Pakistana : Fandripahana ny Shiita – Hatrany Karashi ka hatrany Kohistana
Tamin’ny 28 Febroary 2012, andian-dehilahy mitam-piadiana , nisandoka ny fitafian ‘ny miaramila Pakistaney, tany Kohistan Distrikan’I Khyber Pakhtunkhwa, no nanakana fiara lehibe mpitatitr’olona anankiroa sy kamionety nitandahatra an-dàlana hody avy nanao fivahiniana masina tany Gilgit Balistan ,toerana masina any Iran. Raha araka ny tatitry ny vavolombelona dia nambanana basy noterana hamoaka ny kara-panondrony ireo mpandeha.
Rehefa avy eo Ireo lehilahy sy vehivavy voafidy tamin’ izany dia nasaina nidina ny fiara fitaterana, nilahatra ary notifirina akaiky. Valo ambiny folo tamin’izy ireo ( vehivavy ny roa) no maty teo no ho eo ary maro hafa kosa naratra. Ny itovizan’ireo novonoina ho faty dia noho ny finoany. Izy ireo dia samy avy ao amin’ny sekta Shiita avy amin’ny finoana silamo.
Ny filaharan’ny zava-niseho
Tsy vao voalohany no nisy ny famonoana Shiita noho ny finoany toy izao tany Pakistana. Raha hiverenana ny tamin’ny taona 1990 dia dokotera sy injeniera maro tao anatin’io antokom-pinoana io no nokendrena hovonoina avy hatrany. Dokotera Shiita 87 no notaterina fa maty hatramin’ izany famonoana izany ka hatramin’izao.
Rehefa nandeha ny fotoana, nikisaka avy any atsimon’I Painjaby nankany Parachinar(KPK) sy Balochistan izay toerana mandray ny foko Shiita Hazara ho olona tena manan-kaja sy ambony ny ivon'ny famonoana mifototra amin’ny finoana .

12 fara- fahakeliny ny mpikambana amin’ny vondron’ny Shiita Hazara no maty voatifitra tany atsimon’ny tanànan’i Quetta. Image by RFE/RL. Copyright Demotix (4th October 2011)
Ireto manaraka ireto ny fizotry ny raharaha mahatsiravina herintaona lasa izay maneho an-tsary ny rà nandriaka :
6 Avrily 2011- 5 no maty tany Hazar Gunji, Baloshistana
6 May 2011- olona maro no maty tany Hazara graveyard vokatry ny fifampitifirana tampoka (Western Bypass Quetta)
18 May 2011- olona 6 maty tamin’ny fanafihana fiarakodia izay nitranga tany Hzar Gunji ihany
29 Jolay 2011- mpanao fivahiniana masina maro no maty noho ny fanafihan’ny andian-dehilahy mitam-piadiana fiara mpitatitr’olona tany Sohrab Goth, Quetta
30 Aogositra 2011- 11 no maty noho ny fipoahana mahery vaika teo ivelan’ny Moske Quetta rehefa vita ny vavaka Eid ul Fitr
20 Septambra 2011- tany Mastung, 30 tamin’ireo mpivahiny masina no maty noho ny fanafihana (mitovy amin’ilay iray tany Kohistan) nitranga tamina fiara fitateran’olona ho any Iran
O4 Oktobra 2011- tany Baluchistan, olona 13 no maty vokatry ny fanafihana fiara mpitatitr’olona tany akakaikin’ny faritra andrefana ny bypass.
31 Desambra 2011- tany Karachi, ny mpitolona mamim-bahoaka Askari Daza dia nisy namono niaraka tamin’ ny zanakalahin’ ny iraitam-po aminy.
17 Janoary 2012- tany Kanpora atsimon’I Punjab, fanapoahana baomba tamina filaharana masina (chehlum)nahafatesana mpizaika , izay nifona mba hahazo famonjena, 18.
25-30 Janoary 2012- tany Karashi, valo isa ireo herisetra avy amin’ny sekta nitranga tampoka sy ny fanafihana nataon’ ireo mpitolona, niseho tany amin’ny renivohitra ekonomika pakistaney, ka namoizana ain’ olona 11 izay efa nokendrena hovonoina.
18 Febroary 2012-tany Parashinara, olona 41 no maty vokatry ny fanaovana vy very ny aina taorian’ny fivavahana ny andro zoma
19 Febroary 2012- Muzaffar Garh, manam-pahaizana mpikaroka Shiita ary talen’ny sekoly Hafiz Saqlain Naqvi , no nisy nanafika tao anatin’ny fifampitifirana, ary maty noho ny ratra nahazo azy tamin'izany taty aoriana.

Ny filaharam-be tamin’ny fandevenana ny mpitarika Shiita novonoina, Askari Raza. Kazmi. Copyright Demotix (1st January 2012)
Ny mpitoraka blaogy Suleman Akhtar tao amin’ny lahateniny dia nahita ny itovian’izao famonoana izao amin’ny tantara mampivarahontsana momba ny fisoronana (fandringanana Jiosy) :
Tamin’ny fotoana farany nitrangany dia nantsoin’izy ireo hoe Fisoronana . Ireo Nazi dia tsy nandripaka ny Jiosy noho izay zavatra nataony na koa noho ny anton’ny zavatra tsy vitany. Naringany fotsiny ireo jiosy aman-tapitrisany maro na lahy na vavy na ankizy noho ny maha Jiosy azy .
Fanovana ny tanjona politika
Nandritra izay folo taona lasa izay , Pakistan dia ivon’ny fitolomana ara-pinoana sy ny fihenjanam-pihetsika. Ireo sekta manana fomba fitafy voarara toy ny Sipah e Sahaba sy lashkare e Jhangvi izay navela hiroborobo taloha dia nanjary nivadika nanohitra ny mpitarika azy ka izany no mahatonga ny hetaheta hanao vy very ny aina manerana an ‘i Pakistana.
Ireo mpino sy ny antoko farany havanana dia niantso ity fanaovana vy very ny aina ity ho valin’ny fanafihan’ny drone ( fiara-manidina voabaiko lavitra azo ampiasaina amin’ny raharaha maro, indrindra entina hitsikilovana ny fahavalo amin’ny ady ). Saingy ny zava-niseho taorian’ny raharaha Oussama Bin Laden dia nanova ny tohin’ity andiana fampihorohoroana vaovao ity. Ahitana ohatra amin’izany fiovàna izany eo amin’ny fifandraisana vaovao ho an’ny fampandrosoana itambaran’ny antokom-pinoana 41 fehezin’ny foto-kevitra vavaon’ny fikan-kevitry ny mpiaro an’I Pakistan (DPC), tarihin’ny sefon’ny ISI taloha sy ny mpanohana Talibana Hammed gul, jeneraly antoko ankavanana Zia sy ny minisitra taloha Ijaz Ul Haq, mpanao politika ankafizin’ny haino aman-jery Pakistaney Sheikh Rasheed, ary ny mpitarika ara-pinoana Sami ul Haq izay fantatra amin’ny fiarahany akaiky amin’ny Talibana Afgana ary nanenjika ny fomba fiakanjon’ny sekta toy ny Sipah e Sahaba, Laskgar e Jhangvi ary ny Jamat u Dawa.
Tena mahagaga hoe ahoana no nampiova ny fomba fijerin’ireo antoko voalaza etsy ambony sy ireo olona ao amin’ny DPC momba ny tafika Pakistaney na ny fiandrianam-pirenena vetivety eo. Manao fampivondronana manerana an’ I Pakistan izy ireo ho fanohanana ny tafika raha ny fahitàna azy. Ny vola laniny amin’izany fampielezan-kevitra izany dia aman-tapitrisany maro. Inona ny tombontsoa sy fahafahana azon’ izy ireo ao ambadik’izany, mijanona ho fanontaniana mampiahiahy ihany.

Filaharam-panoherana nataon’ny silamo Shiita tany Karachi, anoherana ireo shiita nofantenana hovonoina any Pakistan.. Sary Majid Hussein, copyright Demotix (20/06/2010).
Ny tsy fahombiazan’ny mpitandro ny filaminana sy ny mpitsara
Ny fitohizan’ny fisian’ny famonoana ara-pinoana dia mahalaza betsaka ny fahaizan’ny mpampiasa ny fanamafisan-dalàna eo amin’ny firenena sy ny andrim-panjakana. Ireo mpampihorohoro ireo rehefa tratra dia afaka mora foana na iza izy na iza noho ny lesoka misy eo amin’ny fomba fitsarana.
Manazava io seho io ao amin’ ny lahateniny I Murtaza Haider:
Nandritra ny taona 1990 sy 2009 , raha ny fitsaràna miady amin’ny fampihorohoroana (ATC) tany Punjaby fotsiny dia nahitàna tsy fahafahana nanameloka ny 74 isan-jaton’ny voampanga tamin’ny tranga 311 izay namoahana didim-pitsaràna farany. Ny ankamaroan ‘ireo voampanga dia afaka madiodio tsy noho ny fahaizany nanazava sy/na nanindry ny maha tsy meloka azy, fa noho ny fitsaràna any Pakistan tsy manana fahafenoana hitsara momba ny raharaha fampihorohoroana izay miankina amin’ny porofo hita maso sy ny porofon’ny mpikaroka ara-dalàna ny fanamelohana fa tsy miankina amin’ny fijoroana vavolombelona…. Amin’ny 36 isan-jaton’ny tranga ,dia afahan’ny fitsaràna madiodio ny voaheloka satria tsy voatonona manokana ao amin’ny FIR ny anarany . Fepetra tsy mitombona mihitsy amin’ny asa fampihorohoroana.
Tsy nisy fepetra ho fanatsaràna noraisin’ireo solombavambahoaka akory mba hanaraha-maso ny fitomboan’izany finoana mifototra amin’ny fampihorohoroana izany. Na izy ireo matahotra ny faharesen’ny antokon’ny mpino na mbola sahirana any an-kafa any izay tsy mahagaga ny mpifidy azy intsony .
Torak’izany, ny lehiben’ny mpitsara ao pakistan, izay vonona hitondra fiovàna amin’ny fandraisana ny valin’ny fizahana nataon’i Suo Moto (misahana ny olana tsy dia manan-danja loatra toy ny fanakaratoham-baravarana sy ny momba ilay vehivavy mpilalao sarimihetsika tratra tampoka nitondra tavoahangy misy toaka tany amin’ ny seranam-piaramanidina ) , dia tsy mahalala na inona na inona momba ny famonoana shiita sy ireo foko vitsy an’isa hafa. Tsy nisy fepetra noraisina na dia avy amin’ireo nantsoina hoe fahefan’ny fitsaràna, izay nihetsiketsika hanavao ny fandaharan’ asa any amin’ny fitsarana momba ny fampihorohoroana. Antony iray dia mety tsy malaza noho ny vavahadin’ny fahatsiarovana (memo gate) ny famonoana ny vondrona vitsy an’isa eo amin’ny haino aman-jery .
Fahanginana mahatofoky ny haino aman-jery mahazatra sy ny fiaraha-monina
Ny dokotera mpikaroka Muhammad Taqi dia nanoratra momba ny fihetsiky ny haino aman-jery manoloana ny famonoana ny shiita sy ireo foko vitsy an’isa hafa:
Ao anatin’ny minitra vitsy hisehoan’ny fotoana feno aizina dia ny haino aman-jery tranainy sy vao haingana no mitantara ny antsipirihan’ ireny zava-mitranga ireny- toa tsy dia manaitra noho ny tsindrona amin’ny hoditry ny tantara. Saingy rehefa tonga ny resaka fandringanana ny vitsy an’isa any Pakistan, dia lasa misy fahatàrana eo amin’ny fanapariaham-baovao amin’ny antsipirihany eny fa na ny famintinana aza…
Zara fa misy famakafakàna na ady hevitra indray mandeha no mba mifantoka amin’ny hamaroan’izany fihetsika mampivaraontsana izany.
Mahatonga hametra-panontaniana hoe maninona ny famonoana mahatsiravina toy izany no tonga fotoana Leontius ho an’ny haino aman-jery. Maharikoriko azy ve ny mijery ireo razana novonoina vao haingana sa kosa zavatra hafa?
Nandritra ny taona vitsy lasa izay ny haino aman-jery sosialy Pakistane dia nisongadina ho mpanelanelana entina hanova ny hevi-bahoaka sy handodona ireo tompon’andraikitra ara-dalàna handray fepetra momban’ ny tombotsoam-bahoaka.
Ny ohatra farany izao dia ny fampielezan-kevitr’i Maya Khan . fa mba firy ny fampielezan-kevitra natao hanazavàna ity olana izay tena efa mihatra ity? Tsy nisy na ny iray aza.
Ny ohatra farany izao dia ny fampielezan-kevitr’i Maya Khan. Fa mba firy ny fanentanana natao hanazavàna ity olana izay tena efa mihatra aman'aina ity? Tsy nisy na ny iray aza.
Manazava i Suleman Akhtar:
Fa satria ny fanjakana efa resy tanteraka amin’ny fiarovana ny ain’ny vahoakany, dia ireo manam-pahalalàna sy mpanao gazety- misy vitsivitsy maningana- milaza ny tahan'ny herisetra be loatra mihatra amin'ny Shiita,izay nanjary teo-javatra mahazatra. Ny fahanginana makarenin-tsofina sy ny tsy filazàna ny marina momba ity famonoana feno habibiana ity dia manampy ny fahantran’ny foko Shiita… ny mombamomba ireo niharam-boina matetika dia iniana adinoina mba hanasàrotana ny fahazoan’ny firaisam-pon'ny mpijery sy mpamaky ny zava-misy izay mihaloza isan’andro .

Silamo Shiita Pakistaney miantsoantso ny teny filamatra nandritra ny fanoherana ny famonoana ikendrena ny silamo shiita. Image by Syed Yasir Kazmi. Copyright Demotix (23 September 2011)
Voan’ny valifaty
Ny faharariana anaty noho ny misterin’ireo tsy hita sy ny famonoana ho faty dia efa navoitran’ireo mponin’I Baluchistan tamin’ny fitsaràna maro samihafa. Ny tsy fanekena ny fahasamihafana sy ny tsy fahampian’ny fepetra fanatsaràna dia nanova izany fery izany ho aretina homamiadana. Dia faly hijery ny fihombon’ ny fototr’izany aretina izany ve isika ary hinia tsy hahalala ny vokany izay tsy azo hiodivirana? Ny fotoana no hamaly azy. Hatreto ,dia avelako amin’ireto teny famaranana ireto ianareo:
Miankina amin’ireo vitsy an’isa Pakistaney ihany- ny Shiita, Ahmediyya, kristiana, Indo , Sikhy- raha toa ka tia hanohy hanontany an’ireo mpaniraka ankolaka hanao ny fandringanana noho ny tsy fitoviana izy ho mpanelanelana hiteny amin’ny anarany na hampiakatra ny olana amin’ny fitsarana iraisam-pirenena araka izay azo atao. Ireo Baloch no nandray ny fitarihana amin’izany satria izy ireo no mahalala fa ny mpanatanteraka ny famonoana sy ireo lehibeny dia efa za-draharaha ary tsy hijanona amin’ny sitrapony (Dr Muhammad Taqi)
Ary,
Ny olana eo an-tànana dia tsy ny hoe iza ireo mpamono olona mandripaka manerana ny firenena, Fa ny fanontaniana voalohany tokony heritreretina sy hosaintsainin’ ny hevitra iombonana amin’ny mbola maha firenena dia ny hoe iza ireo olona misy mamono ireo. Rehefa voapetraka sy voavotra tsara io fanontaniana io ,izay nalevina tao ambany karazan-dainga sy fitaka hatramin’izay,ny marina nafenina tao ambadiky ny zavona dia hanangasanga hivoaka. rehefa mazava amintsika hoe naninona ireo foko nampijaliana sy novonoina marobe nandritra ny ady lehibe faharoa no tadidy ho ny Jiosy fa tsy ny alemana, ny poloney na holandey na dia efa niaina tany amin’ireo firenena rehetra ireo aza, hanomboka haminavina ny zava-misy marina isika. (Suleman Akhtar)
Sokajy

Atombohy ny resaka
Sokajy
Tantara Malaza Indrindra Manerantany
Mpiserasera Facebook?
Araho Twitter
Hevitra farany
Taorian'ny Nilazan'Ilay Ministra Indiana Hoe 'Indraindray Tsara Ny Fanolanana', Mijoro...
LALANA IZANY
Hong Kong: 'Raha Afaka Mampirafy Ny Lehilahy? Nahoana Kosa Ny...
ny fampirafesana dia fomba mamohehatra hitovizan'ny olona sy ny biby ary ny lehilahy no mpanao...
Tahiry isambolana
- Marsa 2021 10 Lahatsoratra
- Febroary 2021 50 Lahatsoratra
- Janoary 2021 49 Lahatsoratra
- Desambra 2020 45 Lahatsoratra
- Novambra 2020 35 Lahatsoratra
- Oktobra 2020 42 Lahatsoratra
- Septambra 2020 46 Lahatsoratra
- Aogositra 2020 49 Lahatsoratra
- Jolay 2020 51 Lahatsoratra
- Jona 2020 59 Lahatsoratra
- Mey 2020 41 Lahatsoratra
- Avrily 2020 61 Lahatsoratra
- Marsa 2020 40 Lahatsoratra
- Febroary 2020 50 Lahatsoratra
- Janoary 2020 53 Lahatsoratra
- Desambra 2019 109 Lahatsoratra
- Novambra 2019 91 Lahatsoratra
- Oktobra 2019 103 Lahatsoratra
- Septambra 2019 94 Lahatsoratra
- Aogositra 2019 89 Lahatsoratra
- Jolay 2019 166 Lahatsoratra
- Jona 2019 234 Lahatsoratra
- Mey 2019 190 Lahatsoratra
- Avrily 2019 202 Lahatsoratra
- Marsa 2019 159 Lahatsoratra
- Febroary 2019 174 Lahatsoratra
- Janoary 2019 291 Lahatsoratra
- Desambra 2018 204 Lahatsoratra
- Novambra 2018 316 Lahatsoratra
- Oktobra 2018 307 Lahatsoratra
- Septambra 2018 172 Lahatsoratra
- Aogositra 2018 200 Lahatsoratra
- Jolay 2018 248 Lahatsoratra
- Jona 2018 216 Lahatsoratra
- Mey 2018 207 Lahatsoratra
- Avrily 2018 230 Lahatsoratra
- Marsa 2018 165 Lahatsoratra
- Febroary 2018 143 Lahatsoratra
- Janoary 2018 186 Lahatsoratra
- Desambra 2017 177 Lahatsoratra
- Novambra 2017 148 Lahatsoratra
- Oktobra 2017 224 Lahatsoratra
- Septambra 2017 165 Lahatsoratra
- Aogositra 2017 228 Lahatsoratra
- Jolay 2017 180 Lahatsoratra
- Jona 2017 227 Lahatsoratra
- Mey 2017 227 Lahatsoratra
- Avrily 2017 152 Lahatsoratra
- Marsa 2017 134 Lahatsoratra
- Febroary 2017 129 Lahatsoratra
- Janoary 2017 112 Lahatsoratra
- Desambra 2016 103 Lahatsoratra
- Novambra 2016 136 Lahatsoratra
- Oktobra 2016 158 Lahatsoratra
- Septambra 2016 142 Lahatsoratra
- Aogositra 2016 142 Lahatsoratra
- Jolay 2016 129 Lahatsoratra
- Jona 2016 132 Lahatsoratra
- Mey 2016 152 Lahatsoratra
- Avrily 2016 126 Lahatsoratra
- Marsa 2016 115 Lahatsoratra
- Febroary 2016 114 Lahatsoratra
- Janoary 2016 125 Lahatsoratra
- Desambra 2015 86 Lahatsoratra
- Novambra 2015 128 Lahatsoratra
- Oktobra 2015 131 Lahatsoratra
- Septambra 2015 129 Lahatsoratra
- Aogositra 2015 142 Lahatsoratra
- Jolay 2015 109 Lahatsoratra
- Jona 2015 108 Lahatsoratra
- Mey 2015 107 Lahatsoratra
- Avrily 2015 115 Lahatsoratra
- Marsa 2015 110 Lahatsoratra
- Febroary 2015 106 Lahatsoratra
- Janoary 2015 47 Lahatsoratra
- Desambra 2014 99 Lahatsoratra
- Novambra 2014 81 Lahatsoratra
- Oktobra 2014 100 Lahatsoratra
- Septambra 2014 102 Lahatsoratra
- Aogositra 2014 95 Lahatsoratra
- Jolay 2014 146 Lahatsoratra
- Jona 2014 99 Lahatsoratra
- Mey 2014 94 Lahatsoratra
- Avrily 2014 94 Lahatsoratra
- Marsa 2014 71 Lahatsoratra
- Febroary 2014 127 Lahatsoratra
- Janoary 2014 125 Lahatsoratra
- Desambra 2013 137 Lahatsoratra
- Novambra 2013 137 Lahatsoratra
- Oktobra 2013 133 Lahatsoratra
- Septambra 2013 106 Lahatsoratra
- Aogositra 2013 47 Lahatsoratra
- Jolay 2013 114 Lahatsoratra
- Jona 2013 103 Lahatsoratra
- Mey 2013 76 Lahatsoratra
- Avrily 2013 116 Lahatsoratra
- Marsa 2013 118 Lahatsoratra
- Febroary 2013 95 Lahatsoratra
- Janoary 2013 126 Lahatsoratra
- Desambra 2012 158 Lahatsoratra
- Novambra 2012 210 Lahatsoratra
- Oktobra 2012 124 Lahatsoratra
- Septambra 2012 75 Lahatsoratra
- Aogositra 2012 135 Lahatsoratra
- Jolay 2012 147 Lahatsoratra
- Jona 2012 80 Lahatsoratra
- Mey 2012 97 Lahatsoratra
- Avrily 2012 118 Lahatsoratra
- Marsa 2012 170 Lahatsoratra
- Febroary 2012 106 Lahatsoratra
- Janoary 2012 101 Lahatsoratra
- Desambra 2011 80 Lahatsoratra
- Novambra 2011 91 Lahatsoratra
- Oktobra 2011 142 Lahatsoratra
- Septambra 2011 99 Lahatsoratra
- Aogositra 2011 110 Lahatsoratra
- Jolay 2011 93 Lahatsoratra
- Jona 2011 94 Lahatsoratra
- Mey 2011 87 Lahatsoratra
- Avrily 2011 108 Lahatsoratra
- Marsa 2011 160 Lahatsoratra
- Febroary 2011 130 Lahatsoratra
- Janoary 2011 98 Lahatsoratra
- Desambra 2010 57 Lahatsoratra
- Novambra 2010 59 Lahatsoratra
- Oktobra 2010 82 Lahatsoratra
- Septambra 2010 89 Lahatsoratra
- Aogositra 2010 96 Lahatsoratra
- Jolay 2010 101 Lahatsoratra
- Jona 2010 38 Lahatsoratra
- Mey 2010 44 Lahatsoratra
- Avrily 2010 43 Lahatsoratra
- Marsa 2010 52 Lahatsoratra
- Febroary 2010 47 Lahatsoratra
- Janoary 2010 31 Lahatsoratra
- Desambra 2009 32 Lahatsoratra
- Novambra 2009 28 Lahatsoratra
- Oktobra 2009 36 Lahatsoratra
- Septambra 2009 49 Lahatsoratra
- Aogositra 2009 58 Lahatsoratra
- Jolay 2009 30 Lahatsoratra
- Jona 2009 26 Lahatsoratra
- Mey 2009 68 Lahatsoratra
- Avrily 2009 12 Lahatsoratra
- Marsa 2009 36 Lahatsoratra
- Febroary 2009 70 Lahatsoratra
- Janoary 2009 62 Lahatsoratra
- Desambra 2008 89 Lahatsoratra
- Novambra 2008 14 Lahatsoratra
- Oktobra 2008 51 Lahatsoratra
- Septambra 2008 51 Lahatsoratra
- Aogositra 2008 70 Lahatsoratra
- Jolay 2008 106 Lahatsoratra
- Jona 2008 65 Lahatsoratra
- Mey 2008 95 Lahatsoratra
- Avrily 2008 160 Lahatsoratra
- Marsa 2008 94 Lahatsoratra
- Febroary 2008 20 Lahatsoratra
- Janoary 2008 231 Lahatsoratra
- Desambra 2007 87 Lahatsoratra
- Novambra 2007 104 Lahatsoratra
- Oktobra 2007 111 Lahatsoratra
- Septambra 2007 33 Lahatsoratra
Faly be aho fa misy olona tia ny teny Malagasy toa ahy. Mirehareha aho amin'ny...
Raha ny fahalalako azy, toa fanerena avy amin'ny Banky Foiben'ny Madagasikara io sora-bola tsy maintsy...
Miarahaba an'i Naritsimba, ary izaho koa rehefa mieritreritra hoe banky dia ireo bankin'ny vazaha foana...