Tamin’ny herinandro lasa, ny tontolon’ny blaogy maraokana dia nitraotra noho ny fanapahan-kevitry ny governemanta tamin’ny fangoronana ireo gazetiboky maraokana malaza roa – TelQuel (amin’ny teny frantsay) ary Nichane – (Arabo)- tamin’ny namoahan'izy ireo fitsapan-kevitra ireo Maraokana tsotra momba ny fahitan'izy ireo ny ftondram-panjaka, ny Mpanjaka Mohammed VI, na dia teo aza ny filazana fa 91%-n’ireo Maraokana dia nankasitraka ny fitondrany nandritra ireo folo taona voalohany nitondrany.
Hetsika iray, mitondra ny anarana hoe “9% aho” (”I am a 9%”) dia natsangana maika mba hisehoan'ireo tsy faly tamin’ny fanapahan-kevitra. Nandritra iny herinandro lasa iny, ny Twittoma (vondrom-piarahamonina Maraokana mampiasa ny Twitter) dia nampiasa ny hashtag #9pcMaroc mba hiresahana an’iny tranga iny (navoitra ao amin’ ity piece -n'ny UAE's The National ity), raha mitohy mandalina ity resaka ity kosa ny tontolon’ny blaogy. Fivoarana iray vaovao, ny nanivanana ny gazety frantsay Le Monde (izay namoaka am-pahibemaso ny vokatra ) dia nampiakatr'afo ireo mpitoraka blaogy sasany. Rachid Jankari dia manoratra:
Je pense que cette interdiction et son argumentaire est un vrai retour en arrière. Et pour cause, c'est une nouvelle consécration de la “sacralité” du Roi. En invoquant cet argument, archaïque, je pense que l'avenir du débat sur le présent et l'avenir du pays est encore une fois hypothéqué.
Manoratra i The Lounsbury ao amin'ny ‘Aqoul:
Mampihomehy koa izany. Manome tombony ny fanjakana ity fitsapan-kevitra ity ka tena hadàlana be ny fandraràna ny famoahana azy. Na izany aza anefa, maneho ny toe-tsaina Makhzen efa ntaolo izay mbola raiki-tampisaka ao amin’ny governemanta izy io. Na dia manana fahadisoana aza ny Mpanjaka (M6), tsy tafiditra amin'ireny ny hadàlana mivandravandra toy ity. (ireo endrika mampandry adrisa izay mbola mety ho azo iadian-kevitra ihany, na dia mbola vonona ny ho azy foana aza aho, jereo fotsiny ireo mitovy laharana aminy…) Nefa ilay mpisolelaka Naciri dia nanao ny zava-drehetra mba hahazoany ny zavatra iriany. Noho izany, eny, ny tany rehetra dia tokony hahalala fa ireo mpomba an’i Makhzen dia tsy mahatanty ny hoe fantatr’ireo mponina marokanina fa 91% “monja” no afa-po tamin’ny folo taona voalohany nitondran’i M6 araka ny fitsapan-kevitra iraisam-pirenena iray. Hanaraka eto ihany ireo vaovao fanampiny momba ilay fitsapan-kevitra.
Mafy ny adin'ireo ntaolo adala.
Ny mpitoraka blaogy maraokana Larbi, mahalala ny herin’ny Aterineto, dia namoaka ireo valin'ny fitsapan-kevitra ao amin’ny blaoginy, sady nanamarika fa sarotra be ny hanafina amin’ny vahoaka ilay izy:
Finalement c’est l’AFP qui a eu la primeur de publier le Sondage Interdit, en détail avec tous les chiffres. Dépêche qui sera reproduite par tous les médias du monde. Maintenant à moins d’interdire tous les médias du monde les censeurs sont très mal barrés.
Ny mpitoraka blaogy Ibn Kafka koa dia namoaka ireo vokatra ireo , ary koa ny lahatsoratry ny gazety Le Monde, manentana ireo mpitoraka blaogy maraokana hafa hanao toy io ihany koa. Ny mpitsikera Kaouthar Lbiati dia mamaly:
La position des autorités marocaines (ministère de la communication) est décevante encore une fois. Bien sûr que le peuple marocain, comme tous les peuples d’ailleurs, a le droit d’évaluer sa monarchie à laquelle il est lié par le pacte d’Al Beiâ depuis plusieurs siècles maintenant. Le peuple marocain veut désormais s’exprimer, s’expliquer, être écouté et prendre en main sa destinée. Arrêter l’oppression enfin!
Ho hamintinana, ny mpitoraka blaogy Maraokana ao amin'ny Réflexions et autres idées dia manambara:
Il faut voir plus loin que son nez. Que sera le Maroc dans 5, 10, 20 ou 50 ans ? C'est à quoi le gouvernement et le pouvoir doivent travailler et non à proclamer des fatwas contre des journaux et des livres…