Lova Rakotomalala, tao amin'ny topimaso nosoratany nandritra ny volana vitsivitsy fiandohan'ny taona 2009 teto Madagasikara, tapany voalohany amin'ny fizarana telo nosoratany, no nitantara ny nahatongavan'i Andry Rajoelina, Ben'ny tanànan'Antananarivo teo aloha, hahazo ny fahefana tamin'ny alalan'ny fanonganam-panjakana. Hotohizantsika teo amin'ny niatoan'i Lova ny raharaha.

May 2009 no nahitana ny fanoherana bebe kokoa avy amin'ny mpanohana an-dRavalomanana sy ny tohin'ny famoretana nataon'ny mpitandro ny filaminana. Niala Ravalomanana tamin'ny volana marsa ka nandositra tany Afrika Atsimo. Rajoelina amin'izay no teo amin'ny fitondrana. Teo amin'ny faratampony indrindra ny ady fahefana, na izany teto Madagasikara na izany teo amin'ny sehatra iraisam-pirenena. Niezaka nanao izay azony natao ny Fiaraha-monina iraisam-pirenena tany Addis Abeba hanalana an'i Madagasikara tamin'ny kizo politika.

“Representatives of the UN security council and the African Union are meeting for a “Madagascar contact group” in Addis Ababa to ensure that the nations take a common position in pushing for a return to constitutional order in Madagascar. Although each Malagasy political party announced that they had representatives present at the meeting, it turns out that none of the opposition parties were present during the decision-making process meeting.”

Nandritra izany fotoana izany dia mbola nisy ny fisamborana, voalohany aloha ny lehiben'ny fiarovana ao amin'ny Fitsarana avo momba ny Lalampanorenana no voasambotra, avy eo i Manandafy Rakotonirina, notondroin'ny filoha an-tsesintany Marc Ravalomanana ho Praiminisitra, no nosamborina ka nampangaina ho “manandratena ho praiminisitra, fandrobana & fitazonana fitaovam-piadiana”, araka izay notaterin'ny the Cyber Observer.

Nisy ihany koa ny laza tsara nandritra ity volana May 2009 teo amin'ny fifampitam-baovaon'ny olotsotra teto Madagasikara: noafahana Razily, ilay mpanohitra nitondra sainam-pirenena izay nisy nandrakitra an-tsary ny fisamborana azy ary noho ny tsy fahafantarana intsony izay nanjò azy no nahataitra ny fifantohana iraisampirenena teo amin'ny iraisam-pirenena.

Fahatsaram-pon'i radotiana.blaogy.com

Solana Larsen, Mpandraikitra ny fitantanana Global Voices, dia niresadresaka tamin'i Tahina avy ao amin'ny FOKO izay nametraka ho azo ampiasana ny Ushahidi FOKO.

“With Foko Ushahidi, ordinary citizens can now upload reports of unrest around the country and have them added immediately to an online map. Tahina installed the system himself with technical help from abroad and is in charge of managing the hub through which the SMS messages pass. A team of bloggers, including Lalatiana and Stephane (known as Pakysse), check reports for accuracy after they have been posted.”

Indrisy moa fa ny SMS ihany ny fanairana ilaina azo nampiasaina eto Madagasikara mba ahafaha-manangona ny tranga rehetra sy ny hotakotaka mbola mitranga eto amin'ny firenena.

Tamin'ny Jolay 2009,no notontosaina ny andiany faharoa tamin'ny BarCamp Malagasy, izay natrehin'i Lova Rakotomalala, mpanoratra ao amin'ny GV sady mpikambana FOKO.

Mazava loatra fa noho ny toe-draharaha politika sy ny havesatry ny famoretana, dia nifantoka tamin'ny tsy fahampian'ny fahalalaham-pitenenana teto Madagasikara ny adihevitra. Maro tamin'ny mpanao gazety sy mamaham-bolongana no nahazo fandrahonana, saingy na teo aza izany dia maro ny mpandray anjara. Ny faratampon'ny fihaonana dia rehefa nijoro tsirairay ho vavolombelona ny mpamaham-bolongana sy ny mpisioka an-tserasera (twitterers) nitantara izay niainany nandritra ny krizy. Namintina i Lova:

“Nanazava i Andry fa noho ny hetahetany hahita ny bolongam-baovao no nahatonga azy ho tonga any amin'izay misy hotakotaka. Nanazava i Jentilisa fa ny zavatra hafahafa tamin'iny Alatsinainy mainty iny (26 janoary) dia ny fandrenesana sahady fa may ny trano iray mialoha ny tena hahamaizany, avy amin'izay no hieritreretana fa angamba efa nomanina ny zava-nitranga sasany fa tsy noho ny kisendrasendra ataon'ny mpitokona ihany. Nitantara i Avylavitra fa ny tena nampatahotra azy indrindra nandritra ny androm-piainany dia ny nanambanan'ny miaramila iray azy sy ny nitadiavan'ilay io ny fakantsariny tamin'ny 28 martsa. Jaona avy any Fianarantsoa no nanazava ny antony nahatonga ny bolongany nolazaina ampahibemaso ho manohintohina ny filaminam-bahoaka any Fianarantsoa ka tokony akatona. Maro ny tantara nifampizaran'ny mpamaham-bolongana sy ny mpisioka an-tserasera tahaka izany rehefa manangom-baovao nandritra ny krizy. Nanazava ny tombondahiny ilàna ny valam-piarahamonina i Thierry Andriamirado eo amin'ny fizarana vaovao nandritra ny krizy. Thierry no voalohany nitantara mivantana an-tsioka an-tserasera ny zava-nitranga nampalahelo voalohany ity krizy ity, “Alatsinainy mainty,” ary nanazava fa nisesika tao aminy ny hizara ny tantara eo noho eo hiraketana antsiniben-tserasera ny toe-draharaha.”

Aogositra 2009
Sarotra dia sarotra tokoa vao tanteraky ny filoha teo aloha Ravalomanana, Zafy, Ratsiraka sy ny filoha avon'ny tetezamita Andry Rajoelina hifanaiky hifampizara fahefana tany Maputo, Mozambique. Nifantoka tamin'ny fiverenan-d Ravalomanana an-tanindrazana, satria sesintany any Afrika Atsimo ny tenany, ny fanatanterahana ny fifidianana ao anatin'ny 15 volana, ary ny fifampizarana minisitera mandritra ny tetezamita eo amin'ny ankolafy ny resaka. Novelabelarin'i Nj ny an'ny anjaran-d Ravalomanana ao amin'ity fifanarahana ity.

“Ravalomanana indique qu’il n’est plus Président de la République mais ancien Président, par rapport aux accords de Maputo et non pas par rapport à tour de passe-passe que la HAT avait essayé de nous faire gober. On ne pourra donc plus dire qu’il est “démissionnaire” ou “déchu”. Il est juste l’ancien Président de la feue IIIème République et désormais “Sénateur à vie”.

En outre, il a également demandé à ses partisans de stopper les manifestations au Magro, les légalistes étant relativement disciplinés on imagine que cela serait suivi sans problèmes.”

Tsy afa-po kosa ny mpamaham-bolongana hafa, tahaka an'i Achille52, satria maro ny zavatra mbola manjavozavo ao anatin'ny fifanarahana.

“On esperait tellement de ces accords qu'on est degoute de leur soi-disant avancee a la con ! Les principaux problemes tels que le retour de Marc Ravalomanana pose toujours probleme, et la nomination des postes de la transition va etre une bataille, car d'autres personnalites dans le pays veulent leur part du gateau.

On annonce des elections dans 15 mois, mais qui en garantira la transparence ? On peut compter sur le gouvernement actuel pour nous mitonner un truc a la congolaise !”

Citoyenne Malgache kosa indray moa malahelo ny mbola ahitany ny fijoroan'ireo mpanao politika hatrany isaky ny mandalo krizy ny firenena.

“Les changements qu’ils prônent consistent à rester par tous les moyens dans le cercle des dirigeants, jusqu’à la mort, et
même au-delà. Par instinct de reproduction, ils transmettent leur savoir faire à leur progéniture qui ont les mêmes gueules,
les mêmes oreilles.”

Septambra 2009
Voasakana tsy afa-niteny teo amin'ny polipitran'ny fivoriamben'ny Firenena Mikambana efa niomanany hikabariana i Andry Rajoelina rehefa nandrahona ny hivoaka ny toeram-pivoriana ny mpikambana eo amin'ny SADC ary nametraka tamin'ny mpivory izy ireo mba hisy ny fanangana-tanana raha tokony avela hiteny izy. Tsy nahazo alalana hiteny moa izy tamin'ny farany. Nanaraka mivantana ny raharaha sy ny saritaka tanatin'izany ny Twitterers (mpisioka an-tserasera).

Hoy ny famoahan-kevitr'i Alain Rajaonarivony :

“L’épisode de l’ONU est symptomatique. Tandis que les Malgaches de l’intérieur étaient soumis au black-out, y compris les officiels, la diaspora et ceux qui avaient la chance de se connecter (une infime minorité dans la Grande ile) pouvaient suivre en direct la navigation hasardeuse de la délégation de la HAT au sein de l’immeuble des Nations Unies et les «empêchements» d’Andry Rajoelina le 24 et 25 septembre. “.

Mbola nitohy ihany anefa ny famoretana na dia teo aza izany dia tany amin'ny Firenena mikambana nandamoka izany. Nanoratra i Lova:

“In the meantime, unrest has once again broken in the aftermath of the UN fiasco. Investgasy posted on twitter today:

#Madagascar: shootings in Anosy (Tana) right now, armed 4×4 are everywhere . The report was later confirmed by Reuters , reporting tear gas launching and warning shots fired at demonstrators.”

Oktobra 2009
Nasaina hanatrika ny Fivorian'ny Firenena Mikambana momba ny Fiovaovan'ny toetr'andro i Pakysse avy ao amin'ny FOKO, teo koa ny vovonan'ny G20 (Goavana 20)ka notantarainy mivantana am-bolongana ny zavamisy.

Gaga i Pakysse amin'ny tsy nahaizan'ny mpitondra malagasy niasa nandritra ity fivoriana ity:

“Depuis la conference organisee par les Nations Unies sur les changements climatiques, l’etat malagasy est cense sensibiliser la population sur le danger que porte les feux de brousses, la secheresse dans le sud et les differents cyclones car cela a a un impact sur la couche d’ozone et la vie de tous les jours de la nature et de l’homme

Nombreux sont les hommes d’etat et les journalistes MALAGASY qui etaient dans le meme avion que ma personne pour assister a la conference proprement dite mais la question qui se pose est la suivante: ETAIT-IL NECESSAIRE DE GASPILLER AUTANT D’ARGENT POUR UN DEPLACEMENT SANS RESULTAT?”

Voaroaka tamin'ny andraikiny i Monja Roindefo, praiminisitr'i Andry Rajoelina sady mpiara-mitolona taminy, noho ny voasoratra tao amin'ny fifanarahan'ny Maputo II mitaky ny hanendrena praiminisitra avy amin'ny marimaritra iraisana. Mitantara ny zavamisy momba izany ny Wikipedia, ary tafiditra ao koa ny ezaka nataon'i Monja Roindefo hijanonana teo amin'ny fitondrana:

“Nametraka fitoriana tany amin'ny Fitsarana misahana ny ady amin'ny fanjakana i Roindefo tamin'ny 12 Oktober 2009, nametraka ny fanafoanana ny didim-panjakana manendry an'i Mangalaza; Nolazainy fa tsy manaraka ny fepetra ny fomba fanendrena ary tsy maintsy mila ny sonian'ny lehiben'ny ankolafy efatra vao manankery. Nanaiky ny hampiato ny didy hitsivolana ny Fitsarana misahana ny ady amin'ny fanjakana tamin'ny 15 oktobra, saingy nanaisotra izany ary nandà ny fanafoanana tamin'ny didim-pitsarana navoakany tamin'ny 22 Oktobra 2009.”

Milaza ny heviny tamin'ny nanalana an'i Roindefo i Alain Rajaonarivony

“Andry Rajoelina, quant à lui, a justifié dans une émission télévisée dans la soirée du vendredi 9 son divorce d’avec son compagnon et complice. Ce serait l’intérêt supérieur de la nation, le désastre économique imminent, qui l’aurait poussé à prendre cette décision. C’est la condition sine qua non pour que le boycott international cesse. En fait, la vraie condition est un retour à l’état de droit. “

Eo amin'ny lafiny mahafinaritra kosa, notontosaina teto Madagasikara ny Afrobasket Women 2009. Liana tamin'izy ity tokoa ny mpisioka an-tserasera sy ny mpamaham-bolongana. Nanantena ny hiverenan'ny lazan'i Madagasikara nananany taloha eo amin'ny sehatra Afrikana indray i R1lita :

“It will be interesting to see Madagascar play big nations of basketball such as Mali, the defending champ, Nigeria, Angola or Senegal which are more experienced and used to international competitions. Some of their players are playing out of their homeland in Europe or in the U.S. Let’s say the chances for Madagascar to reach within the top 3 spots are slight. So, any win will be important for the Malagasy team and it will strengthen the motivation and confidence of all the players and the whole nation behind them. The games will be daunting but also a must-take stage if we want to improve to the next level and reach again a rank that once we had (Gold Medal during the 1970 FIBA Championship in Togo).”

Novambra 2009
Tamin'ny 8 Novambra indray no nahitantsika azy efatra mirahalahy mianaka : Rajoelina, Ravalomanana, Ratsiraka ary Zafy, nihaona indray ary nifanaiky tany Addis Abeba, fa tokony hisy amin'izay manomboka izao ny filoha miara-mitantana roa, ary ifampizarana amin'ny ankolafy efatra ny minisitera. Avylavitra namoaka ny anaran'ireo vao voatendry indray amin'ny toerana ambony. Nifangaro ny sento sy ny tsy finoana avy tamin'ny tontolom-bolongana, mieritreritra hoe ahoana moa izany no hanajana sy hampiharana ity fifanarahana ity. Nanahy i Jentilisa fa tsy noresahina akory ny adihevitra lehibe indrindra momba ny fidiran'ny miaramila amin'ny raharaha politika.

“Averiko farany indray angamba fa ny tena tolona hafa, ankoatra ny famitana ity vanim-potoan'ny fihazohazoana ity, dia ireto miaramila mihevitra fa tsy hisy hahala azy amin'ny toerany ireto mihitsy fa ry zareo ihany no mifanendry fa ny mpitondra sivily dia manaiky fotsiny ihany. Anjaran'ny tsirairay ny mieritreritra satria efa masaka andohan'izy ireo fa tsy hanaiky hofehezin'ny fahefana sivily intsony ry zareo hatramin'ny nanafihany ny minisiteran'ny fiarovana tamin'ny volana martsa”.

Nisy ny akon'ny lahatsoratr'i Lova momba ny Frantsafrika miresaka ny anjara toeran'i Frantsa tamin'ny zanataniny taloha, hitan'i Nj ny fitovitoviana tranga teo amin'ny zanatany frantsay hafa teo aloha sy ny an'i Malagasy.

“Madagascar s’est tout simplement faite standardiser comme toutes “colonies africaines” de reny malala : un clan présidentiel issu d’un Coup d’Etat, avalisé par des élections truquées qui devient une véritable monarchie aux ordres de la France pour des décennies. Accords de Transition, élections législatives, élections présidentielles, force d’interposition….Il suffit de regarder l’actualité de nos voisins africains, “anciennes” colonies françaises pour prévoir l’avenir que la France réserve à Madagascar”.

Achille52 no nitatitra indroa ny fandrobana ny (bolabola) andramenan'i Madagasikara sy nanome mihitsy ny anaran'ireo izay heverina ho manao izany asa maloto izany. Nokajiany ny tetibidin'ny tombombarotra amin'ny fitrandrahana ny andramena ary notohanan'ny vaovaon'ny Mongabay ny kajikajy nataony:

“on arrive à un total farmineux de 120 000 000 de dollars et 41 600 000 de dollars qui sont gelés. […]on n’a aucune garantie que cet argent sera bien utilisé, et de ce que l’état en fera s’il met la main dessus.
120 000 000 de dollars !! […]Imaginez combien de chose on pourrait, en fait, cette somme est équivalente à 60 000 FMG pour chaque malgache de Madagascar. Et dire que 24 personnes se sont partagés une somme pareille !”

Fa eo ambonin'izany rehetr izany, dia nisy sambo lehibe iray rendrika nanamorona ny sisindranomasin'i Madagasikara tamin'ny Novambra 09:

“spilling toxic waste in the process and killing migrating whales and causing illness among the fishermen community. Although the disaster has been reported in a few media recently, the ship started to sink two months ago as Malagasy bloggers signaled on their blogs back in early September.

Hoy i Tomavana nanoratra tao amin'ny bolongany (fr):

En plus d’écarter le drame écologique du Sud de l’île des actualités nationales, la controverse politique autour de ces nouvelles nominations pose la question du suivi de ce dossier sensible

Mialy Andriamananjara