- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Venezoela: ireo mpampiasa Twitter, mpitoraka blaogy ary ireo mpikambana amina forum ao ambany mason'ny fitsaràna.

Sokajy: Amerika Latina, Venezoela, Fahalalahàna miteny, Lalàna, Teknolojia, Zon'olombelona, GV Mpisolovava

Ny tantara lavan'ireo fitsabahana amin'ireo banky any Venezuela [EN] [1], dia nitarika tsaho marobe tsy azo nosorohana momba ny hoe banky iza indray no hiharan'ny fitsabahana ato ho ato. Ny Banky Federaly, niharany ny herinandro lasa teo, dia banky faha-roa ambinifolo nitsabahan'ny Governemanta nanomboka ny volana Novambra 2009.

Herinandro lasa izay, ny Filoha lefitra venezoeliana, Elias Jaua, dia nanambara fa ny Filoha Hugo Chávez dia nanome baiko ny minisitry ny raharaha anatiny sy ny fitsarana hanao fanadihadihana lalina mba  hamantarana izay niavian'ireo tsaho mikasika ny tsy fahamarinan-toerana'ny banky tsy miankina. Nilaza i Jaua fa ny famoronana tsaho dia “heloka hahazoana sazy famaizana  fitazonana an-tranomaizina mandritra ny sivy ka hatramin'ny 11 taona” ary nampitandrina izy fa hosaziana ireo mpandray anjara amin'ireo “forums amin'ny aterineto lasa foiben'ny tetidratsy politika”. Mandritra izay, ny Minisitry ny raharaha anatiny sy ny fitsarana, Tarek El Aissami, dia niteny hoe “Efa an-dalam-pikarohana ireo tompon'andraikitra amin'ity fandrebirebena sain'olona sy fampihorohorona ity izahay.“

Toy izany koa, ny mpitarika ny Fikambanan'ny Banky any Venezoela, Juan Carlos Escotet, dia nanohana ilay fepetra, ary mampitandrina fa ireo tambajotra sosialy amin'ny aterineto “dia tsy tokony mihitsy hanapariaka  tsaho na amin'ny fomba ahoana na amin'ny fomba ahoana, izay raisina tahaka ny heloka raràn'ny Lalàna mifehy ny banky.” Nanampy i Escotet fa  izay niandohan'ireo vaovao ireo, “na avy amin'ny inona na avy amin'inona, Twitter, hafatra an-tsoratra, na avy amin'ny media inona na media inona” dia raisina tahaka nahavita heloka bevava.

Toy izao no voalazan'ny lalàana mifehy ny banky voatanisa etsy ambony:

Artículo 448.Las personas naturales o jurídicas que difundan noticias falsas o empleen otros medios fraudulentos capaces de causar distorsiones al sistema bancario nacional que afecten las condiciones económicas del país, serán penados con prisión de nueve (9) a once (11) años.

Art. 448. Na olombelona tsotra io na olona araka ny lalàna izay manaparitaka vaovao tsy marina na mampiasa fomba fitaka hafa mety  hiteraka fikorontanana eo amin'ny fiasan'ny bankim-pirenena ka miantraika any amin'ny toekarena ara-ekonomikan'ny firenena, dia ho voasazy an-tranomaizina, mandritra ny 9 ka hatramin'ny 11 taona.

Na dia efa fantatra aza fa ny zo dia mitarika andraikitra, dia maro ireo mpampiasa no mampiseho ny tsy fiombonan'izy ireo hevitra amin'ilay fanambarana, indrindra noho ny vokany amin'ny fitondrantena amin'ny aterineto, ateraky ny tahotra. Tsy maintsy ampahatsiahivintsika fa ireo fandrahonana fahiny nataon'i[ES] [2] Chavez tamin'ireo mpitoraka blaogy izay mamoaka vaovao mikasika ny fivarotana antsokosoko ny vola dollar any Venezoela, dia nitarika ny fanakatonan-tena ho an'ireo blaogy malaza maro nitatitra izany tao amin'ny firenena. Na eo aza anefa izany, dia misendaotra noho ity fepetra ity ny tontolon'ny twitter venezoeliana:

http://twitter.com/marianodealba/status/16629132094

Amin'izao fotoana izao dia ho saziana ny fanapariahana tsaho mikasika ireo banky ao amin'ny #Twitter. Ary aiza ny fanadihadihana mikasika ireo tsaho izay naparitak'i #Chávez? #Venezuela

Any Venezoala, na iza na iza milaza tsaho mikasika ireo banky, dia mety ho tafiditra an-tranomaizina haingana lavitra noho ireo  mpamono olona sy ireo mpangalatra mitolo-batana . #insolituniverse

Raha izao hita izao, dia tsy ilay lalàna amin'ny maha-lalàna azy loatra no mandranitra ireo mpitoraka twitter sy mpitoraka blaogy, fa ny fisafidianana izay ho endri-pitondrantena ataon'ny Governemanta laza masaka fa hampiharina, ary izay midika fa tato ho ato, dia mbola ambony noho ny hanoanana [3], fahantrana [4] sy ny tsy fandriampahalemana [5] ny fitondrantenan'ny olona eo anivon'ny aterineto.  Na dia eo aza izany, dia mety ho fotoana izao hampahatsiahivana fa maro ireo tranonkala, toy ny Noticiero Digital, no mametraka politika momba ny fanakanana ao amin'ny forum -n'izy ireo izay mpampiasa aterineto miresaka mikasika ireo tsaho momba ny banky [ES] [6].

Kanefa, tsy izao no fotoana voalohany nitrangana trangan-javatra tahaka izao. Tamin'ny taona lasa, tany Goatemala, dia nisy olona iray nosamborina noho izy nitarika “fisavoritahana momba  ny hetra [ES] [7]“, ary tany Seúl, mpitoraka blaogy iray hafa ihany koa no voatana an-tranomaizina noho ny fanaparitahana tsaho mikasika ny fitatanam-bola [ES] [8].