- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Ireo Mpanoratra Mampiroborobo ny Literatiora Venezoeliana

Sokajy: Amerika Latina, Venezoela, Haisoratra, Mediam-bahoaka

Ity lahatsoratra ity no farany amin'ireo fizarana roa tamin'ny resadresaka niarahantsika tamin'ilay mpanoratra, Guillermo Parra Venepoetics, momba ny literatiora Venezoeliana (amin'ny aterineto sy ivelan'ny aterineto) sy ny fandikàny ny haisoratr'i Jose Antonio Ramos Sucre.Afaka vakianao eto [1] ny lahatsoratra tamin'ny voalohany. 

 

Nandritra ny fizarana voalohany [1] tamin'ny resadresaka, nilaza tamintsika momba ny traikefany amin'ny tononkalo Venezoeliana i Guillermo Parra, ary koa ny fifandraisany amin'ny hetsika vaovao noho ny fisian'ny fampahalalam-baovao sosialy, sy ny fandraisany anjara amin'izay sokajiana ho firoboroboan'ny literatiora ao amin'ny firenena. Amin'ity resadresaka manaraka ity, hozaraintsika eto ny fijerin'i Guillermo ireo mpanoratra vaovao izay nandoko ny endrikendriky ny fitantarana Venezoelana vaovao.

En cuanto a escritores, me parece fascinante que hay varias generaciones que están publicando cosas muy interesantes. Las ocasiones cuando he estado en Caracas entre 2007 y 2010, me ha sorprendido la cantidad de presentaciones, lecturas y otros eventos literarios. Poder encontrarme con el poeta Rafael Cadenas revisando libros en las librerías […] fue impactante para mí, hasta que me acostumbré a su presencia en los eventos literarios caraqueños. Pero las primeras veces que lo vi en público fue un poco intimidante, ya que su obra ha sido tan importante para mí.

Mikasika ireo mpanoratra, mahita aho fa mahafinaritra ny mahita taranaka samihafa mamoaka zavatra maro mahaliana. Nandritra ny fotoana nijanonako tany Caracas, teo amin'ny taona 2007 sy 2010, gaga aho nahita ny endriky ny fampiratiana, ny famakianteny sy ireo hetsika hafa momba ny literatiora. Nisy fiantraikany tsara teo amiko ny fihaonako tamin'ilay mpanao tononkalo Rafael Cadenas raha iny handeha hitady boky tao amin'ny trano fivarotam-boky iny aho ka nampandroso ahy tokoa ny fahitana azy amin'ny hetsika literatiora ao Caracas. Somary menamenatra aho tamin'ny voalohany raha nahita azy niaka-tsehatra, tena zava-dehibe tamiko tokoa ny haisorany.

Nangataka tamin'i Antonio ihany koa izahay mba hanome famantarana vitsy mikasika ireo olona sasany nahatonga izany “firoboroboana” izany. Hoy izy nilaza taminay:

Books, image via Shutterstock [2]

Image via Shutterstock, copyright Falconia.

Hay un montón de escritores venezolanos contemporáneos que me parecen increíbles. En la narrativa, en particular, se está publicando tanto que no me ha dado tiempo para mantenerme al día. Algunos favoritos de las generaciones recientes son Carlos Ávila, Mujeres recién bañadas (Mondadori, 2009), Rodrigo Blanco Calderón, Una larga fila de hombres (Monte Ávila Editores, 2005), Dayana Fraile, Granizo (El perro y la rana, 2011), Ana García Julio, Cancelado por lluvia (Monte Ávila Editores, 2005), Liliana Lara, Los jardines de Salomon (Universidad de Oriente, 2008), Mario Morenza, Pasillos de mi memoria ajena (Monte Ávila Editores, 2008) y Gabriel Payares, Cuando bajaron las aguas (Monte Ávila Editores, 2008). [Pero hay] gran un problema: los libros venezolanos no se consiguen fuera de Venezuela, no circulan ni en Latinoamérica ni aquí en los Estados Unidos)

Maro be ireo mpanoratra Venezoelina ankehitriny izay hitako fa mahatalanjona. Ara-tantara, maro be ireo haisoratra efa nivoaka izay tsy dia arako firy. Anisan'ny kalaza indrindra vao haingana ohatra i Carlos Ávila, Mujeres recién bañadas [3] (Mondadori, 2009), Rodrigo Blanco Calderón, Una larga fila de hombres [4] (Monte Ávila Editores, 2005), Dayana Fraile, Granizo [5] (El perro y la rana, 2011), Ana García Julio, Cancelado por lluvia (Monte Ávila Editores, 2005), Liliana Lara, Los jardines de Salomon (Universidad de Oriente, 2008), Mario Morenza, Pasillos de mi memoria ajena [6] (Monte Ávila Editores, 2008) ary Gabriel Payares [7], Cuando bajaron las aguas (Monte Ávila Editores, 2008). [Na dia izany aza anefa,] misy ny olana lehibe: Tsy ahitana boky Venezoeliana any ivelany. Tsy mba mivezivezy mankany Amerika Latina, na eto Etazonia ny boky.

Ary mikasika ny ambaindainy sy ny fifandraisana amin'ny literatiora, hoy i Guillermo nanambara:

No veo mucha diferencia entre las historias de estos escritores y las que me han influido a mí en los Estados Unidos. Sus propuestas literarias reflejan una amplia red de influencias, desde el español Enrique Vila-Matas hasta la venezolana Teresa de la Parra y el estadounidense David Foster Wallace…

Tsy dia mahita fahasamihafana loatra aho eo amin'ireo mpanoratra tantara sy ireo izay nahasarika ahy tao Etazonia. Mampiseho fisarihana midadasika ny fehin-kevitra amin'ny literatiora, toy ny avy any amin'ilay Espaniola Enrique Vila-Matas hatramin'ny Venezoeliana Teresa de la Parra, eo koa ny Amerikana-Avaratra David Foster Wallace…

Farany, hoy izy nanampy:

Pienso que los lectores, dentro y fuera de Venezuela, deberían conocer a estos narradores porque nos dan una muestra de los diversos rumbos que podría tomar la literatura venezolana en los años que vienen. Son apasionados de la literatura, pero ante todo, escriben historias que revelan la poesía o la magia que a veces surge en nuestras vidas cotidianas.

Mino aho fa tokony ahafantatra ireo mpanoratra tantara ny mpamaky ao anatin'ny firenena sy ny any ivelany. Manome antsika ny tsirony amin'ny fomba samihafa izy ireo sy ny izay mety hoavin'ny literatiora Venezoeliana rahampitso. Mankafy literatiora izy ireo, saingy ny tena zava-dehibe, manoratra tantara manambara mazia sy tononkalo izay matetika miseho eo amin'ny fiainantsika andavanandro.

Azonao jerena ao amin'ny bilaogin'i Guillermo Venepoetics [8] ny vaovao fanampiny mikasika ny literatiora Venezoeliana, ary koa ireo dikanteny sasany notontosain'i Guillermo tamin'ny Ramos Sucre, . [8]