- Global Voices teny Malagasy - https://mg.globalvoices.org -

Honduras: Horohoron-tany mahery nanetsiketsika ny firenena

Sokajy: Amerika Latina, Honduras, Voina

Nifoha aloha be tokoa i Honduras ny marainan'ny 28 Mey noho ny horohorontany mirefy ‘7.1 tamin'ny maridrefy Richter’ [1] nanetsiketsika ny firenena. 130 kilometatra tany avaratry ny tanànan'i La Ceiba ny foibeny, tany amin'ny morontsiraky ny ranomasim-be Atlantika. Tamin'ny 2:24 maraina, ora tany an-toerana, nanery ireo mponina hivoaka ny tranony tanatin'ny haizina ny horohorontany mba ho hitady toerana azo antoka. Dimy no voamarina fa maty , maro ny naratra, ary hita miandalana ireo fahasimban'ny foto-drafitrasa eto amin'ny firenena toy ny trano maro, tetezana ary làlana.

Ireo ‘Microblogging platforms’ toy ny  Blipea [2] sy Twitter [3] no voalohany nitatitra ny horohorontany avy amin'ny mpampiasa azy ireo any San Pedro Sula, Tegucigalpa ary La Ceiba. Maro no nitatitra ny zava-misy manodidina azy ireo amin'ny fampiasàna ny teny fototra #temblorHN (horohorontanyHN).

Manoratra [4] i Yamil Gonzalez @yamilg :

hable con mi tia que vive en la ceiba dice que estuvo fuertísimo se asustaron bastante, los adornos y todo eso se cayeron al piso #temblorHN

Niresaka tamin'ny nenitoako monina any La Ceiba aho ary niteny izy fa nahery ilay izy ary natahotra mafy ry zareo, nianjera tamin'ny tany daholo ireo haingon-trano sy ny sisa #temblor HN

Nanoratra [5] i Roberto @roberto :

yo escuchaba que el armario se mecía casi salgo corriendo a la calle

Naheno ny ‘armoire’ nihozongozona aho ary avy hatrany dia nihazakazaka nivoaka tany an-dàlana

Nanoratra [6] Jagbolanos @jagbolanos :

Me desperto, estoy esperando por si hay replicas

Mifoha aho ary miandry sao dia mbola misy tohiny manaraka

Tsy afaka nanao fanovana ara-potoana teo no ho eo ny blaoginy ny sasany tamin'ireo mpitoraka blaogy Hondoriana noho ny fahatapahan'ny herinaratra sy ny aterineto tany amin'ny faritra nisy azy ireo. Na izany aza, anisan'ireo voalohany nanome vaovao momba ilay horohorontany i Janpedrano Blog [es] tamin'ny nahazoany fanampim-baovao avy amin'ireo namany sy ny fianakaviany. Naharay antso an-tariby avy amin'ny rahalahiny izy:

Mientras estaba al teléfono con el, mi messenger parecía árbol de navidad con mensaje tras mensaje de familiares y amigos en San Pedro Sula dejándome saber que es lo que estaba pasando. Incluso una amiga que vive en Suiza me mando un mensaje para ver si yo ya sabia del mismo. La palabra que creo fue el común denominador en todos estos mensajes fue “horrible”, ya que pues fue una sacudida que pues la mayor parte de la gente jamás había experimentado. Mi mama vive en Roatán por lo que la llame para ver como estaba, y pues igual fuera del susto estaba bien.

Nandritra ny niresahako taminy tamin ‘ny antso an-tariby, tahaka ny hazonoely ny (MSN) Messenger-ko noho ny fahatongavan'ny hafatra tsy miato avy amin'ireo tapaka sy namako any San Pedro Sula izay mampahafantatra ahy ny zava-mitranga. Na ny namako iray avy any Switzerland aza dia nandefa hafatra tamiko manontany raha nanana vaovao momba ny zava-misy aho. Ny teny tena nanjaka tao anatin'ireny hafatra ireny dia ny hoe “mampivarahontsana” satria tena nanetsiketsika ny firenena ilay izy ary tsy mbola nisy nahita tahaka ity ny ankamaroan'ny olona. Monina any Roatán ny reniko ary niantso azy aho mba hanontany ny momba azy, ary ankoatra ny tahotra dia tsy nisy na inona na inona.

Nanome fanampim-baovao koa izy nandritra ny tontolo andro ka anisan'izany ny firodanan'ny Tetezan'ny Demokrasia, iray amin'ireo tetezana lehibe any an-toerana [es] [7].

Tara i La Gringa's Blogicito tamin'ny fitaterana ireo heviny [8] noho ny tsy fahampian'ny herinaratra, nefa nanoratra izy tao aoriana fa  ity no horohorontany voalohany niainany [9] hatramin'izay nonenany tany Honduras.

Born in Honduras [10] (Teraka tao Honduras) sy ny dikanteny amin'ny espanola-ny Nacer en Honduras [es] [11] dia nanome rohy mankany amin'ny gazety any an-toerana. Ho fanampin'izany, Interartix [es] dia nizara sarin-tanin'ny foiben'ny horohorontany  sy ny fampandrenesana tsunami [12] izay nampitaina, saingy notsoahina taty aoriana.

Niady mafy ny hijanonana tsy tapaka eo amin'ny sehatry ny aterineto  ireo vohikala maro isan-karazan'ireo gazetim-pirenena noho izy ireo nahazo mpitsidika maro dia maro, indrindra fa ny avy any ivelany, Etazonia sy Espana, izay naka vaovao momba ireo tapaka sy namana.