny aterineto kosa aho, tsy nila nandany vola na dia dolara iray aza, saingy tsy mandray vola ihany koa aho.

4. Raha ny hevitrao, ho lasa loharano lehibe ho an'ireo mpanoratra tahaka anao ve ny aterineto mba hamoahana ireo sangan'asa?

Mbola kely aho dia efa naniry ny ho lasa mpanoratra. Rehefa lehibe, te-hizara fotsiny ny ato an-tsaiko amin'izao tontolo izao aho, ka ny aterineto no safidy tsara nofinidiko hamoahana ireo tantara. Izany no azo atao satria tsy mila ho mpanoratra matihanina ianao vao hamoaka ny sangan'asa nosoratanao. Manome fomba tsotra hamoahana ireo lahatsoratra, tantara sy tantara foronina ny Aterineto ary mahazo mpanaraka marobe avy eo. Miha-maro hatrany ireo Kambojiana miditra amin'ny aterineto, famantarana tsara amin'ny fitomboan'ireo mpamaky amin'ny aterineto izany. Taloha, tamin'izahay tsy nanana aterineto, voatery tsy maintsy nitalaho tamin'ireny trano printy ireny mba hamoahana ny bokinay, saingy ankehitriny, afaka misolo tsara ny milina mpanao printy ny Aterineto amin'ny fomba iray. Ankehitriny, te-hanoratra sy hizara fotsiny ny tsirairay. Na dia izany aza, mbola ankafiziko foana ny boky “taratasy”, saingy mbola vitsy ny mpamaky boky eto amin'ny firenenay. Matetika tsy mahomby ireo olona sasany miezaka mamoaka boky, saingy raha manambola be aho, hiezaka hamoaka boky ary hametraka izany manerana ny trano fivarotam-boky sasany. Mila mahay madanjalanja isika.

5. Tianao ho atsipy any amin'ireo mpanoratra hafa ve izany soso-kevitra izany?

Nampiasa Aterineto aho nandritra ny taona maro, tsy miteny aho akory hoe tsy mety ny famoahana boky. Te hanoro hevitra fotsiny aho hoe tokony handinika momba ny famoahana ireo sangan'asany amin'ny aterineto ireo mpanoratra raha tsy manambola handoavana ny fanontàna boky. Raha vao nampiasa ny WordPress aho, namoaka ny tantarako tao amin'ny bilaogy avy hatrany. Izay midika hoe, mbola tena tiako tokoa ireo boky taratasy, satria tahaka ny fahatsiarovana izy ireo izay afaka apetrako ao amin'ny fitehirezam-bokiko, na eo ambonin'ny latabatry ny fandriana izany. Tsy mitovy ny e-book (boky amin'ny aterineto) ny boky taratasy, mora trohana sy vakiana ny “e-book”- maoderina ary kelikely, saingy tsy manana lanja mampihetsipo tahaka ny boky taratasy izy.

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.